Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym z przyczyn zawinionych i niezawinionych przez pracownika.
Wśród przyczyn zawinionych są: a) ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (ocenia się stopień winy oraz rozmiar wyrządzonej szkody) b) popełnienie przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie pracownika, c) zawiniona utrata uprawnień.
Popełnione przestępstwo musi być oczywiste (np. przyłapanie na gorącym uczynku) bądź stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Ważną jego cechą jest to, że jego rodzaj lub sposób popełnienia uniemożliwia świadczenie pracy na danym stanowisku (np. kradzież w przypadku kasjera).
Zawiniona utrata uprawnień powoduje, że z przyczyn zależnych od pracownika utracił on możliwość świadczenia pracy na danym stanowisku. (np. utrata prawo jazdy przez szofera w wyniku jazdy pod wpływem alkoholu).
Rozwiązanie umowy o pracę w trybie natychmiastowym z winy pracownika nie może nastąpić, jeżeli od uzyskania informacji przez pracodawcę o wystąpieniu przyczyny rozwiązania umowy minął miesiąc.
Niezawinioną przyczyną rozwiązania umowy jest usprawiedliwiona nieobecność w pracy trwająca dłużej niż określone w prawie granice czasowe. a) jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy - nieobecność ponad 3 miesiące. b) jeżeli był zatrudniony dłużej - nieobecność przekraczająca łączny okres pobierania zasiłku (do 182 dni) i świadczenia rehabilitacyjnego (okres ochronny obejmuje pierwsze trzy miesiące).