Choroby truskawek mogą być bardzo uporczywe i doprowadzić nawet do całkowitego zniszczenia upraw. Bardzo szybko się rozwijają i atakują kolejne sadzonki, dlatego najważniejsza jest odpowiednia profilaktyka.
Spis treści:
- Najczęstsze choroby truskawek
- Czym pryskać truskawki na choroby?
- Jak chronić truskawki przed chorobami?
Najczęstsze choroby truskawek
Za choroby truskawek najczęściej odpowiadają grzyby i pleśnie, które pojawiają się na skutek nieodpowiedniej uprawy. Patogeny, kiedy mają idealne warunki rozwoju, szybko się rozprzestrzeniają i atakują zarówno owoce, jak i liście.
Najpopularniejsze choroby truskawek to:
- szara pleśń,
- wetricylioza,
- antraknoza,
- zgnilizna,
- plamistość liści,
- mączniak truskawki.
Choroby te często rozwijają się niepostrzeżenie, niby to nagle i niespodziewanie. Tak naprawdę patogeny, najczęściej grzyby, rozwijają się w roślinie na długo przed wystąpieniem pierwszych objawów. Dlatego tak ważna jest profilaktyka.
fot. Choroby truskawek/Adobe Stock, olyapon
Choroby truskawek: szara pleśń
Szara pleśń (widać ją na zdjęciu głównym) wywoływana jest przez grzyb z gatunku Botrytis cinerea. Jest uważana za jedną z najpowszechniejszych, najbardziej szkodliwych i najtrudniejszych w zwalczeniu chorób truskawek. Może się pojawić na każdej części rośliny, choć najczęśćiej widać ją na owocach - zarówno dopiero rozwijających się, jak i tych dużych.
Patogeny powodują szybkie gnicie rośliny i mogą się rozwijać w zasadzie przez cały sezon - od kwietnia do października. Jeśli na owocach zobaczysz puszysty, biało-szary nalot, możesz mieć pewność, że to właśnie szara pleśń. Chorobie sprzyja wilgotne powietrze oraz niewysokie, wiosenne temperatury (5-15 stopni). Grzyb ten uwielbia także nadmierne zasilanie nawozami azotowymi - w takich warunkach rozwija się bardzo szybko.
Zwalczenie szarej pleśni jest praktycznie niemożliwe. Możesz jednak usunąć zainfekowane sadzonki oraz nie moczyć liści ani pędów podczas podlewania. Wodę kieruj bezpośrednio do gleby. Pleśń rozwija się szybciej, kiedy zielone części dotykają ziemi, dlatego warto uprawiać truskawki w skrzynkach na podwyższeniu.
Choroby truskawek: werticylioza
Werticylioza (lub werticilioza) to choroba wywołana przez grzyby Verticillium dahliae. Jest on trudny w zwalczaniu, ponieważ cechuje się dużą odpornością na warunki, w jakich żyje. Rozwija się bez problemu zarówno w niskich, jak i wysokich temperaturach, ma zdolność zimowania, a do tego może przeżyć nawet kilkanaście lat, bytując na korzeniach i szczątkach roślinnych. Jeśli atakuje, robi to od razu na dużej powierzchni, rzadko poraża pojedyncze sadzonki.
Objawia się głównie poprzez przesuszenie i przebarwienie liści. Stają się one brązowoszare i z czasem więdną. Werticylioza to choroba odglebowa, a zatem atakuje truskawki od środka, stopniowo powodując ich całkowite porażenie. Zwalczanie tej choroby opiera się na jej zapobieganiu - nie ma skutecznej metody "leczenia" porażonych truskawek.
Choroby truskawek: antraknoza
Antraknoza to choroba wywołana przez dwa gatunki grzybów: Colletotrichum acutatum i Colletotrichum gleosporioides. Najczęściej porażeniu ulegają duże, rozwinięte owoce. Objawy choroby przypominają gnicie - truskawki pokrywają się jasnobrązowymi plamami, które staja się coraz większe. Z czasem truskawki stają się suche oraz zapadnięte. Jeśli choroba zaatakuje młode truskawki, szybko one obumierają. Dodatkowo na liściach krzewu pojawiają się ciemnobrązowe plamy (czasem także czarne).
Grzyb ten może bytować na wielu roślinach, nie wywołując u nich chorób, a jednocześnie z łatwością rozmnażając się i przenosząc na inne gatunki, najczęściej uprawne i jadalne. Podobnie, jak w przypadku innych chorób truskawek, tę też możesz zwalczyć przede wszystkim poprzez profilaktykę.
Ważne jest, aby wybierać dla sadzonek stanowiska nienarażone na nadmierną wilgoć, która sprzyja rozwojowi grzyba. Warto także wybierać odmiany truskawek, które mają wykształconą odporność na antraktozę (np. Albion, Keepsake).
Choroby truskawek: zgnilizna
Zgnilizna truskawek atakuje bardzo szybko, zaczynając od młodych liści, a kończąc na uśmierceniu całej grupy roślin. Często od pierwszego objawu do tzw. wypadnięcia rośliny może minąć jedynie kilka dni. Wyróżnia się:
- zgniliznę korony truskawek,
- czerwoną zgniliznę korzeni,
- zgliniznę korzeni i korony.
Za każdą z tych odmian odpowiada inny rodzaj grzyba z gatunku Phytophtora. Pośrednią przyczyną występowania choroby jest nieodpowiednie nawożenie truskawek oraz ich przesuszanie, a potem nadmierne podlewanie. Jest to choroba odglebowa, dlatego lubi dużą wilgotność.
Objawia się ciemnozielonymi lub brązowymi plamami na liściach. Dodatkowo sadzonki zaczynają bardzo wolno wzrastać, a ewentualne owoce są malutkie. Choroba atakuje dość szybko - często już po kilku tygodniach od wysadzenia krzewu do ziemi. Zwalczanie opiera się tu również na profilaktyce.
Choroby truskawki: plamistość liści
Plamistość liści to choroba wywoływana przez różne grzyby. Wyróżnia się dwie najczęściej występujące rodzaje:
- plamistość biała truskawki: wywołana przez grzyb Mycosphaerella fragariae.
- plamistość czerwona truskawki: wywołana przez grzyb Diplocarpon earliana.
Jak mówi sama nazwa, choroba objawia się niewielkimi plamami, które licznie pokrywają liście truskawki. Rozwijające się grzyby szybko doprowadzają do uszkodzenia większej części plonów. Możesz spróbować zwalczyć chorobę na wczesnym etapie rozwoju, obcinając zainfekowane liście tuż przy łodydze, a następnie stosując środki grzybobójcze.
fot. Choroby truskawek: plamistość liści/Adobe Stock, salarko
Choroby truskawek: mączniak truskawki
Mączniak, choć brzmi jak szkodnik ogrodowy, jest chorobą wywołaną przez grzyb z rodzaju Podosphaera aphanis. Ma bardzo charakterystyczne objawy i dość szybki przebieg. Liście truskawek zaczynają stopniowo zawijać się, a następnie na ich powierzchni pojawiają się jasne plamki (rzadziej fioletowe). Czasem dochodzi do tego biały nalot, ale w przypadku truskawek nie jest to częsty objaw. Owoce są małe i wrażliwe na ucisk.
Co ciekawe, rozwojowi tej choroby sprzyja nadmierna susza i ubogie podlewanie truskawek. Aby więc jej zapobiec, dbaj o regularne nawadnianie gleby pod truskawkami, a także o odpowiedni przepływ powietrza (jeśli uprawiasz truskawki w szklarni lub tunelu foliowym).
Ważne jest także obrywanie liści tuż po zebraniu owoców, a także usuwanie na bieżąco chwastów, które są dla mączniaka pożywką.
Czym pryskać truskawki na choroby?
Oprysk jest skutecznym sposobem zapobiegania chorobom grzybowym. Najlepiej do tego stosować tzw. fungicydy o szerokim spektrum działania. Sprawdzi się np.:
- Scorpion 325SC
- Folpan
- Preparaty miedziowe (stosować tylko do zakwitnięcia)
- Polyversum WP
- domowy oprysk z drożdży.
Jak chronić truskawki przed chorobami?
Podstawą ochrony truskawek przed chorobami jest profilaktyka. Przede wszystkim warto regularnie stosować środki grzybobójcze o szerokim zakresie działania. Najlepiej sprawdzą się w formie oprysków, ale możesz kupić także te wykorzystywane do podlewania. Zadbaj także o umiarkowane, ale regularne nawożenie truskawek, aby składniki odżywcze wzmocniły ich odporność na choroby.
Bardzo ważne jest także regularne odchwaszczanie oraz obrywanie niepotrzebnych liści. Świetne rezultaty daje też sadzenie truskawek na podwyższeniach oraz w skrzynkach. Niektórzy ogrodnicy polecają także ściółkowanie truskawek.
Czytaj także:
Nawożenie truskawek na zimę
Jak przechowywać truskawki?
Podlewanie truskawek drożdżami