William Szekspir - biografia

William Szekspir - biografia
Szekspir (Shakespeare) William (1564 - 1616)
/ 30.09.2010 14:08
William Szekspir - biografia

Urodził się w miasteczku Stratford nad rzeką Avon. Ojciec był handlarzem wełną i zbożem, zajmował się też garbarstwem, był radnym miejskim i burmistrzem. Popadł jednak w długi i zbankrutował, dopiero w wiele lat później sławny i bogaty syn wyciągnął go z tarapatów, a nawet kupił tytuł szlachecki.

Wiliam ukończył miejscową  szkołę, potem wiele czytał i zdobywał sam rozległą wiedzę. W wieku 18 lat ożenił się ze starszą od siebie Anną Hathaway i miał z nią troje dzieci. Z powodu kłopotów  wyjechał do Londynu (legenda mówi, że popadł w zatarg z miejscowym obszarnikiem, w którego lasach kłusował na zwierzynę). W Londynie zainteresował się teatrem.

Najpierw w nim pracował, potem zaczął pisać na jego potrzeby. Zdobył wsparcie lorda Southamptona, w jego domu mógł poznać świetność renesansowego życia, sztuki i literatury. Nieudany spisek pod wodzą hrabiego Essexa zaćmił pomyślność Szekspira (w przeddzień planowanego zamachu na królową Elżbietę w teatrze odegrano sztukę Król Ryszard II).

Dopiero za rządów Jakuba I Szekspir ponownie zdobywa sławę, lecz wkrótce przenosi się do rodzinnego Stratfordu i tam umiera. Wczesne komedie Szekspira promieniują optymizmem, radością życia i świata, lecz zawierają już wiele głębokiej prawdy życiu. Utwór Sen nocy letniej tchnie radością i pięknem renesansu, wyraża pochwałę natury i jej uroków. 

Zobacz też : Podłoże społeczno - polityczne epoki

Wesołe kumoszki z Windsoru dają pocieszne sceny rodzajowe z życia mieszkańców angielskiej prowincji. W Jak wam się podoba widzimy obronę przyrodzonej równości ludu przeciw prawom feudalnego dziedziczenia oraz zło i występki krzewiące się dworach.

Ośmiesza sztuczną i fałszywą dworską modę literacką. Ostatnia pogodna komedia Wieczór Trzech Króli pokazuje pełne renesansowego piękna i wesołości życie na wymarzonym, idealnym dworze.

Następny etap twórczości Szekspira cechuje tragizm. Najpiękniejszy w literaturze obraz młodzieńczej miłości - Romeo i Julia - kończy się tragicznie: typowa dla feudalnych panów duma i nienawiść powoduje śmierć bohaterów.

Obserwacja Anglii i toczących się dramatycznych walk o władzę zapoczątkuje cykl dramatów poświęconych władcom i problemom historycznym.

Utwory te są ponure i pełne rozpaczy, chwieje się w nich wiara w moc człowieka, w jego dobroć i możliwość zmiany świata na lepsze. W dramacie Juliusz Cezar zarówno władca, jak i republikanie-spiskowcy przedstawieni są w niekorzystnym świetle.

Tłum rzymski jest masą pozbawioną wartościowych przywódców. Kupiec wenecki pokazuje skutki nienawiści, która wypacza charaktery i zatruwa prześladowców i prześladowanych.

Najgłębszym i najtragiczniejszym utworem Szekspira jest niewątpliwie Hamlet, którego bohater uosabia tragedię humanisty marzącego o lepszy życiu, a dostrzegającego jedynie zło, którego nie potrafi naprawić. 

Zobacz też : William Szekspir - Hamlet

Dramat Otello podejmuje temat równości ludzi bez względu na kolor skóry i pokazuje zabawne skutki chorej zazdrości. Tragedia Król Lear opowiada o losie starego władcy, który poznaje cierpienie, zło i niesprawiedliwość.

Problem żądzy władzy i zgubne skutki tej namiętności pokazuje dramat Makbet. Stopniowo Szekspir pokonuje rozpacz i rozczarowanie, odzyskuje wiarę w człowieka, w ostateczne zwycięstwo prawdy i sprawiedliwości. Jego ostatnie sztuki  brzmią pogodnie i optymistycznie.

Jedną z nich jest Burza, w której przy pomocy baśniowych postaci autor wyraża swą głęboką wiarę w zwycięstwo człowieka nad przyrodą, w pokonanie tragicznych sprzeczności. Szekspir jest również autorem 154 sonetów pełnych refleksji filozoficznych. Porusza w nich problemy związane z przemijalnością czasu, odradzającym się życiem, śmiercią.

Utrzymane w barokowej poetyce, świadczą o tym, że twórczość tego Anglika przerasta swą epokę i stanowi zapowiedź baroku. Dzieła Szekspira pokazują współczesną mu epokę, jej ludzi, kulturę i obyczaje. Stworzone postacie są pełne głębokiej prawdy.

W swych utworach autor zawarł głęboką mądrość ludu i przepych renesansowej kultury. Był humanistą w najpiękniejszym tego słowa znaczeniu: człowiek był dla niego najcenniejszą wartością, a krzywda ludzka największym złem.

Redakcja poleca

REKLAMA