Bajka – skarb na całe życie
Opowiadając baśnie, rodzice dostarczają dziecku ważnej informacji: przeżywanie wewnętrznych, własnych doświadczeń nie jest niczym wstydliwym, ale czymś ważnym i w pełni akceptowanym. Dziecko zatem otrzymuje skarb, który zostanie z nim na całe życie. Bardzo pięknie pisze o takich doświadczeniach G. K. Chesterton:
Mojej pierwszej i ostatniej filozofii, w którą wierzę z niezachwianą pewnością, nauczyłem się w pokoju dziecinnym. [...] To, w co wówczas najgłębiej wierzyłem i to, w co najgłębiej wierzę obecnie nazywa się baśnią.
Baśń mówi językiem dziecka
Dziecko często przeżywa głębokie wewnętrzne konflikty, z którymi zupełnie sobie nie radzi. Na ogół nie potrafi wyrazić słowami tego, co przeżywa. Baśń bardzo poważnie traktuje egzystencjalne lęki dziecka i ofiarowuje mu rozwiązania, które są dostępne na jego poziomie rozumowania. Zakończenia baśniowe, takie jak: „I jeśli nie umarli, to żyją do dziś”, „I żyli długo i szczęśliwie”, pokazują, że istnieje coś, co może łagodzić ból wywołany krótkością naszego życia na ziemi. To radość, jaką daje nam więź z drugim człowiekiem.
Polecamy: Czy można leczyć za pomocą bajek?
I żyli długo i szczęśliwie
Baśń powiada, że jeśli uda nam się więź taką stworzyć, osiągamy najgłębsze poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego, jakie możliwe jest dla człowieka, oraz maksymalną trwałość więzi, i że jest to jedyna rzecz, która może rozproszyć lęk przed śmiercią. Baśń powiada, że w prawdziwe dojrzałej miłości spełnia się to, co jest źródłem tęsknoty za życiem wiecznym. Taki jest sens końcowej formuły baśni: A potem jeszcze długo w szczęściu żyli.
Z bajką na podbój świata
Po wkroczeniu w świat baśni dziecko może odnaleźć siebie, a ponieważ baśń jest skierowana ku przyszłości, zachęca małego odbiorcę, przemawiając do świadomej i nieświadomej sfery jego umysłu, aby zrezygnowało z dziecięcej potrzeby zależności i stało się samodzielne.
Polecamy: Dawno, dawno temu, czyli jak dobrać idealną bajkę dla dziecka?
Baśnie uczą małego człowieka jeszcze jednej ważnej rzeczy, że jakkolwiek źle by się w życiu działo, zawsze można sobie poradzić. C. G. Jung twierdzi, że baśnie nie tylko pokazują za pośrednictwem symboli różnego rodzaju konflikty, jakie odnajdujemy w naszym życiu, ale także wskazują na sposób, w jaki można je rozwiązać.
Fragment pochodzi z książki "Dziecko w świecie zabawy. O kulturze, cechach i wartościach ludycznej edukacji", red. Bronisława Dymara (Impuls, 2010). Publikacja za zgodą wydawcy.
