Gorąca herbata chłodzi organizm lepiej, niż zimny napój lub woda? To nie mit! Pijąc gorące napoje, bardziej się pocisz, a to pocenie to najlepszy sposób na efektywne chłodzenie organizmu. Ten trik działa, ale tylko pod jednym warunkiem: chodzi o wilgotność klimatu, w którym przebywasz.
Spis treści:
- Gorące napoje na upały - jak to działa?
- Herbata na upał? Tak, ale pod jednym warunkiem...
- Zimny napój w upał: czy to zły pomysł?
- Co warto pić w upały?
- Jak chłodzić się w upały?
Gorące napoje na upały - jak to działa?
Mieszkańcy ciepłych krajów w upały nie piją wcale zimnych napojów i wody z lodem, a przekornie chłodzą się, sącząc ciepłą herbatę, kawę lub gorące napary ziołowe. Choć pierwszy instynkt faktycznie może odrzucać cię od wypicia gorącej herbaty, gdy za oknem panuje upał, takie podejście może mieć dużo sensu. Warto zaufać Południowcom. Picie gorących napojów na ochłodzenie ma sens.
Pijąc ciepłe napoje, stymuluje się pocenie. Wraz z potem ciało może wydajnie obniżać temperaturę. Pot parując ze skóry „zabiera” z ciała ciepło i przekazuje je do otoczenia. To jak najbardziej naturalny i wydajny proces.
Dokładnie tłumaczy to profesor Peter McNaughton, neuronaukowiec z Uniwersytetu Cambridge:
Nerwy w ustach i w przewodzie pokarmowym reagują na ciepłe napoje i stymulują mózg do zwiększenia produkcji potu. Pot paruje ze skóry szybko i bardzo wydajnie chłodzi organizm. Parowanie daje uczucie natychmiastowego ochłodzenia. - tłumaczy Peter McNaughton
fot. Picie gorącej herbaty w ciepły dzień jest popularne w ciepłych krajach/ Adobe Stock, Chinara
Okazuje się, że nie tylko gorące napoje działają w ten sposób. Podobne efekty dają ostre przyprawy i gorące zupy. Wszystkie składniki, które pobudzą cię do zwiększenia wydzielania potu, końcowo chłodzą organizm. To nie przypadek, że w Meksyku jada się papryczki chili w każdej potrawie, a Azji Południowo-Wschodniej nawet w gorący dzień nie rezygnuje się z rozgrzewających curry i pikantnych zup.
Jeśli lubisz ostre potrawy, lato to idealna pora na ich jedzenie. Mechanizm jest bardzo podobny. Także chodzi o pocenie się i wychładzanie organizmu. - dodaje naukowiec.
Oczywiście pierwsze uczucie, jakie poczujesz przy wypiciu gorącej herbaty lub zjedzenie papryczki chili to uczucie rozgrzania. To jednak tylko działanie miejscowe. Gdy proces pocenia zadziała, temperatura ciała powinna ulec obniżeniu po kilkunastu minutach. Dopiero wtedy możesz rozstrzygnąć, czy ten sposób przyniósł ci ulgę.
Herbata na upał? Tak, ale pod jednym warunkiem...
Wszystkie stwierdzenia mają sens i są potwierdzone naukowo. Południowcy wiedzą, co robią, pijąc kawę i herbatę przez cały rok, nie przestając latem i nie zamieniając ich na ice tea i mrożoną kawę. Ten sposób działa jednak tylko pod jednym warunkiem. Chodzi o suchy klimat. W gorącym i wilgotnym klimacie to nie zadziała. W otoczeniu o dużej wilgotności dalej będziesz się pocić, ale parowanie ze skóry będzie mniej wydajne lub całkowicie ograniczone.
Picie herbaty w upał jest więc dobrym pomysłem na ochłodzenie, jeśli jesteś w Polsce lub na wakacjach na południu Europy. W egzotycznej dżungli nie będzie miało to sensu.
fot. Picie kawy i herbaty na ochłodzenie ma sens, ale tylko w suchym klimacie/ Adobe Stock, astrosystem
Zimny napój w upał: czy to zły pomysł?
Wiesz już, że gorąca herbata i kawa mogą chłodzić w upał, ale co z zimnymi napojami? Przecież każdy na własnej skórze odczuł, że napój wprost z lodówki dobrze orzeźwia w gorący dzień.
To jednak tylko chwilowa ulga i efekt nie utrzymuje się długo. W skali całego organizmu, wypicie zimnego napoju nie ma większego wpływu na temperaturę, a to ochłodzenie całego ciała jest tu celem. Zimne napoje chłodzą miejscowo: jamę ustną i przełyk, orzeźwiając i tego nie można im odmówić. Nie obniżają jednak prawdziwie temperatury ciała. Profesor Peter McNaughton dodaje wręcz, że picie bardzo zimnych napojów w upały może zadziałać niekorzystnie.
Zimne napoje ochładzają tylko na chwilę. W zasadzie ich picie może być nawet niebezpieczne, bo zacieśniają naczynia krwionośne i mogą doprowadzić czasem nawet do skoku temperatury ciała. - ostrzega Peter McNaughton
Z tego powodu lepiej nie podawać lodowatych napojów seniorom, dzieciom i osobom z chorobami serca.
Co warto pić w upały?
Czy powyższe informacje muszą raz na zawsze zmienić twoje podejście do napojów wypijanych w upały? Niekoniecznie. Omówiliśmy tu tylko sam potencjał chłodzący napojów. Pamiętaj, że w upały płynów dostarczasz jednak głównie by się nawodnić. Co najlepiej nawadnia? W tym wypadku najlepiej sprawdza się woda (bez różnicy jaka jest jej temperatura), lekkie napoje lub koktajle owocowe i chude mleko. Możesz skorzystać też z przepisów na naturalny izotonik.
Dla nawodnienia warto jeść też świeże owoce i warzywa, np. w formie sałatek. Herbatę i kawę także możesz wliczyć w dzienny bilans płynów, nie zaprzestawaj jednak picia wody. To jej powinno być najwięcej.
Jak chłodzić się w upały?
Prof. Peter McNaughton ostrzega, by nie interpretować słów o poceniu jako najlepszej metodzie na ochłodzenie w nieprawidłowy sposób. Nie wpadaj na pomysł biegania lub wykonywania innych intensywnych ćwiczeń w upał, by się ochłodzić. Może być to niebezpieczne dla zdrowia.
Oprócz picia ciepłych napojów działają też inne sposoby na ochłodzenie:
- Chłodzenie się mokrymi ręcznikami.
- Wybranie się na basen.
- Korzystanie z wiatraków (pozwalają na szybsze wyparowanie potu ze skóry).
Czytaj także:
Kto nie powinien pić naparów z czystka? Przeciwwskazania są rzadkie, ale występują
Wielka pomyłka naukowców na temat arbuza. Przez lata źle oceniano jego właściwości
Dlaczego warto jeść arbuzy? 8 właściwości zdrowotnych, które sprawią, że jeszcze mocniej pokochasz ten owoc
