Jodła kaukaska charakteryzuje się długimi, pięknymi igłami o ładnym wybarwieniu, przez co chętnie sadzimy ją w otoczeniu domów. Niestety - bywa kapryśna. Jodła lubi stanowisko słoneczne, a przy tym wilgotne, dlatego najlepiej czuje się w pobliżu stawu lub małego oczka wodnego.
Amatorzy uprawy drzew w donicach nie będą zawiedzeni: jodła kaukaska uprawiana w doniczce może przetrwać wiele lat, jednak będzie wymagała szczególnej troski.
Spis treści:
- Jak wygląda jodła kaukaska?
- Jodła kaukaska - uprawa i pielęgnacja
- Nawożenie i przycinanie
- Ile kosztuje jodła kaukaska?
Jak wygląda jodła kaukaska?
Jodła kaukaska, inaczej zwana jodłą normandzką, ma miękkie i długie igły (około 2 - 3 cm), jest rośliną zimozieloną, więc będzie zdobić ogród przez cały rok. W naturalnym środowisku, nie tylko w Górach Kaukazu (skąd pochodzi), może osiągać wysokość nawet 50 metrów, w ogrodzie zazwyczaj nie przekracza 5 - 10 metrów.
Jodła rośnie dosyć wolno - aby osiągnąć 3 metry wysokości, będzie potrzebowała 10 lat. Warto jednak zwrócić uwagę na gęstość drzewa, która jest jej dużym atutem. Gałęzie jodły kaukaskiej rosną praktycznie zupełnie poziomo. Dobry węch pozwoli ci także poczuć jej lekko cytrynowy zapach.
Jodła kaukaska kwitnie w kwietniu i w maju, a gdy przekwitnie, wytwarza podłużne, ciemnobrązowe szyszki, zlokalizowane w górnych partiach. Drzewo nie wytwarza za to żywicy. W obrębie tego gatunku można wyróżnić jeszcze odmianę karłowatą - ta rośnie wyjątkowo wolno (w ciągu 10 lat urośnie najwyżej 1 metr). Sprawdzi się dobrze do małego ogrodu, a także na balkony i tarasy. Karłowate odmiany dobrze radzą sobie w średnich i dużych donicach.
fot. Jodła kaukaska w donicy i gruncie/Adobe Stock, Ricochet64
Jodła kaukaska w donicy i gruncie: uprawa i pielęgnacja
Uprawa jodły kaukaskiej nie należy do łatwych. Jest to roślina wymagająca, aby zdrowo rosła, musisz zadbać zarówno o odpowiednie podłoże, wilgotność, jak i właściwą pielęgnację.
Jeśli już teraz wiesz, że nie będziesz mieć wystarczająco dużo czasu i cierpliwości, zdecyduj się lepiej na zasadzenie innego drzewka iglastego: sosna górska zniesie niekomfortowe warunki i wybaczy nieliczne błędy pielęgnacyjne.
Jaka gleba do jodły kaukaskiej?
Jodłę kaukaską uprawia się w żyznej, próchniczej glebie gliniastej, o odczynie kwaśnym lub lekko kwaśnym. Jodła kaukaska nie będzie dobrze rosła w słabym, piaszczystym, luźnym podłożu, choć nie można wykluczyć, że sobie poradzi. Zdecydowanie groźniejszym "przeciwnikiem" będzie susza czy mróz.
Jakie stanowisko dla jodły kaukaskiej będzie najlepsze?
Słoneczne lub półcieniste. Jodła kaukaska wymaga osłony od wiatru, warto zasadzić ją w zacisznej części ogrodu. Do odpowiedniego wzrostu potrzebuje miejsca - 10-letnie drzewko ma ok. 1 metra szerokości, jej korzenie chłoną sporo wilgoci, którą trzeba im zapewnić.
Doskonale czuje się w pobliżu zbiorników wodnych, takich jak stawy czy ogrodowe oczka wodne. W sąsiedztwie jodły kaukaskiej warto zasadzić inne mniejsze drzewa oraz krzewy, dzięki czemu zyska ona typowy dla siebie leśny mikroklimat.
Czy jodła przetrwa mróz?
Jodła kaukaska średnio radzi sobie z siarczystym mrozem - brak zabezpieczenia przed zimnem może odbić się na kondycji drzewka. Igły będą brązowieć i masowo opadać już na wiosnę. Przed pierwszymi przymrozkami okryj je agrowłókniną (to ważne zwłaszcza w przypadku młodych drzewek).
Jesienią warto ją obficie podlać, a zimą regularnie usuwać zalegający na gałęziach śnieg, szczególnie ten ciężki, który może połamać roślinę.
fot. Jodła kaukaska w donicy: uprawa/Adobe Stock, LifeisticAC
Jodła kaukaska - nawożenie i przycinanie
Niedawno zasadzone drzewa wymagają dosyć częstego podlewania (także zimą, w cieplejsze dni), starszym powinno wystarczyć umiarkowane podlewanie oraz deszcz. Oczywiście w czasie suszy częstotliwość podlewania zwiększamy. Warto także od czasu do czasu zraszać wodą także gałęzie jodły.
Jodłę kaukaską należy od czasu do czasu odżywić nawozem organicznym. Więcej troski trzeba poświęcić jej w mieście - drzewo źle radzi sobie w miejscach o wysokim zanieczyszczeniu powietrza. Także jodła kaukaska w donicy będzie wymagała innej pielęgnacji. Przede wszystkim potrzebuje naprawdę dużej donicy lub krzyni - musi mieć sporo miejsca na rozrost.
Jodła kaukaska nie wymaga przycinania - równo i gęsto rośnie bez wspomagania sekatorem. Jeśli jednak wymaga tzw. cięcia sanitarnego, przeprowadzamy je bardzo wczesną wiosną. Odcinamy wówczas suche i chore gałęzie. Grubsze warto po cięciu zabezpieczyć maścią ogrodniczą z fungicydem.
Jodła kaukaska w donicy
Jodła kaukaska to wyjątkowo ozdobne drzewko. Ciemne, długie igły, symetryczny pokrój i gęste gałęzie sprawiają, że najlepiej wygląda pojedynczo. Z tego względu wiele osób interesuje się uprawą jodły kaukaskiej w donicy. Jest to roślina zimozielona, pięknie wygląda w okresie świątecznym, przystrojona lampkami choinkowymi.
Trzeba jednak wiedzieć, że jodła uprawiana w donicy - podobnie jak wszystkie inne iglaki - będzie rosła zdecydowanie wolniej niż ta w gruncie. Ma to swoje oczywiste zalety - nie musisz martwić się o to, że za rok będzie wymagała przesadzenia do większej doniczki.
Dla jodły dobre będą donice drewniane - te wykonane z betonu łatwo się wychładzają w czasie zimy i trudno zabezpieczyć w nich roślinę przed ostrym mrozem.
Przed pierwszymi przymrozkami warto wykonać ocieplenie donicy, np. obkładając ją styropianem.
fot. Jodła kaukaska w donicy/Adobe Stock, Menyhert
Typowe szkodniki jodły kaukaskiej: mszyce i grzyby
Niestety, jodła kaukaska jest rośliną bardzo podatną na ataki szkodników. Szczególnie często choruje z powodu mszyc i grzybów. Tym, co najczęściej trapi jodły, są wszelkie choroby grzybowe. Wszystko przez upodobanie do wysokiej wilgotności, którą równie mocno, jak jodły, lubią także grzyby. Do najgroźniejszych chorób grzybowych należy fytoftoroza. Owadami, które atakują jodłę, zazwyczaj okazują się mszyce.
Fytoftoroza - groźna choroba grzybowa
Zdecydowanie łatwiej jest jej zapobiegać niż ją wyleczyć. Często porażoną przez grzyby jodłę czeka śmierć, i - o ile tylko zależy ci na dobrostanie sąsiednich drzewek - lepiej usunąć chory okaz, zanim choroba dopadnie okoliczne iglaki.
Fytoftoroza atakuje roślinę od dołu - w pierwszej kolejności infekuje korzenie, następnie porażeniu ulegają wyższe partie drzewa. Łatwo rozpoznasz ją po wyglądzie igieł - najpierw żółkną, a następnie zmieniają barwę na czerwono-brązową. Pień pod korą ma kolor czerwony.
Jeśli masz już pewność, że twoją jodłę zaatakowała fytoftoroza, niezwłocznie wykop drzewo i usuń. Zapewne zauważysz, że korzenie zaczęły już gnić. Po usunięciu chorego drzewa spryskaj rośliny rosnące w bezpośrednim sąsiedztwie środkiem grzybobójczym.
Jeśli igły twojego drzewka brązowieją i opadają, a na pędach w różnych partiach jodły pojawiają się brązowe plamy, dochodzi jedynie do obumierania poszczególnych pędów. Można temu zaradzić - wykonujemy wówczas cięcia sanitarne, usuwamy chore pędy i koniecznie zabezpieczamy miejsca cięć środkiem z fungicydem. Jest duża szansa, że wyleczymy drzewo, zanim jego kondycja drastycznej spadnie.
Mszyce na jodle kaukaskiej
Mszyce to podstępne szkodniki, które łatwo przeoczyć, kiedy dopiero zaczynają atakować roślinę. Jodłę kaukaską najczęściej atakują 2 gatunki szkodników:
- ochojnik jodłowy,
- obiałka kaukaska.
Mszyce to małe owady o długości kilku milimetrów, mogą mieć kolor żółty, zielony, czerwony, brązowy lub czarny. Najczęściej żerują na spodnich stronach igieł jodły.
Walka z nimi wygląda podobnie - warto zacząć od naturalnych sposobów, takich jak woda z octem czy wyciąg z czosnku. Niestety, jeśli zauważysz je zbyt późno, to z pewnością nie pomoże (mszyce pojawiają się na młodych pędach na przedwiośniu i to wtedy trzeba wykonać obchód roślin, by stwierdzić, czy intruz już się pojawił).
Wówczas sięgnij po opryski np. w formie spray'u, zanim igły zaczną masowo brązowieć i obumierać. Brak interwencji poskutkuje tym, że drzewo przestanie rosnąć i zmarnieje.
fot. Jodła kaukaska: szkodniki/Adobe Stock, tibor13
Jodła na Boże Narodzenie - cięta czy w donicy?
Jodła to świetny wybór, jeśli chodzi o choinkę. Zarówno cięta jodła kaukaska, jak i jodła kaukaska w donicy, długo postoją. Sprawdzi się jako świąteczne drzewko w domu, jak i dekoracja balkonu czy tarasu. Świetnie będzie wyglądać otulona zimowymi światełkami. Oto dlaczego warto kupić jodłę kaukaską na Boże Narodzenie:
- jest trwała, nie gubi igieł;
- jej gałązki są gęste, mięsiste, udźwigną ozdoby;
- nie kłuje, ma miękkie igły;
- nie wytwarza żywicy;
- ma delikatny, niedrażniący zapach.
Jodła kaukaska to wyjątkowo wytrzymałe drzewko bożonarodzeniowe - w mieszkaniu może spokojnie stać nawet przez 5 tygodni. Ważne, by zapewnić jej dostęp do wody (choinkę ciętą koniecznie ustaw w stojaku z pojemnikiem na wodę).
Choinkę stawiamy zawsze z dala od kaloryfera lub zakręcamy go. Jodła kaukaska to świetny wybór, jeśli w domu są małe dzieci, które także chętnie ubierają choinkę. Jej igłami nie sposób zrobić sobie krzywdę.
Jodła kaukaska nie pachnie tak intensywnie, jak świerk, dlatego jest polecana osobom, które są wrażliwe na zapachy.
Kupujemy jodłę kaukaską na Święta
Kupując jodłę kaukaską przed Bożym Narodzeniem zwróć uwagę na to, czy nie jest przesuszona - może to świadczyć o zaniedbaniu w transporcie lub zbyt długim przechowywaniu drzewek po ścięciu. Aby jodła kaukaska długo wytrzymała sprawdź, w jakiej jest kondycji.
Podczas zakupu jodły (i każdej innej żywej choinki), rozłóż jej gałązki na boki i upewnij się, że jest symetryczna. Zwróć uwagę na stan igieł. Jeśli kupujesz choinkę na długo przed Świętami, nie ciosaj pnia od razu po przywiezieniu do domu i nie oprawiaj w stojak, ale zanurz go w wodzie. Choinkę przed oprawieniem zawsze przechowuj w chłodnym miejscu.
Jodła kaukaska: cena
Cena jodły kaukaskiej zależy zarówno od wielkości drzewka, jak i od sezonu. W grudniu wybór jodły kaukaskiej ciętej i w donicy jest duży, ich cena także nie należy do najniższych. Wówczas za ciętą jodłę kaukaską o wysokości 150 cm zapłacisz 100 zł.
Jeśli masz odpowiednie warunki, jodłę kaukaską z bryłą korzeniową możesz zasadzić w gruncie wczesną wiosną lub jesienią. Jodły sprzedawane w pojemnikach mogą być wysadzane do ziemi praktycznie przez cały rok, poza okresami mrozu czy suszy. Największe plantacje jodły kaukaskiej znajdują się w Danii, to zazwyczaj stamtąd trafiają na nasz rynek (oczywiście poza miejscowymi szkółkami roślin). Im mniejsze drzewko, tym większa szansa, że się przyjmie.
Uwaga: jodła kaukaska w donicy może nie przeżyć szoku termicznego po wystawieniu na dwór po Świętach. Nie spodziewaj się, że choinka przyjmie się bez problemu. Oczywiście warto spróbować to zrobić - jednak warunki cieplne trzeba zmieniać stopniowo, np. przenosząc ją najpierw do szklanej werandy, piwnicy, nigdy wprost na siarczysty mróz!
Ceny małych sadzonek jodły kaukaskiej są tanie - sadzonkę o wysokości 40 cm kupisz już za kilka złotych. To jednak opcja dla cierpliwych - tym, którzy już dziś chcieliby cieszyć się pięknym, choinkowym pokrojem iglaka, polecamy zakup drzewek o wysokości 50 - 80 cm. Ceny jodeł takiej wielkości zaczynają się od 50 zł.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 14.11.2019.
Czytaj także:6 odmian sosny, które warto posadzić w ogrodzieŚwierk niejedno ma imię - oto popularne odmianyJak drzewa i krzewy wpływają na nasze zdrowie?
