Mogę sobie wyobrazić, co powiedzą. W wyobraźni łatwiej wszystko przeżyć, więc może potrenuję. Mama pewnie prędzej to przełknie. Najpierw dostanie szału, ogarnie ją wściekłość, trochę pokrzyczy, złapie się za serce, a potem rozpłacze.
Zawsze i do końca
Jest ekstrawertyczna i na jej twarzy maluje się każda emocja, każdy ból. Ja rozumiem, że ich może to boleć. Sama nie mam dzieci, ale przecież wiem, że dla rodziców są one najważniejsze. Zawsze i do końca. Chociaż może wcale nie tak zawsze. Nie aż tak. Magda często mi opowiada, jak to u niej było.
– Ja im chyba trochę zawadzałam, wiesz? – zastanawia się. – Kochali się do szaleństwa, słowo daję, przez całe życie. Nawet jako dziecko byłam zawsze na drugim planie, sami sobie wystarczali, sami dla siebie byli najważniejsi.
– Chyba trochę przesadzasz – powątpiewałam. – Nie wierzę.
– Ale naprawdę tak było. Trzymali się za ręce, gdziekolwiek szli, a ja wstydziłam się za nich, bo wydawało mi się to potwornie głupie i dziecinne. Jak nastolatki! Potrafili dawać sobie buzi w autobusie, na przystanku albo stojąc w kolejce w sklepie. Nasza sąsiadka nazywała tatę „dziubdziusiem”. Ja oczywiście uważałam, że to obciach straszny. A oni się śmiali i wcale im nie przeszkadzało, że ktoś może tak złośliwie na nich patrzeć i ich krytykować.
– Ale ja mam Magda na myśli ciebie. Na pewno im nie zawadzałaś, no coś ty! Byłaś ich ukochaną jedynaczką, zawsze tak to widziałam – przekonywałam.
– Bzdura, Gośka, byłam na drugim planie. Na pewno. I kiedy wyprowadziłam się z domu, odetchnęli z ulgą. Pomyśl, to trwało tylko dwadzieścia lat w ich przypadku. Odchowali mnie i oddali mężowi, żeby to on się dalej ze mną bujał. Oni swoje zrobili. Pozbyli się ciężaru, jak zostali sami. Już nie musieli się mną krępować. Pewnie bzykali się na stole w kuchni i w przedpokoju przy zakładaniu butów…
– Magda!
– A co? Gdy się wyprowadziłam, nie mieli jeszcze pięćdziesiątki. Byli młodsi niż my teraz, kochana. Dużo młodsi, nieśmiało ci to przypominam.
– Ale to zawsze jakoś nie fair. Mówić o życiu seksualnym naszych starych, nawet myśleć o tym. To ich sprawy, nie…
– Gdybyś widziała, jak na siebie patrzyli, nie byłoby to dla ciebie nie fair. Sama byś spłonęła ze wstydu!
W mojej rodzinie było zupełnie inaczej
Zawsze odnosiłam wrażenie, że rodzice wcale się nie kochają, tylko mnie wychowują przy okazji, rywalizując ze sobą o moją miłość i moje względy. Głupio się z tym czułam, szczególnie gdy urodził się brat, bo on nigdy nie był obiektem ich adoracji i absolutnie nie poszedł w moje ślady.
Nie był ani „najładniejszy”, ani „najzdolniejszy”, ani „najgrzeczniejszy”, ani nawet „najbardziej pracowity”. Jak ja. Tak mnie postrzegali, chociaż to nie była prawda. Owszem, dobrze się uczyłam, nie sprawiałam kłopotów wychowawczych, byłam chyba taką typową dziewczynką, dosyć poukładaną i posłuszną.
Brat się buntował, zawodził, uciekał z domu i nie chciał się uczyć, więc to ja dzierżyłam koronę tej najukochańszej i najlepszej. Jakże udany owoc związku! Pierwsza nagroda w konkursie na córkę stulecia. Mama chciała mieć mnie po swojej stronie, a ojciec po swojej.
Mama w tym przetargu używała waluty wolnomyślicielskiej. Jako nastolatkę częstowała mnie papierosami i od czasu do czasu pozwalała na kieliszek wina. Nie robiła problemów, gdy chciałam iść na imprezę. Kupowała fajne ciuchy, buty albo pożyczała mi własne. Mówiła moim językiem. Pytała o chłopaków tonem „czy już się do ciebie dobierają?”.
Ojciec za to próbował zrobić ze mnie trampa, nowoczesną dziewczynę w stylu sportowym. Zabierał pod namiot na biwaki, na żagle, piesze wycieczki w góry, uczył mnie pływać, jeździć na rowerze, potem jazdy samochodem.
Ograniczał życie towarzyskie
Gdy przyszły czasy prywatek, to albo mi ich zabraniał („tam na pewno będzie alkohol!”, „masz jeszcze na to czas!”), albo wyznaczał godziny niemożliwe do przyjęcia. Była jakaś wściekła zajadłość w tej ich rywalizacji. Kłócili się o moje wyjścia, o kieszonkowe dla mnie, o to, jakie dżinsy mam kupić i czy w ogóle dżinsy.
– Ja w twoim wieku nosiłam już wysokie obcasy, o ileż lepiej prezentują się wtedy nogi, cała figura. Pamiętaj, córeczko, buty czynią kobietę.
– Chyba zwariowałaś, ona ma dopiero szesnaście lat! Jaka kobieta? Daj jej prawo do chodzenia po drzewach.
Mogli się kłócić na ten temat pół dnia.
– A skąd te kłótnie się biorą, jak myślisz? – rzucał ojciec, gdy usiłowałam interweniować. – To wszystko przez was!
Nieudacznik i ostatnia ćmonda
Guzik prawda. W mojej opinii mogli do dzisiaj pokłócić się ciężko o pogodę. Ładna czy brzydka? Dobrze, że pada, czy niedobrze? Brakuje deszczu czy jest go w nadmiarze? I tak dalej, i tak dalej. Krzyczą, miotają się, wreszcie wyzywają od najgorszych. „Bo ty zawsze…”, „bo ty nigdy…”, „przestań już gderać!”, „zamknij się wreszcie!”.
Zapewne po dziś dzień stanowię dla ich konfliktów wyjątkowo bujną pożywkę. Taką byłam grzeczną, posłuszną córeczką, inteligentną i pracowitą, tak dobrze się zapowiadałam, tak wspaniałą przyszłość wszystkie gwiazdy mi wróżyły. I co? I dupa! Ciekawe, czyja to wina?
No bo nie zrobiłam żadnej zawodowej kariery i nie ułożyłam sobie życia. Nie mam pozycji ani konta w banku, w dodatku nie mam nawet męża ani dzieci! Wszyscy inni to mają, nawet mój brat, którego od dzieciństwa uważali za dziwaka.
Szczęśliwe rodziny, lepsze lub gorsze prace, ale jednak. Tylko ja jedna w całej familii i wśród dalszych, i bliższych znajomych tego nie mam. Najgorsze, a właściwie przecież najlepsze, że ja sama wcale nie czuję się z tym źle. Prace zmieniam często, chwilami nie mam jej w ogóle, ale jakoś daję sobie radę. Pieniędzy od starych nie biorę i zresztą wcale mi ich nie proponują.
Z głodu nie umieram, mam to, czego mi trzeba
A że rozwiodłam się z mężem, to tylko dobrze, i dla niego, i dla mnie. Marek był oczywiście ich ulubieńcem, może nie wyszłam za mąż, by tylko im zrobić przyjemność, ale w pewnej mierze miało to znaczenie.
Tego po mnie oczekiwali i to otrzymali: córkę w dobrych męskich rękach. Gdybym w nich pozostała, byłabym teraz bogatą mieszczką w typie Magdy. Elegancko odziana i pachnąca jeździłabym nowym samochodem pomiędzy domem na przedmieściu, a może nawet samym centrum, a Galerią Mokotów albo innym przybytkiem luksusu.
Uciekłam już w momencie, gdy perspektywa takiej egzystencji się zarysowała. Nie chciałam tak, nie chciałam życia polegającego na mnożeniu pieniędzy. Kolejni faceci nie dali mi pierścionka ani psa, za to żyłam z nimi pełnią życia.
Podróżowałam, rozwijałam się intelektualnie i artystycznie. Wiodłam życie we własnej opinii ekscytujące. I wciąż jeszcze mam na nie szanse. Jestem odważna, ciekawa świata, znam swoje możliwości i ograniczenia.
Tylko nie mogę się poddać swoim starym. Pozwolić sobie wmówić, że znalazłam się na godnej ubolewania, straconej pozycji jako nieudacznik i ostatnia ćmonda. To słowo ciągle mi się przypomina.
Tak nazywał mnie ojciec, kiedy mi coś nie wychodziło, gdy nie mogłam się nauczyć skakać na główkę do jeziora czy jeździć na rowerze. Albo zdać egzaminu na prawo jazdy, zdawałam kilkakrotnie. W gruncie rzeczy paraliżował mnie, jakże skutecznie, lęk nie przed samym egzaminem, ale przed tym, co od nich usłyszę.
I jeszcze ta pogarda. I litość
Nawet jako dorosła kobieta, zamężna, w swoim domu, ciągle musiałam być perfekcyjną córką. A nie byłam. I nawet jeśli udało mi się realizować własne wizje, własne scenariusze, to i tak było to okupione ich bólem, łzami i kłótniami wreszcie. Matka zawsze mnie broniła. Ojciec zaś syczał niczym nadepnięty wąż. Pełen najwyższej pogardy.
Jest mi strasznie przykro, że tak im to ciągle funduję, że nie są ze mnie zadowoleni i nie mogą się mną pochwalić przed przyjaciółmi ani rodziną. Wyobrażam sobie dumę tamtych rodziców i bezsilność moich. „I co, Gosia znowu sama została? Tak to jest, jak się nie hołubi męża, prawda? A pracuje, biedaczka? Nie? Ależ macie z nią kłopot!”.
– Magda, a jak ci się ułożyło z matką po śmierci ojca? Zbliżyłyście się wreszcie do siebie? – zapytałam. – Ma w was taką opokę – w tobie, Pawle, chłopakach…
– Coś ty! Wcale nie. Nigdy nie przebolała straty ojca. Nie pogodziła się z jego odejściem. Rzadko nas odwiedza, jeszcze rzadziej zaprasza do siebie, tak jakby mi zazdrościła, że ja wciąż jeszcze mam męża. Nie wiem, może to niesprawiedliwe, ale czasem takie odnoszę wrażenie.
– Przecież musi być z ciebie bardzo dumna… – zdziwiłam się.
– Nie sądzę – odparła przyjaciółka. – Nigdy nie dała mi tego odczuć!
I jak to wszystko zrozumieć?
Czytaj także:
„Zwierzałam się Jurkowi z rodzinnych ekscesów, a on podle mnie wykorzystał. Oddałam mu serce, a on okradł moich bliskich”
„Mam swoje lata, ale w domu córki traktowano mnie jak trzpiotkę. Weszłam w rolę i pod osłoną nocy uciekłam do kochanka”
„Przed ołtarzem będę przysięgać Tomkowi wierność, choć wiem, że nie dotrzymam obietnicy. Nie pozwoli na to... jego brat”
