Nie daj się ponieść emocjom i presji na naukę dziecka sikania na nocnik - życzliwe porady osób trzecich odłóż na półkę. Odpieluchowanie i nauka sikania powinna zacząć się od rozpoznania, czy dziecko jest na tym etapie rozwoju.
Czy dziecko jest gotowe do sikania na nocnik?
Istnieje kilka ogólnych wskazówek i podpowiedzi, czy dziecko jest gotowe na pożegnanie z pieluchą. Wiele zależy od jego temperamentu, wieku, świadomości potrzeb fizjologicznych. Kilka podstawowych czynników, dzięki którym zweryfikujesz, czy maluch ma predyspozycje do rozpoczęcia sikania do nocnika:
- ukończony wiek: 18 miesięcy (niekiedy dzieci wcześniej są skłonne do odpieluchowania, tak samo jak np. do odstawienia od piersi),
- dziecko nie moczy tak często pieluchy w trakcie dziennego snu,
- maluch rozumie, że zrobił siku lub kupkę i potrafi to nazwać,
- dziecko potrafi zasygnalizować rodzicowi, że ma zamiar zrobić kupę lub siku lub przekazać informację, ze zrobiło je do pieluchy,
- umie wykonywać proste polecenia, np. wyrzucić coś do kosza na śmieci, włożyć brudne ubranie do pralki,
- jest aktywne podczas czynności pielęgnacyjnych - pomaga przy ubieraniu go (np. wkłada rękę do rękawa),
- dziecko potrafi wskazać części ciała i rozpoznaje je u siebie i innych,
- ma zdolność koncentrowania się np. na zabawie z naklejkami min. 5-10 minut.
Dwie podstawowe sprawy to wybór właściwego czasu rozpoczęcia akcji i właściwy sposób jej przeprowadzenia. Właściwy czas to taki, kiedy obserwacja zachowania dziecka sugeruje nam, że zaczyna ono mieć świadomość swoich potrzeb – średnio między 18 a 30 miesiącem życia- dr Aleksandra Piotrowska, psycholog dziecięcy, ekspert Fisher-Price.
Jak zacząć naukę sikania do nocnika?
- Zapoznaj dziecko z nocnikiem. Przedstaw go jako nowego przyjaciela i wytłumacz, że robi się tu mokre siku i mokrą kupę. Możesz posłużyć się np. zabawką pluszową by zademonstrować, jak miś robi siku (ważne: nie udawaj, że zrobił, tylko faktycznie wlej ukradkiem porcję wody do nocnika).
- Zapytaj dziecko, czy chce usiąść na nocniku - zdejmij mu spodnie ciesząc się i ekscytując na nową przygodę - zarazisz go entuzjazmem. Wcześniej możesz przeczytać książkę o nocniku i nagle zaprowadzić go do łazienki mówiąc, że w magiczny sposób i u niego pojawił się nocnik - taki, jak z książeczki.
- Jeśli maluch wyrazi chęć, posadź go na nocniku i oswajaj. Niech zaakceptuje ten przedmiot. Następnie możesz spróbować przed kąpielą - gdy dziecko jest nagie - posadzić je na nocniku, lejąc wodę do wanny. Pamiętaj, by w łazience nie było chłodno.
- Nocnik nie zadziała od razu - warto wyznaczać w ciągu dnia momenty, kiedy dziecko najczęściej robi kupę czy siku - może to być po śniadaniu, drzemce, obiedzie, karmieniu piersią. Wtedy proponuj nocnik.
- Jeśli tylko uda się dziecku zrobić siusiu lub kupkę do nocnika - nie szczędź mu pochwał i braw! To bardzo motywuje małego człowieka do nauki.
Nie wolno wywierać na dziecko presji w tej sprawie ani karać go za zmoczenie czy zabrudzenie pieluszki. Trzeba cierpliwie i wielokrotnie sadzać dziecko na nocniczek, kiedy spodziewamy się efektów – ale bez przetrzymywania go zbyt długo. Nie dopuszczajmy także do bawienia się nocniczkiem – dziecko ma zrozumieć, że to nie jest kolejne krzesełeczko ani zabawka. Pomocne bywa demonstracyjne korzystanie z sedesu przez starsze rodzeństwo lub dorosłych, wzbogacone o stosowny komentarz słowny - dr Aleksandra Piotrowska, psycholog dziecięcy, ekspert Fisher-Price.
Czego nie wolno robić podczas nauki sikania na nocnik
Zdecydowanie unikaj tego rodzaju zachowań:
- nie ośmieszaj dziecka,
- nie traktuj korzystania z nocnika jako błahostki,
- nie szantażuj emocjonalnie obrażając, że w takim razie będzie „brzydko pachniało i nikt nie będzie chciał się z nim bawić” itp. (!),
- nie krytykuj i nie rozkazuj dziecku robić siku czy kupę w danej chwili (!),
- nie wymuszaj korzystania z nocnika,
- nie oswajajcie nocnika jako zabawki - to nie jest miejsce na klocki,
- nie używaj smartfona jako karty przetargowej - niech dziecko nie kojarzy siedzenia na nocniku jako momentu „oglądania bajek na YouTube”,
- nie pytaj dziecka, czy chce siusiu, bo oczywiste jest, że nie zrezygnuje z superinteresującej zabawy na rzecz nocnika. Przypominaj hasłami co 2 godziny „czas na siku”.
Co jeśli dziecko odrzuca nocnik?
Przyczyn odrzucenia możliwości sikania na nocnik może być wiele, ale przede wszystkim najczęściej jest to: brak gotowości do kontrolowania wypróżnień, niewygodny nocnik, rozczarowanie rodzica niepowodzeniami dziecka czy... brak konsekwencji ze strony rodzica.
Odpieluchowanie czy nauka sikania do nocnika nie jest wyścigiem ani nawet rajdem, który trwa kilka dni: to proces, który może trwać nawet 1,5 roku - np. roczne dziecko, któremu usilnie próbowano perswadować sikanie do nocnika, może długo pamiętać uraz do tego przedmiotu. Co wtedy?
- Wdrażaj bajki i lektury tworzące wokół nocnika pozytywną aurę,
- możesz kupić lalkę, która siusia (zazwyczaj dedykowana dziewczynkom, ale nocnik przecież nie ma płci!),
- twórz optymistyczne historie o nocniku, np. o złotym nocniku, który przemierzał świat, by znaleźć tego jedynego właściciela.
- zachęcaj dziecko do tego by witało się z nim każdego dnia i mówiło mu dobranoc,
- możesz sama pokazywać mu (zapewne dziecko samo chętnie ci towarzyszy) jak korzystasz z sedesu i tłumaczyć czemu nie masz pieluchy.
Korzystanie z nocnika tylko w teorii kojarzy się jako błahy temat - zmierzenie się z tym wymaga jednak cierpliwości i czasu. Istnieją pewne wspomagające czynniki zewnętrzne, które mogą ułatwić rodzicom to, jak nauczyć dziecko sikać na nocnik.
Czynniki wspierające naukę sikania do nocnika:
- starsze rodzeństwo, które korzysta z nocnika lub sedesu,
- chodzenie do żłobka lub klubu malucha, w których inne dzieci są już odpieluchowane,
- książki i bajki oswajające temat nocnika,
- nocnik np. z ulubionym zwierzątkiem lub motywem (można nakleić np. auto) lub motywujący i bijący brawo, gdy dziecko zrobi do niego swoją potrzebę.
Inne interesujące tematy dla rodziców:
