Przeciwwskazania do jedzenia grejpfruta w całości czy też picia soku z niego lub stosowania suplementów z wyciągami z tego owocu zawsze warto konsultować z lekarzem. O ile przy refluksie czy alergii spożycie grejpfruta najprawdopodobniej skończy się nieprzyjemnymi lecz niegroźnymi objawami, to w przypadku leków może być wręcz niebezpieczne dla zdrowia. Leki albo nie będą działać, albo ich dawka okaże się szkodliwa. Choć odżywcze właściwości grejpfruta są liczne, z owocami tymi nie ma żartów!
Spis treści:
Grejpfruty: przeciwwskazania do jedzenia
Główne przeciwwskazania do jedzenia grejpfrutów wynikają z interakcji, jakie mają one z niektórymi lekami. Kluczowym mechanizmem odpowiedzialnym za te interakcje jest wpływ składników grejpfruta (szczególnie furanokumaryn), na enzymy cytochromu P450, zwłaszcza CYP3A4, które odgrywają istotną rolę w metabolizmie wielu leków. Jednak przyjmowanie niektórych medykamentów to nie jedyna sytuacja, która może być przeciwwskazaniem do jedzenia grejpfrutów.
Grejpfruty: przeciwwskazania lekowe
Jednym z najważniejszych problemów związanych ze spożyciem grejpfrutów jest ich zdolność do blokowania aktywności enzymów w wątrobie, które są odpowiedzialne za rozkładanie i metabolizm leków. To zjawisko prowadzi do wzrostu stężenia leku we krwi i wzrostu ryzyka wystąpienia działań niepożądanych farmaceutyku, a nawet jego toksyczności. Najczęściej wymieniane grupy leków, które mogą wchodzić w interakcje z grejpfrutem, to:
- Statyny. Statyny (leki obniżające poziom cholesterolu), takie jak atorwastatyna i simwastatyna, są metabolizowane przez enzymy CYP3A4. Spożycie grejpfrutów może zwiększać ich poziom w organizmie, co prowadzi do nasilenia działań niepożądanych, takich jak bóle mięśniowe, a w skrajnych przypadkach rabdomioliza (uszkodzenie mięśni).
- Leki na nadciśnienie. Grejpfruty mogą zwiększać stężenie niektórych leków przeciwnadciśnieniowych, co może prowadzić do nadmiernego obniżenia ciśnienia krwi i związanych z tym zawrotów głowy czy omdleń.
- Leki immunosupresyjne. Grejpfruty mogą zwiększać stężenie leków stosowanych po przeszczepach organów, takich jak cyklosporyna, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych i uszkodzenia narządów.
- Leki antyarytmiczne. Związki zawarte w grejpfrutach mogą wpłynąć na metabolizm leków stosowanych w leczeniu zaburzeń rytmu serca, co może prowadzić do niebezpiecznych arytmii.
- Benzodiazepiny. Grejpfruty mogą zwiększać stężenie niektórych leków uspokajających, takich jak diazepam, co może powodować nadmierne uspokojenie i senność.
- Leki przeciwhistaminowe. Niektóre leki przeciwalergiczne mogą być mniej skuteczne, ponieważ grejpfrut zmniejsza ich wchłanianie w jelitach.
Lista leków, które mogą być przeciwwskazaniem do jedzenia grejpfrutów
Oto substancje aktywne wykorzystywane w produkcji leków, które mogą niekorzystnie działać przy jednoczesnym spożywaniu grejpfrutów:
- artemeter,
- amiodaron,
- aliskiren,
- buspiron,
- budezonid,
- celiprolol,
- clopidogrel,
- cyklosporyna,
- cyzapryd,
- dekstrometorfan,
- erytromycyna,
- estrogeny,
- fluwoksamina,
- halofantryna,
- itrakonazol,
- karbamazepina,
- karvedilol,
- klomipramina,
- kwetiapina,
- lewotyroksyna,
- losartan,
- metadon,
- metyloprednizolon,
- nilotynib,
- oksykodon,
- prazykwantel,
- skopolamina,
- sakwinawir,
- sertralina,
- sildenafil,
- terfenadyna,
- teofilina,
- tikagrelol,
- warfaryna.
Jeśli bierzesz leki, zawsze sprawdzaj, czy nie wchodzą w reakcje z niektórymi pokarmami!
Inne przeciwwskazania do jedzenia grejpfrutów
Poza przyjmowaniem niektórych medykamentów, jedzenie grejpfrutów może nie być korzystne także w innych sytuacjach. Należą do nich:
- Refluks. Grejpfruty mają kwaśny odczyn, co może nasilać objawy refluksu żołądkowo-przełykowego. Osoby cierpiące na tę dolegliwość powinny unikać spożywania grejpfrutów, ponieważ mogą one pogłębiać uczucie zgagi i pieczenie za mostkiem.
- Problemy z nerkami. Grejpfruty zawierają stosunkowo duże ilości potasu. Dlatego u osób z przewlekłą niewydolnością nerek, u których zdolność organizmu do usuwania nadmiaru potasu jest ograniczona, spożycie grejpfrutów może prowadzić do hiperkaliemii (nadmiernie wysokiego poziomu potasu we krwi), co może powodować zaburzenia rytmu serca.
- Alergie pokarmowe. Zdarza się to rzadko, ale grejpfruty mogą wywoływać reakcje alergiczne, zwłaszcza u osób uczulonych na cytrusy. Objawy mogą obejmować wysypkę, świąd, obrzęk, a w skrajnych przypadkach reakcję anafilaktyczną.
- Kardiomiopatia. Picie soku z grejpfruta przy zaburzeniach pracy mięśnia sercowego może niekorzystnie wpływać na rytm pracy serca.
- Okres postmenopauzalny i zaburzenia hormonalne. Spożywanie dużych ilości grejpfrutów u kobiet w okresie postmenopauzalnym lub z zaburzeniami hormonalnymi i przyjmującymi estrogeny może podnosić poziom tych hormonów, co zwiększa ryzyko raka piersi.
- Duże spożycie napojów kofeinowych. Grejpfruty spowalniają tempo, w jakim organizm metabolizuje kofeinę. To może skutkować podniesieniem jej poziomu we krwi i nasilać skutki uboczne kofeiny, zwłaszcza u osób na nią nadwrażliwych.
fot. Przeciwwskazania do jedzenia grejpfrutów/ Adobe Stock, Oksana
Przeciwwskazania do stosowania wyciągu z pestek grejpfruta
Wyciąg z pestek grejpfruta jest popularnym suplementem, któremu przypisywane są właściwości przeciwbakteryjne przeciwgrzybicze i przeciwutleniające. Warto jednak zauważyć, że jego stosowanie wiąże się z pewnymi przeciwwskazaniami i potencjalnym ryzykiem.
Interakcje z lekami. Podobnie jak sam grejpfrut, wyciąg z pestek grejpfruta może wpływać na enzymy wątrobowe, co prowadzi do interakcji z niektórymi lekami. Niektóre doniesienia naukowe sugerują, że ekstrakt z pestek grejpfruta może wchodzić w interakcje z lekami metabolizowanymi przez te same enzymy co grejpfruty. Osoby przyjmujące leki z grupy statyn, leki na nadciśnienie, immunosupresanty czy antyarytmiczne powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania wyciągu z pestek grejpfruta.
Toksyczność i działania niepożądane. Niektóre badania sugerują, że wyciąg z pestek grejpfruta może wywoływać skutki uboczne, zwłaszcza w przypadku długotrwałego stosowania lub stosowania w dużych dawkach. Badania prowadzone na zwierzętach wykazały, że wyciąg z pestek grejpfruta przy długotrwałym stosowaniu dużych dawek może uszkadzać komórki wątroby. U ludzi zaobserwowano przypadki objawów gastrycznych (nudności, wymioty i biegunka).
Alergia i nadwrażliwość. Podobnie jak grejpfruty, wyciąg z pestek grejpfruta może wywoływać reakcje alergiczne u osób wrażliwych na cytrusy. Objawy mogą przybrać postać wysypki, świądu, obrzęków oraz w rzadkich przypadkach anafilaksję.
Zanieczyszczenia. Niektóre badania wykazały, że wyciągi z pestek grejpfruta dostępne na rynku potrafią być zanieczyszczone lub wzbogacone syntetycznymi środkami konserwującymi, takimi jak chlorki benzalkoniowe lub parabeny. Badania laboratoryjne wykazały obecność tych substancji w wielu komercyjnych preparatach, co budzi wątpliwości co do rzeczywistej skuteczności i bezpieczeństwa stosowania takich suplementów.
Czy można jeść pestki grejpfruta?
Surowe pestki grejpfruta generalnie nie są zalecane do spożycia, głównie z powodu ich twardości i trudnej do strawienia struktury. Mimo że istnieją doniesienia o potencjalnych korzyściach zdrowotnych wynikających z właściwości przeciwbakteryjnych i przeciwutleniających pestek grejpfruta, jedzenie ich w surowej formie może prowadzić do problemów żołądkowych, takich jak bóle brzucha czy trudności trawienne.
Większość suplementów zawierających wyciągi z pestek grejpfruta to wysokoprzetworzone produkty, które mogą zawierać zanieczyszczenia i syntetyczne dodatki, co może budzić wątpliwości co do bezpieczeństwa ich stosowania. Dlatego jedzenie surowych pestek nie jest zalecane, a w przypadku suplementów czy wyciągów warto skonsultować się z lekarzem przed ich zastosowaniem.
Czytaj także:
Grejpfrut na odchudzanie: czy działa?
Dieta grejpfrutowa: zasady, efekty, jak to działa
Czy sok grejpfrutowy odchudza?
