Zupa – pożywne danie
Zupy są posiłkiem pożywnym, łatwym do przygotowania. Możliwości kompozycji składników oraz kombinacji smaków jest mnóstwo. Danie powstaje przez gotowanie różnorodnych produktów w wodzie i ma postać wywaru.
Do wywaru właśnie przechodzi większość składników odżywczych pochodzących ze składowych zupy. Niekiedy umożliwia to lepsze ich przyswajanie przez organizm. Pewne zupy nie wymagają gotowania, jak np. chłodnik czy zupy mleczne.
Jak przygotować zdrową zupę?
- Najwięcej cennych składników odżywczych ma zupa świeżo ugotowana i praktycznie od razu podana. Odgrzewana traci na wartości odżywczej. Im dłużej upłynie czasu od momentu ugotowania i im więcej razy ją podgrzewamy, tym większy następuje rozkład cennych witamin i składników odżywczych.
- Produkty zup powinny być świeże, sezonowe, gdyż zawierają więcej wartości odżywczych. Nowalijki oraz produkty sprowadzane do naszego kraju podczas zimy mogą zawierać większe ilości nawozów sztucznych i metali ciężkich, można zatem wybierać wtedy do zup na przemian mrożonki i nowalijki.
- W naszym jadłospisie nie powinny przeważać zupy kaloryczne – z dodatkiem śmietany czy na wywarze z tłustego mięsa. Równie dobrze smakują i mają wysoką wartość odżywczą zupy wyłącznie jarzynowe. Produkt mięsny możemy podać na drugie danie.
- Zagęszczanie zup mąką może zostać zastąpione np. dodatkiem kaszy kukurydzianej lub miksowaniem części warzyw z zupy. Możemy także z powodzeniem zrezygnować z zagęszczania zup, gdyż i tak będzie ona pożywna.
- Produkty wysokoprzetworzone (jak mąka biała, biały ryż, jasny makaron) warto zastąpić produktami pełnoziarnistymi. Do tych produktów należą: ciemny makaron i ryż, kasza jaglana, amarantus czy orkisz.
- Kostka rosołowa, maggi, przyprawy wegeta itp. nie powinny być stosowane. Podobnie jak gotowe zupki w proszku. Sztuczne dodatki należy zastąpić naturalnymi przyprawami pozbawionymi polepszaczy smaku. Można dodawać do zup przeróżne zioła, które nadadzą jej odmiennego smaku: majeranek, natkę, koperek, kminek, bazylię, tymianek, cząber, lubczyk.
- Powinniśmy uważać z ilością soli. Najlepsza będzie sól morska lub kamienna. Sól warzona nie ma wartości odżywczych, gdyż jest uzyskana w sposób przemysłowy.
Zobacz też: Zupa marchewkowa zwiększająca odporność
Przykładowy przepis na zdrową zupę
Barszcz małorosyski
Składniki:
- Fasola biała
- Ćwierć kurczaka
- Marchewka
- Pietruszka
- Seler
- Kapusta włoska
- Por
- Buraki
- Cebula
- Ziemniaki
- Natka pietruszki
- Mała ilość soli
- Zupę zagęścić zmiksowanymi ziemniakami
Fasolę moczymy w wodzie dzień wcześniej, najlepiej całą noc.
Następnego dnia fasolę wkładamy do garnka, zalewamy wodą i gotujemy pod przykryciem na małym ogniu około godziny, aż stanie się miękka. Wówczas dokładamy do garnka przykładowo ćwiartkę kurczaka i gotujemy około 30 minut. Po tym czasie wkładamy do wywaru pokrojoną w paseczki włoszczyznę (korzenie marchwi, pietruszki, selera, kapusty włoskiej, pora) oraz buraki i cebulę i gotujemy warzywa około 20-30 minut, po czym dokładamy pokrojone ziemniaki i gotujemy około 20 minut, aż będą miękkie. Zupę wyłączamy.
Aby ją zagęścić, małą część ziemniaków miksujemy z odrobiną wywaru i dokładamy do zupy. Na koniec dodajemy posiekaną natkę z pietruszki.
Smacznego!
Zobacz też: Jak stosować zioła w kuchni?
