Skąd się bierze odporność?
Odżywianie jest prawdopodobnie najważniejszym czynnikiem kształtującym ludzką odporność. Największy wpływ na rozwój układu immunologicznego człowieka mamy do drugiego roku życia, kiedy kształtuje się skład mikroflory jelitowej. Jeśli w tym okresie życia dziecko jest karmione piersią, nie otrzymuje antybiotyków i NLP (niesteroidowych leków przeciwzapalnych takich jak ibuprofen czy kwas acetylosalicylowy) ma szansę wykształcić prawidłową mikroflorę, która w późniejszym życiu odpowiednio stymuluje nasz układ odpornościowy i zwalcza szkodliwe mikroorganizmy, które znalazły się w naszym jelicie.
Aż 70% komórek odpornościowych ludzkiego organizmu znajduje się w jelitach – jest to więc nasza podstawowa bariera ochronna. Człowiek w jamie ustnej ma ok. 700 gatunków drobnoustrojów, a w jelitach ok. 800. Całkowita masa mikroflory jelitowej to ok. 2 kg, ale ich komórek jest 10 razy więcej niż komórek naszego ciała. Drobnoustroje jelitowe produkują niektóre witaminy oraz rozkładają część pożywienia, której nie strawiliśmy.
Jak jedzenie wpływa na odporność?
Odżywiając się w określony, korzystny dla organizmu sposób, wpływamy na naszą odporność w dwojaki sposób.
Po pierwsze zachowujemy odpowiedni skład mikroflory jelitowej. Naturalne probiotyki takie jak : jogurty, kefir, maślanka, zsiadłe mleko, kiszona kapusta i ogórki wszyscy znamy jako produkty zdrowotne. Faktycznie wszystkie one zawierają bakterie kwasu mlekowego, które, zasiedlając nasz układ pokarmowy, zabierają przestrzeń drobnoustrojom chorobotwórczym oraz wytwarzają rozmaite substancje (np. nadtlenek wodoru, kwasy organiczne, bakteriocyny, diacetyl), które zwalczają patogenne bakterie. Możemy jeszcze bardziej wspomagać organizm, sporządzając samodzielnie zakwas na żurek czy barszcz czerwony i kupując chleb bez dodatku drożdży, tylko na zakwasie piekarniczym (taki chleb ma w składzie tylko: mąkę , wodę i sól).
Po drugie – nie pobudzamy nadmiernie układu immunologicznego. Dotyczy to zwłaszcza osób, które cierpią na alergie, nietolerancje pokarmowe, celiakię i choroby autoimmunologiczne. Polega to na wykluczeniu lub ograniczeniu w diecie konkretnych pokarmów , które powodują złe samopoczucie i pobudzają układ odpornościowy, powodując wysypkę, katar, kaszel, wzrost temperatury, biegunki, wzdęcia , bóle brzucha , refluks itd. Często objawy ciężko skojarzyć z konkretnym pokarmem, bo występują dużo później.
Diety eliminacyjne i rotacyjne pozytywnie wpływają na spowolnienie rozwoju chorób autoimmunologicznych takich jak np. choroba Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca. Daje to duże możliwości terapii dietą w przypadku tych schorzeń.
Czynniki uszkadzające naszą barierę jelitową to m. in.: wolne rodniki, niedobór antyoksydantów, infekcje wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze, grzybicze przewodu pokarmowego, toksyny (np. metale ciężkie), nadużywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, nadużywanie alkoholu, konserwanty, barwniki spożywcze, stres, niedożywienie.
Zobacz też: Na jakim oleju można smażyć?
Jakich antyoksydantów potrzebuje ludzki organizm?
Najważniejsze antyoksydanty dla ludzkiego organizmu to kwasy tłuszczowe omega-3 i bioflawonoidy:
- Kwasy omega-3 (inaczej NNKT – niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe) możemy znaleźć w popularnym ostatnio oleju lnianym i innych olejach roślinnych tłoczonych na zimno i rybach morskich. Jeśli chcemy , aby zadziałały zdrowotnie, nie możemy ich długo podgrzewać ani trzymać na powietrzu i świetle, ponieważ w takich warunkach ulegają rozkładowi.
- Bioflawonoidy są obecne w owocach, kwiatach i warzywach, najwięcej w tych o kolorach: czerwonym, fioletowym , niebieskim. Podobnie jak kwasy tłuszczowe omega-3 są nietrwałe w obecności tlenu zwłaszcza w wysokich temperaturach.
Zobacz też: Dietetycy wyjaśniają: czym są tłuszcze trans?
