Dramat wzorowany jest na klasycznym dramacie antycznym, lecz został zmodyfikowany. Dotyczy wydarzeń zaczerpniętych z Iliady Homera, mianowicie epizodu wojny trojańskiej, gdy do Troi przyjeżdżają posłowie greccy z żądaniem oddania Heleny.
Król Troi, Priam uzależnia decyzję od postanowienia Rady Królewskiej. Parys pragnie zatrzymać Helenę, dlatego podczas narady wysuwa argumenty dotyczące honoru państwa, stosuje przekupstwo i demagogię dla zdobycia poparcia swego stanowiska.
Kieruje się wyłącznie interesem prywatnym. Popiera go Iketaon, wygłaszając buńczuczną mowę w obronie królewicza. Prawdziwego patriotę, człowieka mądrego i myślącego o interesach państwa reprezentuje Antenor.
Domaga się oddania Heleny prawowitemu mężowi. Obawia się wojny i jej skutków, poważnie myśli o losach ojczyzny. Jest rozsądny, nieprzekupny, dba o interes ogólny, a nie własny, nie unosi się ambicją i nie zraża się trudnościami. Rada opowiada się jednak za stanowiskiem Parysa, młodzieńca samowolnego, hulaki i rozpustnika.
Zobacz też : Myśliciele renesansu
Posłowie odjeżdżają z niczym, wojna jest nieunikniona. Dramat ma wyraźną wymowę polityczną. Na ten charakter złożyły się sceny o zabarwieniu polskim. Budując utwór na konflikcie międzynarodowym i konflikcie wewnętrznym samej Troi, Kochanowski zastosował polskie realia: Rada Królewska to odpowiednik sejmu, na wzór polski wygłasza się przemówienia - mowę obronną, mowę perswazyjną, agitacyjną i wreszcie zamykającą obrady.
Aluzję do spraw ojczystych zawierają również słowa: „Wy, którzy Polską Rzeczą władacie”. Ważną rolę w dramacie odgrywa chór, który nie ma wpływu na wypadki, lecz wyraźnie wie, po której stronie znajduje się słuszność.
On nadaje ton całemu dziełu dzięki subiektywizmowi i liryzmowi. Dołącza się do tego monolog Kassandry, która przepowiada zgubę Troi. Chór wygłasza rozsądne uwagi, np. „O, nierządne królestwo i zginienia bliskie, / Gdzie ani prawa ważą, ani sprawiedliwość / Ma miejsce...”.
Odprawa jest tragedią racji. Tym racjom podporządkowany jest układ postaci i pełnionych przez nie funkcji. W ten sposób utwór staje się modelem państwa, którego przyszłość zależy od starcia przeciwnych sił.
Parys (Aleksander) to uosobienie prywaty, Antenor politycznej mądrości i szlachetności, Priam - słabości i niezdecydowania władcy uzależnionego od kaprysu parlamentu. Ten sposób zarysowania akcji i postaci powoduje, że sztuka miała pełnić funkcję pouczania, przekonywania i ostrzegania.
Zobacz też : Publicystyka renesansu
