Fot. Fotolia
Podstawowe tezy personalizmu pedagogicznego:
- Dziecko jest z natury dobre i może się swobodnie rozwijać.
- Należy zrezygnować w wychowaniu dziecka ze środków dyscyplinujących.
- Najważniejszy jest rozwój emocjonalny i twórczy dziecka, wtórny zaś jest rozwój intelektualny.
- Cel wychowania musi być zorientowany na indywidualne potrzeby dziec- ka oraz jego dążenie do osobistego szczęścia.
- Relacje wychowawcze dorosłych z dzieckiem powinny być partnerskie, a nie autorytarne.
- Podstawową kategorią struktur (instytucji) pedagogicznych jest samostanowienie i samorządność.
- Należy zrezygnować z sugestywnych oddziaływań na dziecko czy jego motywację, to znaczy wyeliminować indoktrynację światopoglądową.
- Udział w zajęciach szkolnych jest dobrowolny.
- Nauka odbywa się w toku odkrywania, eksperymentowania, więc łączy się z zabawą.
Zobacz także: Czym jest personalizm pedagogiczny?
Założenia pedagogiczne w szkołach respektujących idee personalistyczne:
- Z reguły nie ma podziału na dydaktykę i wychowanie.
- Szkoła nie może selekcjonować dzieci na lepsze i gorsze, lecz pracuje z dziećmi o różnych możliwościach intelektualnych, respektując zasady indywidualizacji (każdemu na jego miarę) i różnicowania treści (każdemu tyle, ile jest w stanie opanować).
- W pracy pedagogicznej najważniejszy jest rozwój osobowości każdego dziecka.
- Pedagogika oparta jest na prawach dziecka, szacunku dla jego osoby, potrzeb i dążeń.
- W rozwoju zawodowym nauczyciela ważna jest wymiana doświadczeń z innymi i ustawiczne doskonalenie.
- Założenia pedagogiczne realizowane są za pomocą autorskich form organizacyjnych, metod, technik, środków dydaktycznych, które ułatwiają pracę nauczyciela i ucznia.
- Istotne są prawidłowe relacje nauczyciel – rodzice dziecka, a także budowa- nie więzi między uczestnikami procesu kształcenia.
- Szkoła widziana jest jako miejsce autonomiczne – tam, gdzie to jest systemowo możliwe (na przykład w Holandii, krajach skandynawskich, Wielkiej Brytanii), współistnieją szkoły wspierane przez państwo, ale także szkoły zupełnie od państwa niezależne, w tym niezależne w odniesieniu do treści kształcenia.
Fragment pochodzi z książki „Pedagogika porównawcza” autorstwa R. Nowakowska-Siuta (Impuls 2014). Publikacja za zgodą wydawcy.
Zobacz także: Kłopoty wychowawcze z siedmiolatkiem - jak postępować?
