Z dniem zawarcia ślubu małżonkowie wiążą się również w istotny sposób pod względem majątkowym. Przedmioty majątkowe nabyte przez jednego lub obu małżonków w czasie trwania związku tworzą ich majątek wspólny. Wyjaśniamy czym są dobra wspólne i jak się do nich ustosunkować.
Fot. Depositphotos
Ustawowy ustrój majątkowy
To co maż lub żona zarobią, pracując po zawarciu związku małżeńskiego staje się ich własności wspólną. Podobnie przedmioty majątkowe takie jak mieszkanie zakupione przez jednego z małżonków w trakcie trwania małżeństwa. Tak więc, ustrój ten, zwany wspólnością majątkową polega on na tym, iż przedmioty majątkowe nabyte przez jednego lub obu małżonków w czasie trwania związku tworzą ich majątek wspólny, wyjątkiem są te dobra, które zostały nabyte przed zawarciem małżeństwa.
Majątek wspólny a darowizny i spadek
W skład majątku wspólnego wchodzą przedmioty nabyte w w dowolny sposób przez jednego z małżonków. Obejmuje to również nieruchomości nabyte w trakcie trwania małżeństwa.
Aby wskazać rzeczywisty przykład najprościej wyjaśnić to w przypadku pożyczki. Kiedy jeden z małżonków nabywa w drodze pożyczki określoną sumę pieniędzy, to te pieniądze również wchodzą do majtku wspólnego.
W przypadku darowizn - darowizny dokonane na rzecz jednego z małżonków co do zasady wchodzą do majątku osobistego. Jednakże darczyńca może oświadczyć, że owa darowizna dokonana jest na rzecz obojga małżonków i wówczas przedmiot darowizny wchodzi w skład wspólności majątkowej.
Analogicznie przedstawia się kwestia spadku. Jeżeli spadkodawca nie zastrzegł w testamencie, że spadek ma wejść do majątku wspólnego, staje się on jednoznacznie częścią majątku osobistego małżonka.
Co stanowi majątek osobisty małżonków?
- Wszystkie przedmioty majątkowe ktore zostaly nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił
- Prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom
- Prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie
- Przedmioty uzyskane związku z uszkodzeniem ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywde. Nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej lub też z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość
- Przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków
- Wierzytelności wynikające z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków
- Przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej
- Prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy
- Przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej
- Przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków
Kto i ile ma władzy nad nad majątkiem wspólnym?
Każdy z małżonków jest uprawniony do wzajemnego posiadania rzeczy wchodzących w skład majątku oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy drugiego małżonka.
Oboje małżonkowie mają obowiązek współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym. Zaliczamy do tego również informacje o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu określonych działań względem niego oraz o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Każdy z małżonków ma pełną możliwość dysponowania majątkiem wspólnym, chyba że przepisy kodeksu rodzinnego stanowią inaczej. Obejmuje to min. czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do owego majątku, w tym czynności zmierzające do zachowania go.
Małżonek ma prawo sprzeciwić się czynności zarządzania majątkiem wspólnym, z wyjątkiem czynności w bieżących sprawach życia codziennego lub zmierzającej bezpośrednio do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowanej w ramach działalności zarobkowej.
Zgoda małżonka do gospodarowania majątkiem wspólnym jest wymagana gdy:
- Darowizny z majątku wspólnego, z wyłączeniem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych
- Czynności prawnej prowadzącej do obciążenia, zbycia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego oraz prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków
- Czynności prawnej prowadzącej do obciążenia, zbycia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest nieruchomość
- Czynności prawnej prowadzącej do obciążenia, zbycia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa
