Joga, którą znamy, to rodzaj popularnej gimnastyki, odizolowany w większej części od swych religijnych korzeni. Mówiąc „joga” mamy tak naprawdę na myśli Hatha-jogę, czyli jedną z pięciu odmian ortodoksyjnej hinduistycznej filozofii i praktyki medytacyjnej – jogi, stosowanej głównie przez joginów, kapłanów (bramini) i hinduskich wędrownych ascetów (sadhu). Hatha-joga to głównie ćwiczenia fizyczne i oddechowe. Pozostałe 4 odmiany to radża-joga (tzw. „ścieżka serca”), karma-joga (dążenie do wyzwolenia za pomocą bezinteresownych czynów), dźńana-joga (dążenie do wyzwolenia się z reinkarnacji) i bhakti-joga (poszukiwanie miłosnej relacji z Bogiem).
Zobacz także: Joga - czy na pewno bezpieczna?
Początki praktyki jogicznej sięgają 5 tys. lat p. n. e. – wykopaliska archeologiczne dowodzą ich istnienia w tym okresie, zachowanego w kształcie „medytujących” figurek. Pierwsza pisemna wzmianka o jodze pojawia się w Wedach (sanskryckie weda znaczy „wiedza”) – zbiorze pism sprzed 2,5 tys. lat p. n. e. Tematykę jogi podejmują literacko obszerne dzieła z IV w. p. n. e. – Mahabharata i Bhagawadgita, zbiorach mitów o bogach i wojownikach.
Joga, o której traktują największe dzieła literackie Indii, to karma-joga i joga antyczna. Natomiast podstawy radża-jogi zostały wyłożone przez Patańdżalego w dziele „Jogasutry” pochodzącym z III wieku. Zebrał on wiedzę o jodze i stworzył spójny system filozoficzny.
Zobacz także: O Czym powinieneś wiedzieć decydując się na jogę
Słowo hatha stosuje się na określenie „siły”, „przemocy”. Odnosi się to do pracy z ciałem podczas praktykowania pozycji jogicznych (asan), których podstawą jest dążenie do wzmocnienia ciała poprzez rozciąganie i rozluźnianie.
W sanskrycie termin „yogah” oznacza „połączenie, zespolenie”. To znaczenie oddaje sens filozofii i praktyki joginów, który polega na dążeniu do zjednoczenia się z najwyższym bóstwem zhinduistycznego panteonu – Brahmanem oraz innymi bóstwami i awatarami. Termin ten można określić jako próbę unifikacji spraw duchowych, cielesnych i psychicznych, by osiągnąć jedność i doskonałość.
Zobacz także: Joga dla początkujących - podstawowe pozycje
Sanskrycki rdzeń słowa „yogah” to „yuj”, który jednocześnie znaczy „łączyć” jak i „powściągać”. Dlatego drugim ważnym znaczeniem tego terminu jest „ujarzmienie”, co może odnosić się do praktyki, polegającej na samodyscyplinie i zapanowaniu nad ciałem, oddechem i myślami i ukierunkowaniu ich na pożądane w rozwoju duchowym tory.
