Jak hodować wrzosy w domu, na balkonie i w ogrodzie

fot. Adobe Stock, FotoHelin

Wrzosy w domu czy na balkonie nie są szczególnie wymagające w uprawie, jednak największą trudność stanowi wybór odpowiedniego miejsca oraz podłoża. Nie lubią one wiatru ani zwyczajnej, ogrodowej ziemi. Zobacz, jak hodować wrzosy w domu i na zewnątrz.

Spis treści:

1. Wrzosy czy wrzośce?
2. Jak hodować wrzosy w domu
3. Jak hodować wrzosy na balkonie
4. Jak hodować wrzosy w ogrodzie: sadzenie i pielęgnacja
5. Miejsce i podłoże dla wrzosów
6. Jakie gatunki roślin sadzić obok wrzosów

Wrzosy czy wrzośce: co wybrać?

Oprócz wrzosów szkółkarze oferują nam również wrzośce. Obydwa gatunki są małymi krzewinkami, na pierwszy rzut oka łudząco do siebie podobnymi. Warto je sadzić obok siebie, bo lubią swoje towarzystwo i wspaniale razem wyglądają.

Nie bez znaczenia dla atrakcyjności rabaty jest też to, że wiele wrzośców zakwita na wiosnę, a z kolei wrzosy kwitną od lipca do późnej jesieni. Oczywiście rabata jednorodna, tylko z jednego gatunku, także jest ładna - gdy rośliny nie kwitną, zachowują dekoracyjne listki. Dzięki wrzosom stworzysz fantastyczne kompozycje ogrodowe.

Ponieważ ogrodnicy oferują coraz więcej odmian, możesz mieć wrzosowisko jednobarwne lub kolorowe, skomponowane z krzewinek nie tylko o liliowych kwiatach, ale także białych, kremowych a nawet bordowych. Można też wybrać kilka krzewinek o oryginalnych liściach, np. żółtawych lub pstrych.

Jak odróżnić wrzosy od wrzośców? Wrzosy mają kielichowate kwiaty i łuskowate liście ustawione pod kątem, natomiast wrzośce dzbanuszkowate kwiaty, a liście jak igiełki, ustawione prostopadle do pędu.

Oto kilka najpopularniejszych gatunków:

• Wrzos Jana ma pełne, ciemnoróżowe kwiaty, dorasta do 35–40 cm, kwitnie IX-X.
• Wrzos Boskoop ma pojedyncze, liliowe kwiaty, 30–50 cm, kwitnie VIII-IX.
• Wrzosiec Vivelli ma różowe kwiaty i szarawe liście, dorasta do 20 cm, kwitnie III-IV.
• Wrzosiec Springwood White nie wymaga kwaśnej gleby, dorasta do 30 cm, kwitnie III-V.

fot. Wrzosy w domu/Adobe Stock, Madeleine Steinbach

Jak hodować wrzosy w domu?

Wrzosy w domu w doniczce będą prezentować się równie efektownie, jak te w ogrodzie - potrzebują troskliwego oka i cierpliwej ręki. Przydadzą się też nasze wskazówki:

• Odmiany bardziej okazałe, o większych liściach, potrzebują więcej wody niż te o drobnych listkach. 
• Ustaw je w słonecznym miejscu - zakwitną jeszcze piękniej.
• Nie podlewaj ich zbyt często - wystarczy robić to 2 razy w tygodniu.
• Podsyp wrzosy torfem.
• Nie przesadzaj z nawożeniem. Nie jest to potrzebne tym roślinom.
• Nie podcinaj wrzosów jesienią. Wiosną możesz przyciąć przekwitłe kwiatostany.

Dodatkowo zarówno wrzosy w domu, jak i na balkonie czy w ogrodzie, wymagają kwaśnej ziemi. Jeśli posadzisz je w podłożu uniwersalnym, warto je podlewać wodą z dodatkiem soku z cytryny. Rób to jednak z umiarem, aby nie przekwasić korzeni.

Jak hodować wrzosy na balkonie

Piękna rabata balkonowa cieszy oko późnym latem i jesienią. Zimą wrzosy należy okryć przed przymrozkami, sprawdzą się też mrozoodporne doniczki na wrzosy z terakoty lub ceramiki (mogą sprawdzić się też donice betonowe). Przeniesienie ich z balkonu do ogrzewanego mieszkania zimą jest ryzykowne: wrzosy bardzo nie lubią suchego, ogrzewanego powietrza. 

Wrzosy na balkonie południowym będą czuć się najlepiej - lubią słońce, ale gdy nadchodzą dni deszczowe i wietrzne, zabierz je do domu. Nie lubią nadmiernego podlewania równie bardzo, jak suchych dni (poznasz to od razu po tym, jaka jest ziemia w doniczce).

Możesz je śmiało zasilać deszczówką, ale nie pozostawiaj ich samym sobie na balkonie w ulewy. Wiosną wskrześ je nawozem - dobrze sprawdzają się jednozrazowe odżywki z pipetą (dostępne w sklepach budowlanych i zielarskich).

fot. Wrzosy w domu i na balkonie/Adobe Stock, BarTa

Jak hodować wrzosy w ogrodzie: sadzenie i pielęgnacja wrzosów

Zanim je posadzisz, ustaw doniczki w miejscach, w których mają rosnąć krzewinki i przyjrzyj się kompozycji z kilku stron. Jeśli trzeba, wprowadź zmiany. Pamiętaj, że wrzosów w ogrodzie nie można sadzić za gęsto. Im szybciej rosnąca odmiana, tym rzadziej rozmieść krzewinki. Zakładając własne wrzosowisko, czerp inspirację z natury. Staraj się, aby przypominało to leśne. 

Wrzosy nie lubią sztucznych aranżacji - cenią sobie mech, ściółkę i korę. Ziemię wokół posadzonych roślin, wyściółkuj przekompostowaną korą sosnową. Dzięki temu będzie lepiej zatrzymywać wilgoć. To ważne, bo można rzadziej wrzosowisko podlewać, a nadmiar wody wrzosom nie służy - może się rozwinąć groźna choroba (szara pleśń).

Ściółkowanie zapobiega też rozwojowi chwastów, a kora dodatkowo zakwasza środowisko, co jest korzystne. Ponadto rabata wrzosów w ogrodzie wysypana warstwą kory wygląda ładniej. Gdy już wrzosy i wrzośce zadomowią się w ogrodzie i rozrosną, warto je przycinać.

Odmiany kwitnące latem, przycinaj późną jesienią lub wczesną wiosną, a wrzośce rozwijające kwiaty na wiosnę, formuj w końcu maja. Strzyżenie nie powinno być jednak zbyt radykalne. Aby rośliny bujnie rosły i ładnie kwitły, nawoź je raz do roku, wczesną wiosną.

Miejsce i podłoże dla wrzosów

Rośliny te lubią miejsca zaciszne, osłonięte od wiatru, ocienione i stale lekko wilgotne. Idealnym sąsiedztwem są dla nich większe drzewa i krzewy iglaste. Wrzosom i wrzoścom, poza niektórymi roślinami kwasolubnymi, mogą towarzyszyć niewielkie iglaki, trawy i różaneczniki.

Wrzosowate posadzone w zwykłej, ogrodowej, ciężkiej ziemi przestają rosnąć i zamierają. Dlatego tam, gdzie planujesz wrzosowisko, rozłóż kwaśny torf, piasek, kompostowaną korę i przekop podłoże na głębokość szpadla.

Gleba powinna być lekka i przepuszczalna, próchniczna, oraz kwaśna (pH 3,5 do 5,0). Kwaśnej gleby wymagają szczególnie wrzosy. Wrzośce są nieco bardziej tolerancyjne. Aby krzewinki nie przemarzły, warto je przykryć na zimę gałązkami roślin iglastych lub włókniną.

fot. Jak hodować wrzosy/Adobe Stock, iMarzi

Jakie gatunki roślin sadzić obok wrzosów

• Dabecja kantabryjska. Jest zimozieloną krzewinką, dorasta do 20 cm. Pod koniec lipca wydaje dużo ciemnoróżowych, przypominających beczułki kwiatów. Jest wrażliwa na mrozy, wiosną jej gałązki warto przyciąć.
• Borówka brusznica. Zimozielona krzewinka. Czerwone jagody są jadalne.
• Golteria pełzająca. Płoży się i rozrasta. Osiąga wysokość ok. 15 cm. Młode liście mają czekoladowy odcień. Wydaje czerwone duże owoce. Dosyć odporna na mróz.
• Kiścień. Gęsty krzew o wysokości 30–70 cm. Liście jesienią ładnie się przebarwiają.

Wrzosowisko warto oddzielić od reszty ogrodu np. palisadą z niskich drewnianych deseczek, kostką brukową lub kamykami. Dzięki temu, podsypując nawóz do roślin kwasolubnych pod krzewinki wrzosów lub wrzośców, nie oprószysz nim niechcący kwiatów o zupełnie innych wymaganiach.

Na podstawie artykułu zamieszczonego w "Pani domu" opublikowanego 16.05.2013.