Antykoncepcyjny efekt karmienia piersią
Wpływ laktacji na płodność pełni niezwykle istotną rolę u ssaków. Jest to najbardziej skuteczna forma antykoncepcji naturalnej. Zapewnia odpowiednią dla organizmu przerwę między porodem a kolejną ciążą, wynosząca co najmniej półtora roku. Przerwa krótsza zagraża dzieciom i matce. Dla kolejnej ciąży wiąże się ona z większym ryzykiem małej masy urodzeniowej płodu, przedwczesnego porodu oraz śmierci noworodka, natomiast obecnemu dziecku grozi złym stanem odżywienia, zakażeniami oraz zwiększoną śmiertelnością w drugim roku życia.
Polecamy: Pielęgnacja ciała w trakcie ciąży i po porodzie
Kilka czynników
Skuteczność antykoncepcyjna karmienia piersią zależy przede wszystkim od:
- stopnia odżywienia matki (im gorszy, tym skuteczniejsza antykoncepcja),
- intensywności karmienia,
- stopnia dokarmiania dziecka pokarmem sztucznym.
Generalnie kobiety, które karmią wyłącznie piersią przez pierwsze 6 miesięcy po porodzie (w regularnych odstępach, także w nocy) i jednocześnie nie odzyskały jeszcze miesiączki mają najmniejsze szanse na zajście w ciążę. Ochrona laktacyjna jest wówczas podobna do skuteczności antykoncepcji hormonalnej i wynosi ok. 98%. Jednakże zdarza się, że już w 4 miesiącu po porodzie dochodzi do jajeczkowania, które może nawet wyprzedzać powrót okresu.
Reguła trójek
Uwzględniając powyższe fakty, w praktyce używa się tzw. reguły trójek przy włączaniu antykoncepcji po porodzie. Zgodnie z tą zasadą:
1. U kobiet, które karmią wyłącznie piersią, środki antykoncepcyjne stosujemy od 3 miesiąca po porodzie.
2. U kobiet, karmiących częściowo lub wcale, środki antykoncepcyjne są zalecane od 3 tygodnia po porodzie.
Zobacz także: Sztuka przewijania niemowlaka
Wybór antykoncepcji
Według danych naukowych tradycyjna pigułka antykoncepcyjna wpływa niekorzystnie na ilość i jakość pokarmu u kobiet po porodzie, powodując, że karmią one krócej. Niemniej nie udowodniono, aby wywierało to wyraźnie niekorzystny efekt na niemowlęta. Jako użyteczną alternatywę można przyjąć metody antykoncepcji hormonalnej opartej o same pochodne progesteronu, np. minitabletkę gestagenną.
Podobne zalecenia dotyczą progestagenów w innych postaciach, np. w iniekcjach, implantach czy jako wkładki hormonalnej. Metody naturalne trudno jest stosować w sposób wiarygodny przed powrotem regularnych miesiączek. Metody barierowe dla panów są odpowiednie w tym okresie, natomiast środki dopochwowe mogą być stosowane zwykle dopiero po pełnym zagojeniu pochwy.