Zjawiska, których dokładnego pochodzenia i przyczyny nie znamy, wzbudzają w nas największy lęk - śmierć łóżeczkowa, to zespół nagłego zgonu niemowląt - warto wiedzieć, czy można mu zapobiec i jak.
Na skróty:
- Śmierć łóżeczkowa - przyczyny, występowanie
- Śmierć łóżeczkowa - jak minimalizować ryzyko SIDS
- Śmierć łóżeczkowa - kiedy mija niebezpieczeństwo
Śmierć łóżeczkowa - przyczyny, występowanie
Wielu rodziców nie ma pełnej wiedzy na temat SIDS, czy śmierci łóżeczkowej. Jest to zjawisko niezwykle rzadkie. Współczynnik występowania waha się między 0,8 a 3/1000 urodzeń. Najczęściej spotyka niemowlaki w wieku 1-3 miesiąca płci męskiej, ale rejestruje się też przypadki zgonu półrocznych dzieci. Wpływ może też mieć młody wiek matki (poniżej 20. roku życia), wcześniactwo oraz niska masa urodzeniowa.
Istnieje 3-czynnikowy model ryzyka wystąpienia nagłego zgonu niemowląt. Sugeruje on, że SIDS może wystąpić u dziecka:
- z osobniczą podatnością (np. genetyczną podatnością, nieprawidłowością pnia mózgu),
- pod wpływem czynnika wyzwalającego (dym tytoniowy, zatkanie dróg oddechowych),
- w krytycznym momencie rozwoju (zarówno układu nerwowego jak i krążenia czy oddechowego).
Śmierć łóżeczkowa - jak minimalizować ryzyko SIDS
Statystyka wskazuje na związek nagłej śmierci łóżeczkowej z powikłaniami w ciąży, infekcją dziecka, zwyczajem spania z dzieckiem w łóżku, układaniu malucha na brzuszku do spania. Zatem nie można dać 100% gwarancji, że uniknie się śmierci łóżeczkowej, ale można realnie minimalizować ryzyko jej wystąpienia.
Wielu lekarzy nakłania rodziców do rezygnacji z poduszek, kołderek, ochraniaczy do łóżeczka i wszelkich gadżetów ograniczających przepływ powietrza czy przyczyniających się do uduszenia. Maluch, który potrafi obrócić się na brzuch, a nie ma zdolności powrotu do pozycji na plecy, może się udusić, kiedy napotka na fragment koca czy miękką poduszkę.
Jak zapobiec śmierci łóżeczkowej:
- Kładź dziecko do snu na noc na plecach, bo minimalizujesz ryzyko uduszenia. Lekarze uważają też, że przy podnoszeniu główki może się zacisnąć tętnica szyjna dziecka.
- Łóżeczko powinno spełniać określone standardy bezpieczeństwa: odległość między szczebelkami łóżka oraz szczebelkami stelaża materaca powinna wynosić mniej niż 6 cm.
- Dziecko nie powinno usypiać w miejsca do tego nieprzeznaczonych: unikaj usypiania go na dłużej w foteliku samochodowym czy nosidełku, w których pozycja nie sprzyja dobremu snu.
- Jeśli nosisz dziecko w chuście lub masz zamiar to robić, to pamiętaj, by widzieć twarz dziecka podczas chustonoszenia.
- Wybierz twardy materac, by dziecko mogło czuć swoje ciało i nie zatapiać się w miękkim podłożu. Miękkie podłoże do spania zwiększa ryzyko SIDS 5-krotnie a w połączeniu ze spaniem na brzuchu aż 21-krotnie.
- Czuwaj nad tym, aby prześcieradło było zawsze perfekcyjnie naciągnięte na łóżku.
- Pozbądź się zabawek, pluszaków, poduszek, pościeli z łóżeczka dziecka, to zwiększa ryzyko wystąpienia SIDS przed uduszenie.
- Zainwestuj w śpiworek do spania, a zrezygnuj z luźnej kołderki. Zwróć uwagę na swobodę ruchu nóżek – powinna być ona zachowana dla zdrowia bioderek.
- Zadbaj o temperaturę w pomieszczeniu - optymalna to ok. 22 stopnie C,
- Jeśli któryś z domowników pali papierosy - niech robi to poza pomieszczeniem, w którym przebywa dziecko.
- Nie zasypiaj z dzieckiem w jednym łóżku, nie kładź go też ze starszym rodzeństwem.
- Rozważ podawanie smoczka na noc, ale po ok. 7 tygodniu życia dziecka.
-
Jeśli twój lęk przed śmiercią łóżeczkową jest bardzo duży, kup monitor oddechu dziecka - zapoznaj się dobrze z instrukcją oraz opiniami na jego temat. Niekiedy lekarz może zalecić zakup monitora oddechu, jeśli maluch np. nieco chrapie, ma płytki oddech, kaszle.
Śmierć łóżeczkowa - kiedy mija niebezpieczeństwo
Oficjalnie mówi się, że warto dbać o bezpieczny sen dziecka z uwagi na SIDS do ukończenia przez nie 12 miesięcy. Zalecenia dotyczące zapobiegania nagłym zgonom niemowląt zostały opracowane przez Amerykańską Akademię Pediatrii (AAP) a ich ostatnia wersja pochodzi z 2016 roku, a do tej pory nic nie zmieniło się w zakresie przyczyn i zapobiegania śmierci łóżeczkowej.
Dzieci starsze wraz z rozwojem psychomotorycznym nabywają umiejętności, które pozwalają im na samodzielne odkrycie buzi, zmianę pozycji czy odsunięcie się od jakiegoś przedmiotu nawet przez sen. Nie ma zatem potrzeby, by przedszkolakom usuwać z łóżka przytulanki czy zakazać przykrywania kołdrą.
Więcej porad rodzicielskich: Odruch Moro u dziecka - kiedy wygasaNa co zwrócić uwagę przy zakupie łóżeczka turystycznegoJak działa monitor oddechu/bezdechu
