Przed rozpoczęciem pracy na umowę o pracę musisz wykonać badania wstępne. W trakcie pracy co jakiś czas powinnaś być kierowana na badania okresowe, a w niektórych przypadkach także kontrolne. Po co robi się badania do pracy? Kto za nie płaci? Jak często trzeba robić badania do pracy?
Po co badania lekarskie do pracy?
Obowiązek badań lekarskich do pracy przewidziany jest w Kodeksie Pracy oraz w Ustawie o Medycynie Pracy. Zgodnie ze znajdującymi się tam zapisami pracownik w miejscu pracy podlega ochronie zdrowia. Tę ochronę musi zapewnić pracodawca. W związku z tym pracodawca musi skierować cię na badania wstępne przed rozpoczęciem pracy oraz badania okresowe w trakcie jej trwania. Niezastosowanie się do tego obowiązku jest działaniem niezgodnym z polskim prawem, czyli jest karalne.
Należy jednak pamiętać, że skoro obowiązek ten wynika z Kodeksu Pracy, ma zastosowanie wyłącznie do pracowników, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Umowy cywilnoprawne, takie jak zlecenie czy dzieło nie podlegają temu obowiązkowi. Jeśli więc nie pracujesz na etacie, nie możesz wymagać od pracodawcy, by wysłał cię na takie badania i zapłacił za nie.
Kto płaci za badania lekarskie do pracy?
Wszystkie badania lekarskie potrzebne do pracy, czyli zarówno wstępne, okresowe, jak i kontrolne, finansuje pracodawca. Jest to jego obowiązek, o którym mówi art. 229 paragraf 6 Kodeksu Pracy. Pracodawca absolutnie nie może obciążyć w żaden sposób pracownika za te badania, byłoby to działanie wbrew obowiązującym przepisom.
Może się tak zdarzyć, że pracownik sam opłaci najpierw badania wstępne, ale zawsze w takim przypadku powinien wziąć rachunek i pracodawca ma obowiązek zwrócić pracownikowi pełną kwotę za badania.
Pracownik zajmujący dane stanowisko musi zawsze w trakcie trwania danego stosunku pracy mieć ważne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do danej pracy. Pracodawca musi zadbać o to, by dochować tego obowiązku.
Badania wstępne przed rozpoczęciem pracy
Jeżeli zostajesz zatrudniona na podstawie umowy o pracę, pracodawca od razu musi skierować cię na badania wstępne. Na skierowaniu do lekarza pracodawca wpisuje zajmowane przez ciebie stanowisko i zagrożenia, jakie mogą wynikać z pracy na nim. Lekarz po badaniu wydaje stosowne orzeczenie o zdolności do danej pracy i wskazuje datę, kiedy należy wykonać kolejne, okresowe badanie.
Badanie wstępne wykonuje się zawsze przed rozpoczęciem nowej pracy, nawet jeśli dotychczasowo obowiązuje orzeczenie jest ważne. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, kiedy pracownik podejmuje pracę u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku, a okres przerwy od wygaśnięcia poprzedniej umowy jest nie dłuższy niż 30 dni.
Badania okresowe w trakcie trwania danego stosunku pracy
Badania okresowe oczywiście także opłaca pracodawca. Dodatkowo wykonuje się je w czasie pracy. To oznacza, że pracownik nie musi brać zwolnienia bądź urlopu na dzień, w którym będzie robił badania okresowe. Pracodawca ma także obowiązek zwrócić pracownikowi koszt dojazdu do danej placówki medycznej, w której wykonywał on badania okresowe.
Jak często wykonuje się badania okresowe w pracy?
To zależy od tego, w jakich warunkach pracuje dany pracownik. Powinny być one robione:
- co 2 lata, gdy pracownik jest narażony na wdychanie szkodliwych pyłów lub oparów;
- co 3 lata, gdy w zakładzie pracy panuje gorący mikroklimat (po ukończeniu 45 lat takie badania muszą być wykonywane częściej - co 2 lata);
- co 4 lata, gdy pracownik stale korzysta z komputera;
- co 5 lat, gdy pracownik biurowy nie korzysta z komputera.
Badania kontrolne
Tych badań nie muszą przechodzić wszyscy pracownicy. Są one wymagana wówczas, gdy pracownik był na zwolnieniu chorobowym trwającym jednym ciągiem dłużej niż 30 dni. Pracodawca ma obowiązek wysłać takiego pracownika w czasie pracy na badania kontrolne i je opłacić.
Zobacz też:
