Obrzęk szyi – co oznacza i kiedy jest niebezpieczny?

Obrzęk szyi to objaw, który zazwyczaj świadczy o infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Na ogół nie jest groźny. Jeśli jednak obrzęk szyi postępuje, towarzyszą mu niepokojące objawy – np. chudnięcie, nocne poty, duszność, trudności w przełykaniu – należy skontaktować się z lekarzem i wykonać badania. Szczególnie niebezpieczny jest nagły obrzęk szyi mogący świadczyć o alergii.
/ 04.08.2022 12:02

Obrzęk szyi zdarza się dość często i zwykle jest związany ze stanami zapalnymi lub gromadzeniem się wody. Na ogół przyczyny obrzęku szyi nie są groźne. Jednak puchnięcie szyi jest potencjalnie niebezpiecznym stanem, może bowiem utrudniać oddychanie i przełykanie. Jeśli obrzęknięta jest szyja i zwiększa swój obwód, udaj się do lekarza. 

Spis treści:

  1. Obrzęk szyi – czym jest i jakie daje objawy?
  2. Obrzęk szyi – przyczyny
  3. Obrzęk szyi – jakie badania wykonać?
  4. Co zrobić w przypadku obrzęku szyi? Leczenie

Obrzęk szyi - czym jest i jakie są objawy?

Obrzęk szyi to nagromadzenie płynów lub stan zapalny w tkankach w obrębie szyi. Spuchnięty może być tylko mały region, np. w okolicy węzłów chłonnych, lub większe partie szyi. Obrzęk szyi jest objawem, przy którym należy być ostrożnym. Chociaż na ogół przyczyną są infekcje wirusowe lub bakteryjne, to jednak może się zdarzyć, że powiększenie obwodu szyi wynika z choroby tarczycy, alergii lub nowotworu i stwarza ryzyko problemów oddychaniem.

Jeśli obrzęk jest połączony z pogorszeniem samopoczucia, gorączką, bólem gardła czy katarem, to wskazuje na przyczyny infekcyjne. Alarmujące jest nagłe puchnięcie szyi spowodowane np. użądleniem osy lub innego owada, co świadczy o reakcji alergicznej i wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Przeczytaj: Nagła reakcja alergiczna - co robić? Postępujący obrzęk szyi towarzyszy chorobom takim jak nadczynność tarczycy (powstaje obrzęk szyi pod krtanią - tzw. wole tarczycy), wówczas może pojawić się uczucie duszności, chrypka, utrudnione przełykanie. Obrzęk szyi, który pojawia się wraz z przedłużającymi się nawracającymi infekcjami, uporczywym swędzeniem skóry, nadmierną potliwością (zwłaszcza w nocy) może świadczyć o chłoniaku

Obrzęk szyi – przyczyny

Obrzęk szyi na ogół jest spowodowany powiększeniem węzłów chłonnych (tzw. limfadenopatią). Te ważne struktury układu odpornościowego zbudowane z tkanki limfatycznej obrzmiewają najczęściej pod wpływem infekcji. To tam produkowane są limfocyty, które walczą z patogenami. W szyi znajduje się ponad 100 węzłów chłonnych. Mogą osiągać rozmiary nawet kilku centymetrów, choć zwykle mają 2-4 mm średnicy. 

Przyczynami obrzęku szyi mogą być:

  • mononukleoza,
  • angina,
  • różyczka,
  • ospa wietrzna,
  • odra,
  • świnka,
  • HIV,
  • zapalenie węzłów chłonnych,
  • zapalenie wyrostka sutkowatego,
  • zapalenie ucha środkowego,
  • infekcja skóry głowy,
  • odczynowe powiększenie węzłów chłonnych związane z procesem nowotworowym,
  • tłuszczak,
  • nerwiak,
  • mięsak, 
  • naczyniak,
  • torbiel,
  • zespół Cushinga,
  • choroby tarczycy.

Jeśli więc zauważysz, że twoja szyja jest obrzęknięta lub zwiększył się jej obwód, bądź wyczuwasz nierówność lub guzek pod skórą – nie zwlekaj z wizytą u lekarza.

Obrzęk szyi – jakie badania wykonać?

Lekarz na podstawie badania przedmiotowego i podmiotowego może stwierdzić, co jest prawdopodobną przyczyną obrzęku szyi. Czasami jednak wymagane sią dodatkowe badania, np.:

  • badanie krwi,
  • USG szyi,
  • RTG szyi i głowy,
  • rezonans magnetyczny,
  • badanie PET (pozytonowa tomografia emisyjna) lub
  • tomografia komputerowa,
  • otolaryngoskopia,
  • biopsja.

Co zrobić w przypadku obrzęku szyi? Leczenie

Na ogół obrzęk szyi samoistnie zmniejsza się w ciągu 2-3 tygodni od ustąpienia objawów infekcji. Do lekarza trzeba się zgłosić, jeśli powiększenie szyi utrzymuje się dłużej lub gdy:

  • obrzęk szyi postępuje,
  • węzeł chłonny jest sztywny i nie porusza się przy przesuwaniu palcami,
  • obrzęk jest bardzo duży,
  • pojawiają się alarmujące objawy: nocne pocenie, nieuzasadniona utrata wagi, swędzenie skóry, stany podgorączkowe, bóle brzucha lub objawy świadczące o wstrząsie anafilaktycznym.

Jeśli obrzęk szyi jest związany z infekcją, pomóc mogą doraźne domowe metody:

  • ciepły kompres,
  • odpoczynek,
  • przyjmowanie płynów, aby ułatwić organizmowi walkę z chorobą,
  • leki przeciwbólowe bez recepty (np. paracetamol),
  • leki przeciwzapalne bez recepty (np. ibuprofen).

Leczenie obrzęku szyi może też wymagać pomocy specjalisty, jeśli przyczyną jest inna choroba, np. schorzenie tarczycy lub nowotwór.

Źródła:
N. Roland, P.J. Bradley, Neck Swellings, doi: 10.1136/bmj.g1078.

Czytaj także:
Zapalenie węzłów chłonnych – objawy, przyczyny, co robić
Co może być przyczyną nagłego obrzęku twarzy? Sposoby leczenia opuchlizny
Okłady z sody po szczepieniu, na opuchliznę, stan zapalny. Jak stosować?
Powiększony migdał: o czym świadczy powiększenie jednego migdałka?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA