Co roku o tej porze zaczyna się dyskusja: czy dokarmiać ptaki, które pozostają w kraju oraz te przylatujące do nas na zimę z chłodniejszych obszarów? Odpowiedź jest oczywista: tak, ale musisz wiedzieć, co umieścić w karmniku, aby było to dla nich pożywne, ale też zdrowe. Podpowiadamy, czym dokarmiać ptaki zimą i zdradzamy ulubione przysmaki konkretnych gatunków.
Spis treści:
Czym dokarmiać ptaki zimą?
Faktem jest, że ptaki zimujące w Polsce często mają problemy ze znalezieniem pokarmu, szczególnie w przypadku mroźnych i śnieżnych zim. Dlatego przygotować im prosty karmnik lub zawiesić na balkonie czy gałęzi gotowe mieszanki - kupisz je w sklepach zoologicznych. Najczęściej są to kule tłuszczowe, specjalnie przygotowana i podsuszona słonina, a także woreczki z ziarnami, głównie słonecznika.
Nie musisz kupować im luksusowego domku stylizowanego na ptasi hotel. Świetnie sprawdzi się prosty karmnik DIY zrobiony z tego, co akurat masz w domu. Co wrzucić do takiego karmnika? Najlepiej sprawdzą się wyłuskane pestki słonecznika (koniecznie bez soli ani innych przypraw), dyni oraz ziarna zbóż. Możesz także dodać bardzo drobno pokrojone owoce oraz podgotowane wcześniej warzywa.
W sklepach zoologicznych dostaniesz gotowe mieszanki dla dzikich ptaków, które możesz umieścić w karmniku lub wypełnić kupiony wcześniej woreczek, w którym już nie ma pestek ani nasion. Możesz także wybrać mieszankę z owadami - ptaki, które żywią się właśnie nimi, na pewno to docenią.
Na gałęzi, balustradzie lub oparciu krzesła możesz dodatkowo powiesić kawałek słoniny lub wspomnianą wcześniej kulę tłuszczową. Pamiętaj też, aby w pobliżu karmnika czy zawieszonych smakołyków zawsze znajdowała się płaska miseczka z ciepłą wodą. Wymieniaj ją regularnie. Nie musi być zawsze ciepła, ale zawsze powinna być świeża. Jest to szczególnie ważne, kiedy wystawisz ptakom kule tłuszczowe lub słoninę.
fot. Czym dokarmiać ptaki zimą/Adobe Stock, Myvision
Co jedzą poszczególne ptaki zimą?
Większość dziko żyjących ptaków zimujących w Polsce zadowoli się pestkami, zbożem i nasionami, a ewentualne owady czy robaki znajdą w ziemi, kiedy będzie ku temu okazja. Jeśli jednak masz w swoim ogrodzie czy na balkonie gości reprezentujących konkretny gatunek lub często odwiedzasz pobliski park, warto wiedzieć, co lubią poszczególne ptaki.
- Czubatka. Łatwo ją rozpoznać po charakterystycznym czubku pokrytym czarnymi plamkami. Choć jest ptakiem pospolitym, rzadko się ją widuje, bo przebywa w koronach iglastych drzew. Najchętniej żywi się nasionami sosny i owadami.
- Gil. Ma charakterystyczne upierzenie: czarną czapeczkę, popielaty grzbiet, różowoczerwony brzuszek (u samicy różowobrązowy) oraz czarny ogonek i skrzydła. Łatwiej go spotkać zimą, gdy szuka pożywienia na krzewach z owocami. Bardzo lubi jagody jarzębiny, nasiona słonecznika i konopi.
- Kaczka krzyżówka. Można ją spotkać w wielu parkach, jest przodkiem kaczki domowej. Samiec ma charakterystyczny zielony łepek, upierzenie samicy jest mniej kontrastowe. Bardzo lubi drobno pokrojone gotowane warzywa, ziarna zbóż.
- Jemiołuszka. Jej znakiem rozpoznawczym jest mały czubek z piór skierowany ku tyłowi, czarny pasek na linii oczu oraz jasne plamy na skrzydłach. Do Polski przylatuje zimą, bo tu jest cieplej niż w jej rodzinnej tajdze. Swą nazwę zawdzięcza owocom jemioły, które bardzo chętnie zjada. Lubi też głóg, dziką różę.
- Modraszka. Malutka, mniejsza od wróbla. Na głowie ma niebieską czapeczkę, w tym samym kolorze skrzydła, jasnożółty brzuszek, oliwkowo-zielony grzbiet. Te barwy czynią ją bardzo charakterystyczną. Lubi słoninkę, ziarna słonecznika, maku oraz orzechy.
Dlaczego warto karmić ptaki zimą?
Jesteśmy zwolenniczkami dokarmiania, bo choć pozornie ptaki mają w miastach sporo jedzenia, to w rzeczywistości zabudowa miejska staje się coraz bardziej zwarta, ubywa zieleni, a w parkach nie zawsze rosną krzewy, na których ptaki znajdują ulubione owoce.
Dokarmianie ma jeszcze jedną ważną zaletę – wielu osobom daje jedyną możliwość kontaktu z dziką przyrodą. Wielką radość sprawia obserwowanie sikorek buszujących na balkonie, czy licznej ptasiej braci przepychającej się w poszukiwaniu smaczniejszego kąska. Nie warto się tego widoku pozbawiać.
fot. Czym dokarmiać ptaki zimą/Adobe Stock, Kristina Blokhin
Czy można dokarmiać ptaki zimą chlebem?
Pieczywo jest produktem mniej lub bardziej przetworzonym i zawiera składniki, które nie służą zwierzętom. Nie należy więc podawać ptakom chleba ani bułek w żadnej formie. Podczas trawienia chleba powstaje kwas chlebowy, który negatywnie wpływa na mały i delikatny układ pokarmowy ptaków. Dodatkowo najczęściej pieczywo wzbogacane jest solą, która mocno zaburza całą ich gospodarkę wodną.
Namoczony chleb może doprowadzić do zatkania wola, a w konsekwencji nawet śmierci ptaków. Przy okazji nie dostarcza im prawie żadnych wartości odżywczych. Pieczywa więc nie umieszczaj w karmniku ani nie rzucaj napotkanym przy stawach kaczkom, łabędziom, etc.
Gdzie umieścić karmnik?
Jeśli zdecydujesz się na karmnik, wybierz miejsce zaciszne, ale jednocześnie uniemożliwiające drapieżnikom (kotom) zaczajenie się w jego pobliżu. Karmnik powinien mieć koniecznie daszek chroniący pokarm przed opadami i być tak skonstruowany, by ptaki miały zapewniony swobodny dolot i odlot. Trzeba go regularnie sprzątać, usuwać resztki pożywienia, które mogą się popsuć i zaszkodzić ptakom.
Gdy już zaczniesz karmić, rób to do końca zimy. Ptaki przyzwyczajają się, że mogą zdobyć pożywienie w tym samym miejscu. Ważne, by wybierać taką karmę, która się szybko nie popsuje. Ziarna powinny być zawsze świeże, a słonina dla sikorek niesolona. Najlepiej kupuj mniejsze ilości i na bieżąco umieszczaj je w karmniku zamiast przechowywać zapasy w domu.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 30.12.2016.
Czytaj także:
Szybki karmnik z butelki
Jakie ptaki przylatują do karmnika?
Jak robić zdjęcia ptakom?
