Prowadzenie jachtu przez osoby nieposiadające uprawnień żeglarskich
Obecnie osoby nieposiadające uprawnień żeglarskich mogą żeglować jednostkami mniejszymi: jachtem żaglowym o długości całkowitej nieprzekraczającej 7,5m lub jachtem motorowym z silnikiem o mocy nieprzekraczającej 10kW. Jacht żaglowy może być wyposażony w silnik pomocniczy (spalinowy, elektryczny czy hydrauliczny) o dowolnej mocy.
Zgodnie z polskimi przepisami osoby pragnące pływać większymi jachtami lub o większej mocy silnika (np. skuterem wodnym) powinny posiadać patent nadany przez Polski Związek Żeglarski (PZŻ) lub Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego (PZMWiNW). Obowiązujące od 2008 roku stopnie żeglarskie to: żeglarz jachtowy, sternik jachtowy, jachtowy sternik morski i kapitan jachtowy.
Polecamy: Jak odchodzić jachtem od kei?
Prowadzenie jachtu przez osoby z uprawnieniami
Osoba posiadająca patent żeglarza jachtowego jest upoważniona do kierowania na wodach śródlądzia rekreacyjnym jachtem żaglowym bez ograniczenia pod względem powierzchni żagla czy długości kadłuba. Osoby legitymujące się wyższymi stopniami posiadają ponadto uprawnienia do żeglugi po wodach morskich. Warto tu dodać, że żeglarz jachtowy może także prowadzić po wodach morskich jachty żaglowe bez lub z pomocniczym napędem mechanicznym o długości całkowitej do 8,5 m, ale tylko w strefie 2 Mm od brzegu i to wyłącznie w porze dziennej.
Kilka słów o podstawowych przepisach ruchu na wodzie, czyli o prawie drogi
Podstawowa zasada brzmi: z dwóch jednostek zbliżających się do siebie na pewno jedna ma pierwszeństwo drogi, a druga musi ustąpić. A najogólniej: „jednostka z napędem mechanicznym ustępuje drogi jednostce żaglowej”, stąd jacht żaglowy idący na silniku, nawet jeśli ma postawione żagle, jest zgodnie z prawem drogi traktowany jako jednostka silnikowa. Przepis ten nie ma jednak zastosowania podczas spotkań z dużymi statkami na morzu lub statkami manewrującymi w kanale, które, z zasady, najlepiej omijać z daleka.
Raz na zawsze zapamiętajmy trzy podstawowe zasady: jacht idący lewym halsem ustępuje drogi jachtowi idącemu prawym halsem, który musi utrzymać ten hals; łodzie idące kursem zbieżnym mijają się lewymi burtami; oraz prawo drogi ma łódź zawietrzna – jeżeli jacht nawietrzny podpłynie zbyt blisko zasłoni zawietrznemu wiatr uniemożliwiając manewrowanie, dlatego łódź wykonuje manewr wyprzedzania tak, aby nie zmuszać wyprzedzanej łodzi do niezamierzonych manewrów.
Pamiętaj: bom jest po prawej stronie, a więc żeglujesz lewym halsem – ustępujesz drogi; bom jest po lewej stronie (żeglujesz prawym halsem) – masz pierwszeństwo.
Warto mieć także na uwadze, że sternik jachtu żaglowego (szczególnie na morzu) musi znać sygnały dźwiękowe, chociaż sam prawdopodobnie nigdy ich nie będzie używał.