Równowaga kwasowo-zasadowa
Bardzo ważne dla naszego zdrowia jest odpowiednie utrzymywanie stężenia jonów wodorowych (H+) w naszym organizmie. U osób zdrowych stężenie jonów wodorowych jest utrzymane w granicach: płynu pozakomórkowego (pH około 7,4), soku żołądkowego (pH średnio 1,5), treści jelitowej (pH około 8,0), moczu (pH około 5).
Spożywany przez nas pokarm jest trawiony i rozkładany w różny sposób. Przemiany metaboliczne prowadzą do uwolnienia składników, które zakwaszają bądź alkalizują nasz organizm. Nieprawidłową gospodarkę kwasowo-zasadową nazywa się odpowiednio kwasicą i zasadowicą, które zagrażają naszemu życiu. Dlatego tak ważna jest odpowiednia dieta mająca na celu zachowania odpowiedniej równowagi kwasowo-zasadowej.
Pierwiastki kwasotwórcze to chlor, fosfor, siarka, natomiast zasadotwórcze: sód, potas, wapń, magnez czy żelazo.
Zobacz też: Co to jest kwasica?
Produkty zakwaszające i alkalizujące:
Zakwaszające |
Alkalizujące |
Mięso i jego przetwory Ryby i owoce morza Jaja Sery żółte Produkty zbożowe Tłuszcze Słodycze (czekolada, cukier, dżemy, jogurty słodzone) Piwo, wino Sól Ketchup, majonez Kawa, herbata czarna Soja, groch Żurawina |
Mleko i jego przetwory Większość warzyw (w tym ziemniaki) Większość owoców Kasza jaglana, kasza gryczana |
W grochu oraz soi przeważają składniki zakwaszające, natomiast w fasoli – alkalizujące.
Kwasy
Kwaśny smak owoców jest spowodowany kwasami organicznymi w nich zawartymi. Większość owoców i warzyw ma charakter zasadotwórczy. Jednak w niektórych znajdują się pewne kwasy organiczne wykazujące pewne działanie kwasotwórcze.
Kwas cytrynowy, który znajduje się w takich produktach jak m.in. cytryny, pomidory, ananasy oraz kwas jabłkowy, który zawierają np. jabłka, pomidory, śliwki utlenia się łatwo w organizmie i dlatego działają alkalizująco.
Podobnie kwas winowy (znajdujący się w winogronach) czy szczawiowy (truskawki, rabarbar, szczaw, szpinak czy niedojrzałe pomidory) po utlenieniu są wydalane w postaci wody i dwutlenku węgla, a więc działa zasadotwórczo.
Natomiast kwas benzoesowy, który znajduje się przykładowo w żurawinach czy borówkach, nie jest spalany, lecz ulega połączeniu z innym związkiem w wątrobie i w tej postaci wydalany. A zatem ma działanie kwasotwórcze.
Siła kwasotwórcza mięsa i jego przetworów jest zdecydowanie większa niż zdolność alkalizowania większości warzyw, owoców czy mleka.
Dlatego bardzo ważne jest, aby produkty zasadotwórcze przeważały ilościowo nad produktami kwasotwórczymi w naszej diecie.
Na przykład w daniu z mięsa i kaszy powinny przeważać ilościowo alkalizujące warzywa.
Warto zwracać uwagę na produkty, które zawierają alkalizujące składniki mineralne takie jak: wapń, sód, potas, magnez, żelazo.
Najlepszym wyznacznikiem tego, czy nasz organizm jest zakwaszony, jest badanie moczu. Osoby, które spożywają duże ilości mięsa, mają odczyn moczu kwaśny, natomiast wegetarianie – zasadowy. Osoby, które stosują dietę mieszaną, powinny wydalać mocz o pH w granicach 5-7.
Zobacz też: Czy dieta wegetariańska jest zdrowa?
Należy nadmienić, że osoby wykonujące duży wysiłek fizyczny lub sportowcy narażeni są na produkcję dużej ilości związków kwasotwórczych podczas ćwiczeń: kwasu mlekowego oraz ketonów – wyniku spalania zmagazynowanego tłuszczu, a zatem jeszcze bardziej powinni uważać na swoją dietę i świadomie odpowiednio ją komponować.