Tłuszcz jest niezbędny
Chcąc mówić o nadwadze, na wstępie warto zaznaczyć, że w żadnym wypadku nie należy negować roli komórek tłuszczowych w procesach życiowych organizmu. Komórki tłuszczowe zajmują prawie połowę komórek mózgowych i są ważnym składnikiem większości pozostałych komórek organizmu. Tłuszcz jest „paliwem” dostarczającym energii do wszystkich procesów zachodzących w organizmie, jest niezbędny do przyswajania różnych witamin, zabezpiecza organy wewnętrzne przed uderzeniami i uszkodzeniami. Komórki tłuszczowe zgromadzone w policzkach noworodków powodują ich elastyczność i ułatwią proces ssania.
Komórki tłuszczowe znają swoje miejsce w organizmie człowieka – odkładają się tam, gdzie są potrzebne, a więc przede wszystkim w mięśniach policzków, w podskórnej tkance łącznej i w wiązadłach podtrzymujących jelita.
Ponadto miejsca odkładania się tłuszczu i jego ilość nie są jednakowe u kobiet i mężczyzn. U mężczyzn tłuszcz umiejscawia się w górnej części ciała, a u kobiet – na brzuchu, biodrach i pośladkach. Odmienności te wynikają z różnic hormonalnych kobiecego i męskiego organizmu.
Organizm kobiety produkuje większe ilości komórek tłuszczowych, ponieważ są one niezbędne dla prawidłowego cyklu menstruacyjnego, właściwego przebiegu ciąży i okresu karmienia piersią. Przy znacznym obniżeniu zawartości tłuszczu następuje zakłócenie cyklu menstruacyjnego, zanik menstruacji, a w niektórych przypadkach dochodzi nawet do bezpłodności.
Czytaj także: Tłuszcze - jeść czy unikać
Przyczyny zbytniego gromadzenia tłuszczu
- Skłonności dziedziczne – jeśli twoja mama lub babcia miały nadwagę, niestety jest duże prawdopodobieństwo, że ty również będziesz miała problem z utrzymaniem właściwej wagi.
- Osobliwości żeńskiego organizmu i biologiczna rola kobiet – jest rzeczą naturalną, że kobiety w przeciwieństwie do mężczyzn mają bardziej rozbudowaną tkankę tłuszczową i mniej rozbudowaną tkankę mięśniową. Za gromadzenie się komórek tłuszczowych w organizmie kobiety odpowiada żeński hormon estrogen, który powoduje wzmożoną produkcję tłuszczu w okresie dojrzewania – to właśnie w wyniku jego działania, na biodrach i pośladkach młodych dziewcząt pojawiają się pierwsze pokłady tłuszczu. Zmiany hormonalne, jakie następują w organizmie młodej kobiety w trakcie cyklu menstruacyjnego, są naturalną przyczyną odkładania się tłuszczu.
- Zmniejszenie przemiany materii w okresie menopauzy – wprawdzie w okresie tym zmniejsza się ilość estrogenu w organizmie, jednakże jednocześnie spowolnieniu ulegają również procesy przemiany materii – zwiększenie tkanki tłuszczowej jest w tym czasie zjawiskiem naturalnym.
- Zachwianie gospodarki tłuszczowej – wynikiem tego zaburzenia jest zwykle nadwaga, o ile wiąże się ono z chorobami centralnego układu nerwowego i endokrynologicznego.
- Niewłaściwe odżywianie – to jeden z najczęstszych powodów nadwagi i otyłości. Pod nazwą niewłaściwe odżywianie kryją się nieodpowiednio skomponowane diety, jedzenie typu „fast food”, nieregularne, rzadkie i obfite posiłki, spożywanie dużej ilości pokarmów tuż przed snem. Nie każdy wie, że „szybkie” jedzenie w konsekwencji prowadzi do przejedzenia – sygnał „wystarczy” mózg otrzymuje w 20 minut po zakończonym posiłku – ile zbytniego pokarmu możemy w tym czasie skonsumować?!
- Niewłaściwy dobór produktów – tłuszcze, cukier, skrobia i konserwanty to produkty, których należy unikać jak ognia! Jeśli jednego dnia w twoim organizmie odłoży się zaledwie 10 g tłuszczu dziennie, z końcem roku wskazówka twojej wagi drgnie aż o 3 kg! Pomyśl o tym, zanim sięgniesz po kolejny, smakowity i wysokokaloryczny kąsek!
- Nieumiarkowanie w jedzeniu – w momencie, gdy zapotrzebowanie organizmu jest mniejsze niż ilość dostarczanych kalorii, następuje odkładanie się tłuszczu. Należy przede wszystkim dbać o odpowiedni wydatek energetyczny i ilość spożywanych kalorii zawsze równoważyć z określonym wysiłkiem fizycznym. Trzeba unikać zbyt dużej ilości lekko przyswajalnych węglowodanów oraz łączenia ich z produktami zawierającymi tłuszcz – organizm ma trudności z jednoczesnym spalaniem węglowodanów i tłuszczu.
- Mało aktywny tryb życia nie pozostaje bez wpływu na ilość odkładanej tkanki tłuszczowej. Krótko po tym, jak zaniechasz wysiłku fizycznego lub uprawiania sportu na rzecz siedzącego trybu życia, wzrasta prawdopodobieństwo, że rozwinie się nadwaga, a w gorszym przypadku – otyłość. Zachowując poprzednie przyzwyczajenia żywieniowe, nie unikniesz przytycia. Musisz pamiętać, że tylko wysiłek fizyczny prowadzi do zrzucenia zbędnych kilogramów. Diety odchudzające jedynie na jakiś czas utrudniają odkładanie się tłuszczu.
- Diety niskokaloryczne – diety te wymuszają na komórkach tłuszczowych reżim ekonomiczny, komórki gromadzą tłuszcz i powoli go spalają. Z czasem przyzwyczajają się do takiego rodzaju pracy i przestają prawidłowo funkcjonować. Następuje zwiększenie liczby i objętości komórek, które zaraz po zakończeniu diety szybko się napełniają tłuszczem. Zmniejsza się przy tym masa mięśniowa. A przecież to tylko mięśnie spalają tłuszcz! Oznacza to, że im większa masa mięśniowa, tym więcej jest ona w stanie spalić tłuszczu. W czasie diety niskokalorycznej traci się zarówno tkankę tłuszczową, jak i mięśniową – odzyskać pierwszą jest niezwykle łatwo, z drugą rzecz ma się o wiele gorzej.
- Niewłaściwe odżywianie po okresie choroby – dotyczy tych przypadków, w których chorzy zmuszeni są przez dłuższy okres leżeć w łóżku. W tym czasie znacznie zmniejsza się zapotrzebowanie energetyczne ich organizmu. Spożywanie zbyt obfitych posiłków, zwłaszcza w okresie rekonwalescencji, zwykle prowadzi szybkiego zwiększenia masy tłuszczowej i do wyrobienia nawyku przejedzenia. W żadnym wypadku nie powinno się w drastyczny sposób „uzupełniać” niedoborów pokarmowych nawet u tych osób, które po długotrwałej chorobie znacznie schudły.
- Stosowanie środków hormonalnych – niektóre leki zawierające duże dawki estrogenu wywołują skutki uboczne w postaci powiększenia się tkanki tłuszczowej w okolicy ud i pośladków. Schudnięcie po zakończeniu takiego leczenia nie jest łatwe.
Czytaj także: Żywienie i zdrowie a aktywność fizyczna
