Postawy rodzicielskie - warto je poznać

Konsekwencje błędów wychowawczych dziecko może odczuwać nawet całe życie.
To, jak rodzice zachowują się w stosunku do swoich dzieci jest zależne od względnie trwałych właściwości ich osobowości. W pewnym stopniu zachowanie to uwarunkowane jest także jakością związku małżeńskiego rodziców, doświadczeniem, które wynieśli oni z domu rodzinnego czy wreszcie wpływem samego dziecka.
/ 29.01.2011 01:05
Konsekwencje błędów wychowawczych dziecko może odczuwać nawet całe życie.

Czym są postawy rodzicielskie?

Postawy rodzicielskie to względnie trwałe konstrukty zakorzenione w osobowości. Są pewną formą ustosunkowania rodziców do dzieci oraz ich wychowania, ukształtowaną podczas pełnienia funkcji rodzicielskich. Postawy rodzicielskie są jednocześnie na tyle plastyczne, by ulegać zmianom i dostosowywać się do rozwoju dziecka.

Postawy te mogą mieć pozytywny lub negatywny charakter. Z postawami pozytywnymi wiążą się działania i zachowania rodziców ukierunkowane na szeroko rozumiane dobro dziecka, jak np. duże zaangażowanie w jego wychowanie. Postawy negatywne są natomiast związane z przejawianiem zachowań negatywnych wobec dziecka, jak agresja, zaniedbywanie czy kary fizyczne.

Polecamy: Chudnij zimą

Źródła postaw rodzicielskich

Rodziny, z których wywodzą się rodzice mają ogromne znaczenie dla posiadanych przez nich zasobów, gdyż kształtowanie osobowości ma miejsce w najwcześniejszym okresie życia. Czynnikami, które sprzyjać będą dobremu sprawowaniu funkcji rodzicielskich, a tym samym rozwijaniu pozytywnych postaw, są tolerancja dla indywidualności i intymności, otwarta i szczera komunikacja oraz stosowne do wieku, odpowiedzialne wypełnianie zadań i nakładanie obowiązków.

Ważne jest również by związek małżeński rodziców prawidłowo funkcjonował, aby służyli sobie nawzajem wsparciem w pełnieniu roli rodzica. Małżonkowie, których związek jest słabej jakości, mają bardziej negatywne nastawienia do rodzicielstwa, przez co są mniej zaangażowani w wychowanie dzieci, lub przeciwnie – nadopiekuńczy.

Samo dziecko również w pewnym stopniu determinuje przejawianie pewnych zachowań i ustosunkowań przez rodziców. Znaczenie w ich kształtowaniu mogą mieć takie czynniki jak wiek dziecka czy jego płeć.

Wpływ na kształtowanie postaw rodzicielskich w pewnym stopniu mają również wzorce preferowane w danej kulturze.

Polecamy: Dieta w pracy

Rodzaje postaw rodzicielskich

Stworzonych zostało wiele typologii postaw rodzicielskich. W Polsce największą popularność zyskał podział autorstwa Marii Ziemskiej. Wyodrębniła ona osiem głównych postaw, które ułożone są w przeciwstawne pary:

  • akceptacja – odrzucenie (zaspokajanie potrzeb dziecka vs przejawiane negatywnych uczuć),
  • współdziałanie – unikanie (zaangażowanie w sprawy dziecka vs zaniedbywanie jego potrzeb),
  • rozumna swoboda – nadmierne ochranianie (stosowne do wieku zaufanie wobec dziecka vs nadmierna opiekuńczość),
  • uznanie praw – nadmierne wymaganie (racjonalna kontrola vs sztywne reguły wychowawcze).

Redakcja poleca

REKLAMA