Wysyp grzybów w lasach, spowodowany odpowiednią wilgotnością ściółki leśnej sprawił, że koszyki grzybiarzy zapełniane są niezwykłymi okazami borowików, podgrzybków oraz czubajki kani.
W trakcie poszukiwań istnieje jednak spore ryzyko pojawienia się równie pięknych, jednak niezwykle trujących grzybów. Poniżej znajdziesz zestawienie najbardziej popularnych grzybów jadalnych i trujących, aby móc sprawnie odróżnić je podczas grzybobrania.
Spis treści
Grzyby jadalne
Pośród nich znajdziesz okazy zarówno z kapeluszem sitkowym, jak i blaszkowym. Wśród zbierających największą popularnością cieszą się te pierwsze, ze względu na niższe prawdopodobieństwo pomylenia się. Grzybiarze mają różne techniki na poznanie, czy dany grzyb jest jadalny – sprawdzają za pomocą języka jego smak pod kapeluszem.
Wyraźny gorzki smak ma wskazywać, że jest niejadalny lub trujący. Inni natomiast dotykają palcem, czekając czy zrobi się siny i lekko fioletowy. Jeżeli chcesz mieć pewność, że to odpowiedni okaz, sprawdź w poniższym zestawieniu.
Borowik szlachetny
Trzon jest wyraźnie gruby, mięsisty i zwarty. Z wierzchu lekko siateczkowy. To grzyb o charakterystycznym kapeluszu sitkowym – młodsze osobniki mają białe lub kremowe rurki, natomiast starsze, dojrzalsze okazy odcień oliwkowy. Kapelusz może mierzyć od 8 do 25 cm średnicy – jest gruby i twardy. Istotne jest, że po przekrojeniu nie zmienia barwy.
fot. Adobe Stock
Podgrzybek brunatny
W przeciwieństwie do borowika, jego miąższ po przekrojeniu sinieje i robi się lekko fioletowy. Kapelusz jest nieco mniejszy – jego rozpiętość może osiągać do około 15 cm. Charakteryzuje się sitkową strukturą oraz kremowymi rurkami. W przypadku dojrzalszych okazów może pojawić się zielonooliwkowa barwa.
fot. Adobe Stock
Maślak zwyczajny
Jego cechą charakterystyczną jest brązowa, lśniąca skórka pokrywająca kapelusz. Podczas obróbki, należy ją delikatnie zdjąć, odkrywając kremowy miąższ. Średnica kapelusza sięga nawet 15 cm. Jest sitkowy, składający się z rurek o zabarwieniu kremowym lub oliwkowym. Trzon jest białawy, dość wąski z pierścieniem osadzonym bliżej kapelusza.
fot. Adobe Stock
Mleczaj rydz
Znakiem rozpoznawczym jest z pewnością rdzawo-pomarańczowy kolor. Kapelusz może mieć średnicę do około 10 cm. Składa się z wyczuwalnych okręgów o skórce szorstkiej z podwiniętymi brzegami. Po dotknięciu, lub uszkodzeniu warstwy kapelusza, brzegi zielenieją. Wnętrze trzonu jest na w pół puste, miejscami wypełnione u góry, przy początku.
fot. Adobe Stock
Kurki - pieprznik jadalny
Grzyb spotykany w koloniach lub mniejszych grupkach. Wielkość kapelusza sięga do 5 cm. Charakterystyczna żółta, lekko pomarańczowa barwa, nieco jaskrawa. Ma kształt lejkowaty, postrzępiony na krańcach. Kapelusz wywinięty ku górze. W przypadku mniejszych okazów, lepiej pozostawić je do całkowitego rozłożenia. Najczęściej spotykane w gęstym, wilgotnym mchu.
fot. Adobe Stock
Koźlarz babka
Jego miąższ jest delikatny, przypominający w dotyku poduszkę. Średnica kapelusza może sięgać 12 cm. Ma strukturę sitkową, gdzie rurki są koloru kremowego lub jasnożółtego. Trzon jest niezbyt gruby, szary z widocznymi czarnymi lub szarawymi łuskami. Podobny jest koźlarz czerwony, wyróżniający się czerwonym zabarwieniem kapelusza.
fot. Adobe Stock
Czubajka kania
To grzyb o strukturze blaszkowej, charakteryzujący się rozłożystym kapeluszem w kształcie parasola. Sięga do 30 cm średnicy. Powierzchnia jest szara, postrzępiona, z charakterystycznymi łuskami i garbkiem na szczycie. Na trzonie widoczny biały pierścień okalający nóżkę. Najlepiej zbierać wyrośnięte okazy, aby wyeliminować ryzyko pomylenia z muchomorem sromotnikowym w pierwszej fazie rośnięcia.
fot. Adobe Stock
Grzyby trujące i niejadalne
Ich znaczne podobieństwo do jadalnych także u najmłodszych osobników skłania do większej czujności. W niektórych przypadkach często decyduje gorzki posmak pod kapeluszem lub chropowata powierzchnia.
Muchomor czerwony
To jeden z najczęściej spotykanych grzybów niejadalnych. Łatwo rozpoznawalny, przez co najrzadziej zbierany. Charakteryzuje się czerwonym kapeluszem nakrapianym białymi wypustkami o chropowatej teksturze. To grzyb blaszkowy, półkulisty, rozpostarty. Średnica kapelusza może osiągać 20 cm. Trzon jest zakończony pierścieniem z bulwą wyrastającą z ziemi.
fot. Adobe Stock
Muchomor sromotnikowy
To jeden z najsilniej trujących grzybów – spożycie najczęściej kończy się śmiercią. Jest mylony z czubajką kanią. Ważne, aby pamiętać, że jadalna kania ma kapelusz chropowaty, lekko łuskowaty, natomiast muchomor sromotnikowy gładki, lekko lśniący. Rozpiętość kapelusza może sięgać do 18 cm.
fot. Adobe Stock
Borowik szatański
Rzadko spotykany grzyb silnie trujący. Jego barwa jest dość intensywna, wręcz alarmująca o jego toksyczności. Kapelusz ma barwę szarawo-wapienną lub oliwkowoszarą. To grzyb sitkowy, którego rurki są czerwone lub żółtawoczerwone. Trzon dość gruby i zwarty – od czerwonego po biały, z „nałożoną” czerwoną siateczką. Ma nieprzyjemny zapach oraz po przekrojeniu sinieje.
fot. Adobe Stock
Goryczak żółciowy
To grzyb, który najczęściej jest mylony z borowikiem lub podgrzybkiem. Bardzo łatwo rozpoznać go, sprawdzając za pomocą języka, czy jest wyczuwalna goryczka. Następnie wypluwamy ślinę po rozpoznaniu – nie ma obawy, że w takiej ilości toksyna spowoduje bóle brzucha lub wymioty.
Natomiast zjedzenie takiego grzyba, najczęściej do tego prowadzi. Nazywany przez grzybiarzy niepoprawnie „szatanem” – ta nazwa jest zarezerwowana dla borowika szatańskiego, który praktycznie nie występuje w Polsce.
fot. Adobe Stock
Zobacz też:
Czy można jeść grzyby w ciąży? Poradnik
Ranking najlepszych suszarek do grzybów
