Jeśli jesteś świadkiem wypadku, nie uciekaj. Nie zastanawiaj się też, czy zareaguje ktoś inny. Zjedź spokojnie na pobocze. Zatrzymaj się w bezpiecznej odległości od kraksy (jeżeli jest noc, zaparkuj swoje auto tak, by po włączeniu reflektorów mieć oświetlone miejsce zdarzenia). Włącz światła awaryjne i postaw za swoim samochodem trójkąt ostrzegawczy. Takie działanie zapobiegnie kolejnym wypadkom.
Krok 1 - Wyłącz stacyjkę
A jeśli auto ma poduszki powietrzne, które nie wystrzeliły podczas wypadku – odłącz także akumulator (podnieś maskę i zdejmij „klemy”).
Krok 2 - Wstępna ocena sytuacji
Sprawdź, czy są ranni (jeśli tak, to ilu i jak ciężko). Jeśli ludzie są przytomni, zapytaj, czy mogą się wydostać z auta o własnych siłach. Jeśli nie – oceń, czy winna jest temu ich kondycja, czy też może zostali zakleszczeni w pojeździe.
Krok 3 - Wezwanie pomocy
Zadzwoń pod numer alarmowy 112 (dla tel. komórkowych) – wezwij pogotowie (podaj liczbę rannych) oraz policję. Jeśli auto się pali, coś wyciekło na drogę lub poszkodowany ugrzązł w środku, poproś też o powiadomienie straży pożarnej.
Uwaga! Pomoc możesz też wezwać przez CB-Radio – na hasło RATUNEK reagują wszystkie służby. Masz też pierwszeństwo do prowadzenia rozmów na każdym kanale.
Krok 4 - Ocena ryzyka
Jeśli poszkodowani nie mogą sami wysiąść z auta – nie wyjmuj ich! Zrób to jedynie w przypadku, gdy ofiarom grozi pożar albo masz do czynienia z osobą nieprzytomną, która nie oddycha i nie ma tętna. W takiej sytuacji postępuj zgodnie z instrukcją (patrz poniżej).
Krok 5 - Stabilizacja kręgosłupa
Jeśli auto jechało z prędkością powyżej 40 km/h, podczas wypadku mogło dojść do urazu kręgosłupa. Załóż poszkodowanemu kołnierz ortopedyczny. A jeśli go nie masz, podtrzymaj głowę ręką – stań z boku. Jedną ręką podeprzyj głowę od tyłu, a drugą żuchwę.
Uwaga! Raz rozpoczętej stabilizacji nie można przerywać aż do przyjazdu ratowników. Dlatego jeżeli jesteś sama i nie masz w apteczce kołnierza, przejdź od razu do kolejnego punktu.
Krok 6 - Zabezpieczenie urazów
Jeśli poszkodowany doznał złamania, postaraj się unieruchomić okolice urazu. Ofiara krwawi? Przyciśnij do rany jałowy opatrunek (i przytrzymuj go).
Krok 7 - Kontrola stanu
Okryj poszkodowanego kocem termicznym (złotą stroną na zewnątrz), by nie doszło do wychłodzenia organizmu wywołanego urazem lub szokiem. Co kilka minut sprawdzaj oddech i oznaki krążenia.
Instrukcja, jeśli musisz wyciągnąć ofiarę z auta:
- sprawdź, czy nie ma zaklinowanych nóg (jeśli ma – poczekaj na ratowników);
- otwórz drzwi po stronie poszkodowanego, pochyl się nad nim i wsuń mu od tyłu pod pachy swoje ręce (aż po łokcie);
- jedną dłonią przytrzymuj brodę ofiary, drugą zaś chwyć jej przedramię i ułóż na jej brzuchu;
- podtrzymując takim chwytem, obróć ofiarę plecami w kierunku drzwi i wydobądź ją z pojazdu;
- nadal stabilizuj szyjny odcinek kręgosłupa (możesz to robić ręcznie lub założyć kołnierz ortopedyczny).
Konsultacja: Szkoła Ratownictwa WSPR i TS „MEDITRANS” w Warszawie www.meditrans.waw.pl
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!