Władca co roku zwoływał swoich stu pięćdziesięciu rycerzy i gromadził przy zbudowanym specjalnie na tę okazję okrągłym stole. Celem spotkania było opowiadanie o licznych przygodach rycerskich, romansach, walkach, podróżach, niesamowitych perypetiach często z pogranicza prawdy i fantazji.
Z tych opowieści wyłania się wzór idealnego rycerza, którego cechuje cnota, honor, odwaga, pogarda dla zdrady, uwielbienie i szacunek dla kobiety.
Obok tego opowieści realizują model władcy (król Artur) oraz najpiękniejszej i przez wszystkich uwielbianej kobiety (Ginewra, żona Artura).
Motywem przewodnim historii jest poszukiwanie wielkiego skarbu, jakim jest św. Graal, tj. zaginiony puchar z przechowywaną w nim krwią Chrystusa.
Stanowi on symbol epoki, element religijności czasów średniowiecza, a jednocześnie symbol odwiecznych marzeń i dążeń do szczęścia i odpowiedzi na pytania natury egzystencjalnej.
Zobacz też : Średniowiecze w Polsce
W utworze obok świata realnego na równych prawach funkcjonuje świat fantastyki: czarnoksiężnik Merlin, wróżki, czarownice, smoki, zaskakujące czary, zaczarowany las.
Jednocześnie mamy tu obraz życia rycerskiego: wojen, wypraw i podróży, turniejów, dworskich romansów i intryg. Wśród rycerzy na czołowe miejsce wysuwa się dzielny i zasłużony bohaterskimi czynami Lancelot, który pokochał nieszczęśliwą miłością królową Ginewrę.
Dał się zwieść czarom innej kobiety, którą wziął za królową i w ten sposób zaprzepaścił szansę odnalezienia św. Graala, gdyż skarb ten zdobyć mógł tylko rycerz najszlachetniejszy i nieskalany.
Opowieści o rycerzach Okrągłego Stołu i dobrym królu Arturze stały się nieodłącznym symbolem świata rycerskiego europejskiego średniowiecza. Stanowią do dziś jeden z najlepiej zachowanych dokumentów epoki.
Zobacz też : Historiografia - kroniki