Dziecko uczy się mowy od osób, w których towarzystwie przebywa. Czerpie z tego źródła wzorce sposobów modulacji głosu i komponowania słów w zdania. Im więcej dziecko się „osłucha”, zwłaszcza z pełną miłości i aprobaty mową bliskich, tym szybciej podejmie swoje pierwsze próby porozumiewania się ze światem.
Uczestnictwo w świecie dźwięków jest podstawowym warunkiem, jaki musi zostać spełniony, by jego mowa zaczęła się rozwijać. Od jakości przekazu, jaki do niego dociera zależy natomiast, w jakim stopniu rozwój ten będzie poprawny.
Wzorce językowe
Bodźce ze świata zewnętrznego są odbierane przez ośrodki mózgowe dziecka. W pierwszym okresie życia rozwija się ośrodek czuciowy mowy, powiązany z ośrodkiem słuchowym oraz wzrokowym. To one odbierają i „kodują” informacje, takie jak wymowa określonych dźwięków. Jeśli przy każdej okazji towarzyszy im jeden sposób wymawiania (słuch), w umyśle dziecka powstanie wzorzec, powiązany z ruchem narządów mowy (wzrok).
Zobacz też: Wady mowy u dzieci
Według tego wzorca będą podejmowane pierwsze próby własnej wymowy.
Pamięć nowo narodzonego dziecka nie jest zapełniona żadnymi informacjami – każdy wzór będzie pierwszy i tym samym – prawidłowy. Dlatego ważne jest, by wzorce jakich dostarczamy dziecku były poprawne.
Mowa i myślenie
Warto pamiętać, że rozwój mowy małego dziecka w okresie melodii (1 rok życia) jest ściśle związany z jego rozwojem poznawczym oraz umysłowym. Razem z pojęciami pojawiają się w jego życiu także określone przedmioty, a wreszcie bardziej abstrakcyjne sprawy. Jednym słowem język wpływa na rozwój świadomości dziecka.
Każde nowe słowo posiada swój rzeczywisty desygnat i zrozumienie tej zależności jest jednym z etapów w rozwoju mowy ok. 7-miesięcznego dziecka. Towarzyszy temu nabycie umiejętności wyobrażenia sobie rzeczy, której nazwa została użyta.
O związku mowy z myśleniem świadczy również fakt, że możliwy jest zastój w rozwoju mowy w okresie nauki chodzenia – dziecko jest w nią wówczas całkowicie zaangażowane. Podobnie może się zdarzyć w okresie choroby.
Zobacz też: Wpływ zaburzeń mowy na kształtowanie się osobowości dziecka