Bolesne kurcze w brzuchu – która z nas ich nie doświadczyła? Chyba każda kobieta wie, o czym mowa. Skurczowe bóle brzucha towarzyszą nam niekiedy podczas owulacji, często w napięciu przedmiesiączkowym, a także przy okresie. Pojawiają się jako skutek destrukcyjnego działania stresu i są potęgowane przez lęk.
Mogą być tak dotkliwe, że na chwilę nas paraliżują i powodują bezruch. Nierzadko zachodzi potrzeba przybrania rozluźniającej pozycji, jak leżąca, skulona czy siedząca. Skurczowe bóle brzucha mogą zwiastować pewne choroby…
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Jest to poważny stan, określany też w żargonie medycznym jako „ostry brzuch”. Charakteryzuje się występowaniem bolesnych skurczów brzucha, bólem i tkliwością okolic prawego dołu biodrowego, czyli okolic dolnej, prawej ćwiartki brzucha. Nierzadko zgłaszane są nudności, wymioty, zaparcia, a także gorączka. Brzuch jest twardy w dotyku.
Zapalenie wyrostka robaczkowego wymaga operacji chirurgicznej. Należy jak najszybciej wezwać pogotowie lub zawieść osobę poszkodowaną do szpitala. Istnieje ryzyko pęknięcia wyrostka – perforacji – i następowego zapalenia otrzewnej, które może nawet zagrażać życiu.
Endometrioza
Jest chorobą kobiecą, która polega na występowaniu błony śluzowej macicy – endometrium – w miejscach, gdzie normalnie nie występuje. Miejscami tymi są np. jajowody, szyjka macicy, jelita, jajniki, więzadła, blizny po cięciu cesarskim, operacjach ginekologicznych. Ektopowe endometrium zachowuje swoją funkcję i złuszczając się, dochodzi do krwawienia. Krew gromadzi się, tworząc torbiele i zrosty, zmieniające budowę narządu i powodują ból.
Endometrioza jest to główną przyczyną niepłodności u kobiet. Pierwsze objawy można zaobserwować przed 20. rokiem życia. Ból towarzyszący endometriozie ma charakter skurczów – zarówno w obrębie narządów rodnych, jak i jelit lub odbytu. Leczeniem endometriozy zajmują się lekarze ginekolodzy.
Alergia pokarmowa
Po zjedzeniu uczulającego pokarmu można odczuwać dziwne objawy, jak przelewanie się treści w jelitach, skurcze jelit, bolesne kolki i wzdęcia, a także biegunki, po których zwykle odczuwa się ulgę.
W celu identyfikacji alergenu należy obserwować swój jadłospis i reakcje organizmu na poszczególne dania (w tym przyprawy!). Jeśli któryś z produktów spożywczych działa na jelita niekorzystnie, warto go wyeliminować z menu. W razie wątpliwości zalecana jest konsultacja alergologiczna i gastroenterologiczna.
Zapalenie uchyłka jelita grubego
Jest to choroba jelita grubego, polegająca na występowaniu stanu zapalnego w fałdach jelita, zaczopowanych treścią kałową, w których doszło do infekcji, czyli zakażenia.
Biegunka, zamiennie z zaparciami, wysoka temperatura ciała, rozbicie i towarzyszące im skurcze w brzuchu mogą sygnalizować zapalenie uchyłka jelita grubego. Opisywany stan wymaga konsultacji chirurgicznej, z uwagi na ryzyko pęknięcia jelita, przedostania się treści kałowej do otrzewnej, co skutkuje zapaleniem otrzewnej, a następnie zakażeniem organizmu – o wiele trudniejszym w leczeniu.
Zespół jelita drażliwego
Jest chorobą charakterystyczną dla osób w średnim wieku, stale narażonych na stres. Manifestuje się naprzemiennym pojawianiem się biegunek i zaparć, którym towarzyszą dolegliwości bólowe, najczęściej o charakterze skurczowym.
Jedyny sposób na zespół jelita nadwrażliwego to konsultacja u gastroenterologa, który zaordynuje łagodzące objawy leki, zaleci unikanie sytuacji stresowych i nauczenie się walki ze stresem, a także wyeliminowanie z diety wzdymających pokarmów.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Do charakterystycznych objawów WZJG zaliczamy właśnie skurczowe bóle brzucha, biegunki – najczęściej z domieszką krwi, pojawiające się na przemian z zaparciami. W dolnej połowie brzucha odczuwana jest wrażliwość na ból, co sugeruje stan zapalny w jelicie grubym.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego jest chorobą, którą należy mieć pod kontrolą i systematycznie uczęszczać na konsultacje do gastroenterologa i w razie potrzeby chirurga.Powikłaniem WZJG może być perforacja jelita i zapalenie otrzewnej.
Zatrucie bakterią salmonella
Poważnym zatruciem pokarmowym jest zakażenie bakterią salmonella. Objawy zakażenia pojawiają się niedługo po spożyciu zainfekowanego pokarmu, a na pierwszy plan wysuwają się biegunki, wymioty oraz skurczowe bóle brzucha.
Zatrucie takie wymaga uzupełniania wody i elektrolitów, którą tracimy przez wymioty i biegunkę. Nierzadko konieczna jest pomoc lekarska. Ratunkiem może być wypicie szklanki przegotowanej wody osolonej 1 łyżeczką soli. Wymiotów i biegunki nie wolno hamować, gdyż to powoduje długotrwałe zaleganie bakterii w organizmie.
Kamica pęcherzyka żółciowego
Trudne do opanowania bóle w górnej części brzucha po prawej stronie, zaraz pod żebrami, promieniujące do pleców lub prawego barku, nasilające się np. podczas śmiechu, parcia na stolec czy wstrząsów – mogą być spowodowane zatkaniem pęcherzyka żółciowego i jego przewodu przez kamienie.
Towarzyszą temu odbijania, wzdęcia, a także żółtaczka spowodowana upośledzeniem odpływu żółci z wątroby. Niezbędne jest leczenie chirurgiczne, polegające na usunięciu pęcherzyka (cholecystektomia).
Biegunka podróżnych
Jest związana z wyjazdami i podróżami, niekoniecznie do krajów tropikalnych, czy o nikłym standardzie sanitarnym. Może być wynikiem zakażenia, jak również reakcją psychiczną (podróż jest przeżyciem; lęk przed wypadkami) lub reakcją na zmianę klimatu. Objawy to przede wszystkim: biegunka, kurczowe bóle brzucha, wzdęcia i uczucie przelewania się treści jelitowej.
Podczas biegunki zaleca się picie wody przegotowanej z elektrolitami, a także zastosowanie preparatów z loperamidem, węgla aktywowanego i probiotyków. Polecana jest także głodówka i dieta „jałowa”.
Zapalenie błony śluzowej żołądka
Skurczowy ból brzucha, pojawiający się po spożyciu alkoholu, zjedzeniu niezdrowego posiłku, przyjęciu leku lub na skutek infekcji bakteryjnej, może świadczyć o stanie zapalnym śluzówki żołądka. Objawy dodatkowe to: nudności, wymioty, biegunka, biały nalot na języku, pragnienie, a także kołataniami serca (nierówne, szybkie bicie serca).
Taki stan wymaga konsultacji lekarskiej. Pomocne jest uzupełnianie płynów, stosowanie leków na zgagę, osłaniających śluzówkę żołądka, leków rozkurczowych i elektrolitów. Należy też wdrożyć ograniczenia dietetyczne, unikając surowych, ostrych i gorących potraw. Odradza się także palenie tytoniu.
Przegrzanie
Jeśli dochodzi do przegrzania, którego skutkiem jest odwodnienie i utrata jonów sodu – głównie z potem, może dojść do pojawienia się bolesnych skurczów w brzuchu. Pierwszą pomocą w takim stanie, jest uzupełnienie płynów o letniej temperaturze, jak również spożywanie elektrolitów.
Zobacz też:
Wszystko o elektrolitach
Kiedy biegunka powinna skłonić do wizyty u lekarza?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
