Buty dla cukrzyka to nie kaprys, to ważna potrzeba. I choć potrafią kosztować niemało, naprawdę warto się wysilić, żeby je zdobyć i uniknąć problemów w przyszłości. Tu nie chodzi wyłącznie o wygodę, ale przede wszystkim o zdrowie, których zwykłe buty mogą diabetykowi nie zapewnić.
Spis treści:
- Buty dla cukrzyków: dlaczego są ważne?
- Wygodne buty dla cukrzyków: czyli jakie?
- Kiedy cukrzyk potrzebuje specjalnych butów?
- Wkładki do butów dla cukrzyków
- Zakazane buty dla cukrzyka
Buty dla cukrzyków: dlaczego są ważne?
Cukrzycy, zwłaszcza osoby z cukrzycą typu 2, często potrzebują specjalnych butów ze względu na zwiększone ryzyko problemów ze stopami. Mogą one wynikać z uszkodzenia nerwów obwodowych, słabego krążenia oraz podatności na infekcje.
Dlaczego cukrzyk potrzebuje specjalnych butów
Cukrzyca może prowadzić do tzw. neuropatii cukrzycowej. Uszkodzenia nerwów mogą powodować osłabienie czucia w stopach, co oznacza, że diabetyk może nie odczuwać bólu związanego z otarciami, pęcherzami czy małymi ranami. To zwiększa ryzyko poważnych infekcji.
Cukrzyca może też prowadzić do pogorszenia krążenia krwi, co opóźnia gojenie się ran i zwiększa ryzyko infekcji oraz powstawania owrzodzeń. Odpowiednie buty zapobiegają tym powikłaniom.
Choroba może sprzyjać deformacji stóp, takich jak palce młotkowate, halluksy czy płaskostopie, które mogą wymagać specjalnego obuwia, aby zapewnić odpowiednie wsparcie i ochronę. Buty dla cukrzyka zapobiegają powstawaniu wad stóp.
Zespół tych zmian, na jakie narażone są nogi diabetyka, nosi nazwę stopy cukrzycowej.
Wygodne buty dla cukrzyków, czyli jakie?
Specjalne buty dla cukrzyków są zaprojektowane tak, aby minimalizować ryzyko urazów, otarć i punktów nadmiernego nacisku. Mają szerokie noski, miękką wyściółkę i dodatkowe wsparcie łuku stopy. Zapewniają wygodę i równomiernie rozkładają nacisk na spód stopy (idealnie na 3 punkty podparcia + częściowo na resztę podeszwy), co zapobiega powstawaniu odcisków i nagniotków. Umożliwiają też palcom stopy prawidłową pracę, nie ściskają ich, więc zmniejszają ryzyko ich deformacji.
Cechy specjalnych butów dla cukrzyków
Oto, czym charakteryzują się specjalne buty dla cukrzyków:
- Wygodny i szeroki nosek, który zapobiega naciskowi na palce i minimalizuje ryzyko otarć.
- Średniotwarda podeszwa, która z jednej strony ochroni stopę, a z drugiej – pozwoli jej prawidłowo pracować.
- Brak wewnętrznych szwów, co zmniejsza ryzyko otarć i pęcherzy.
- Dobre dopasowanie – buty trzeba dobrać do konkretnej stopy, co oznacza konieczność przymierzania i wybrania najlepszego rozmiaru i tęgości buta, aby stopa się w nim nie przesuwała i nie była uciśnięta.
- Amortyzacja i wsparcie – buty dla cukrzyków powinny mieć specjalną wyściółkę lub wkładkę, która amortyzuje i wspiera łuk stopy, pomagając w równomiernym rozłożeniu nacisku.
- „Oddychający” materiał — pozwala na cyrkulację powietrza i utrzymanie stopy w suchości, co zmniejsza ryzyko infekcji grzybiczych.
Dla osób z cukrzycą dbanie o zdrowie stóp jest kluczowe, a noszenie odpowiedniego obuwia jest jednym z najważniejszych kroków w zapobieganiu poważnym komplikacjom. W przypadku jakichkolwiek problemów ze stopami lub jeśli istnieje potrzeba zakupu specjalnych butów, warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą od stóp (podiatrą).
Kiedy cukrzyk potrzebuje specjalnych butów?
Jeśli cukrzyk nie ma powikłań cukrzycy, ma normalne krążenie krwi i nie ma zaburzeń czucia w stopach, nie jest skazany wyłącznie na buty dla cukrzyka, które nawiasem mówiąc, rzadko są atrakcyjne i modne. Taka osoba może chodzić w innych butach, a nawet okazjonalnie boso (w bezpiecznym terenie) lub na szpilce.
Niestety, gdy dojdzie do powikłań cukrzycowych, buty dla cukrzyka stają się obowiązkowe w każdej sytuacji, a chodzenie boso zupełnie odpada. Nawet po domu należy wtedy poruszać się w bezpiecznym obuwiu.
Oto sytuacje, które wskazują na to, że cukrzyk bezwzględnie potrzebuje butów dla diabetyków:
- Brak czucia w stopach. Gdy cukrzyk ma znacznie zmniejszone czucie w stopach, co zwiększa ryzyko urazów, które mogą być niezauważone, bardzo rośnie ryzyko poważnych komplikacji, np. powstania niegojących się ran.
- Deformacje stóp. W przypadku poważnych deformacji stóp zwykłe buty mogą nie zapewniać odpowiedniego wsparcia i ochrony, co może prowadzić do otarć, ran i owrzodzeń.
- Historia owrzodzeń stóp. Osoby, które miały w przeszłości owrzodzenia stóp, są bardziej narażone na ich nawroty. Specjalne obuwie pomaga w zapobieganiu powstawania nowych ran.
- Problemy z krążeniem. Osoby z poważnymi problemami z krążeniem w nogach i stopach powinny nosić specjalne buty, aby zapobiegać urazom i wspierać lepsze krążenie.
- Rany lub infekcje. Gdy cukrzyk ma rany, infekcje lub inne problemy zdrowotne ze stopami, zwykłe obuwie może pogorszyć stan i opóźnić gojenie.
fot. Zakazane buty dla cukrzyka/Adobe Stock, OneBit
Wkładki do butów dla cukrzyków
Na początek być może szokująca dla niektórych informacja: to buty trzeba dopasować do wkładek dla cukrzyków, a nie wkładki do butów!
Najpierw warto wkładki wybrać z pomocą podiatry lub rehabilitanta, który zajmuje się rehabilitacją osób z cukrzycą. Następnie trzeba znaleźć buty, w których te wkładki będą dobrze leżeć. Zwykle trzeba kupić buty rozmiar większe, a nie w dotychczas kupowanym rozmiarze, aby nie okazało się, że stopa jest uciskana.
Wkładki do butów dla cukrzyków najczęściej pełnią funkcję profilaktyczną. Zapewniają amortyzację i zmniejszają punktowy nacisk na podeszwę stopy. Mogą też być pomocne, gdy już doszło do deformacji stopy, pojawiły się dolegliwości bólowe stóp czy kolan.
Wkładki do butów dla diabetyków są zazwyczaj dość grube. Wynika to z faktu, że są wielowarstwowe, a każda warstwa ma inną rolę do odegrania. Dobre wkładki mają nawet 5 warstw:
- Pierwsza warstwa, wyściółka, zapewnia komfort skórze i może np. zawierać jony srebra, które działają dezynfekująco.
- Druga warstwa to często specjalna pianka lub silikon, które zmniejszają nacisk na podeszwę stopy i pomagają go rozłożyć na większą powierzchnię.
- Kolejna warstwa to wypełnienie, dodatkowo nadające wkładce miękkość.
- Czwarta warstwa nadaje jej pożądany, profilowany kształt. W droższych produktach jest to element termoplastyczny, który można kształtować indywidualnie do stopy.
- Ostatnia, spodnia część wkładki to materiał formujący, tworzący z innymi warstwami zagłębienie dla pięty oraz wypukłość pod śródstopiem, która wspiera łuk podłużny stopy i zapobiega jej spłaszczaniu się i koślawości. To też warstwa, która dodatkowo chroni podeszwę stopy od spodu przed zranieniem, gdy z jakiegoś powodu podeszwa zostanie przebita.
Najprostsze wkładki kosztują od 50 zł, ale te szykowane indywidualnie i wielowarstwowe, jednym słowem — najlepsze, mogą kosztować kilkaset złotych, nawet powyżej 500.
Zakazane buty dla cukrzyka
Niewskazane dla cukrzyków są buty, które zwiększają ryzyko urazu, przeciążenia i deformacji stopy. Są to:
- klapki,
- buty z wąskim przodem – baleriny, trampki,
- buty na wysokim obcasie czy platformie,
- buty na zbyt cienkiej podeszwie,
- ciasne i/lub za małe buty.
Uwaga! Każde buty trzeba „przyzwyczaić” do stopy diabetyka. Dotyczy to zwykłych jak i specjalnych butów dla cukrzyka. Trzeba zaczynać nosić je po 2-3 godziny dziennie i stopniowo wydłużać ten czas. W międzyczasie należy kontrolować, czy obuwie nie powoduje ucisków, otarć, czy zapewnia komfort. Przy zaburzeniach czucia należy stopy bardzo dokładnie oglądać, a nie polegać na wrażeniach płynących ze stóp – tych może nie być nawet wtedy, gdy stopa się zrani.
Czytaj także:
Co niszczy wysoki cukier? Oto proste sposoby obniżenia cukru we krwi
Brzuch insulinowy: co to jest i jak się go pozbyć?
W czym moczyć stopę cukrzycową?
