Księga wieczysta - co zawiera, jak ją założyć...

księga wieczysta, dom, działka budowlana fot. Panthermedia
Nie decyduj się od razu na kupno domu lub gruntu. Nim sfinalizujesz transakcję, idź do sądu i przejrzyj księgę wieczystą założoną dla tej nieruchomości.
/ 30.04.2012 08:03
księga wieczysta, dom, działka budowlana fot. Panthermedia
Księga wieczysta to rodzaj rejestru, w którym znajdują się wszystkie informacje o stanie prawnym danej  nieruchomości. Nie tylko dotyczące jej wielkości, ale także poprzednich właścicieli oraz ewentualnych praw innych osób i długów, jakie na tej nieruchomości ciążą. Księgi zakłada się dla nieruchomości gruntowych (działek), budynkowych  i lokalowych (mieszkania). Prowadzą je sądy rejonowe (wydziały wieczystoksięgowe) właściwe dla miejsca, w którym znajduje się nieruchomość. Coraz częściej są to księgi w formie elektronicznej.

Księga wieczysta:
  • Jest jawna. Każdy ma prawo do niej zajrzeć. Dlatego też nie można zasłaniać się nieznajomością wpisów w księdze. Wgląd w nią jest darmowy.
  • Opiera się na zasadzie domniemania zgodności ze stanem prawnym. Polega ono na tym, że przyjmuje się, iż wpisy w księdze są zgodne z rzeczywistością.
  • Jest objęta tzw. rękojmią wiary publicznej. Co to znaczy? Jeżeli okaże się, że informacje zawarte w księdze są niezgodne ze stanem faktycznym, treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto w dobrej wierze nabył nieruchomość.
W praktyce wygląda to tak – kupujesz działkę od Jana Kowalskiego wpisanego do księgi wieczystej, a po jakimś czasie okazuje się, że jej faktycznym właścicielem jest Jan Nowak. Choć kupiłaś działkę od osoby, która nie była jej właścicielem, nie stracisz jej – transakcja pozostaje ważna i skuteczna.

Zwykła czy elektroniczna

Księga wieczysta to zwykle teczka, w której znajdują się akty notarialne i inne dokumenty (mapy, wypisy z rejestru). Jest oznaczona kodem np. KW 34620. Obecnie te informacje można również przeglądać w Internecie (tzw. Elektroniczna Księga Wieczysta) w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych mieszczącej się w Centralnym Ośrodku Przetwarzania Danych Ministerstwa Sprawiedliwości. Znajdziesz je na stronie www.ms.gov.pl. Musisz tylko znać numer księgi.

Jak należy czytać księgę wieczystą

Nie jest to trudne. Trzeba tylko wiedzie, gdzie szukać konkretnych informacji. Księga wieczysta składa się z czterech działów.  
  • Pierwszy ma dwie części. W dziale I–O znajdują się dane z ewidencji gruntów umożliwiające oznaczenie nieruchomości (adres nieruchomości, numer działki, opis budynku ). Natomiast w dziale I–Sp są wpisy praw związanych z jej własnością (np. służebność gruntowa).
  • Drugi zawiera informacje dotyczące właściciela (ewentualnie kilku właścicieli) albo użytkownika wieczystego nieruchomości (imię, nazwisko, imiona rodziców), od kiedy stanowi ona własność, na jakiej podstawie (umowa sprzedaży, darowizny, spadek).
  • Trzeci – znajdują się w nim wpisy dotyczące tzw. ograniczonych praw rzeczowych z wyjątkiem hipotek (np. umożliwienie sąsiadom przejazdu lub przejścia przez działkę) oraz ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością (np. sądowy zakaz sprzedaży).
  • Czwarty zawiera wpisy dotyczące hipotek obciążających nieruchomość (np. kredytów, jakie zaciągnął jej właściciel). Decydując się na kupno nieruchomości, warto sprawdzić wpisy w tym dziale, aby nie odpowiadać później za cudze zobowiązania.
Przy każdej księdze prowadzone są akta, w których znajdują się dokumenty, które były podstawą dokonania wpisu do księgi. Może je przejrzeć wyłącznie ten, kto ma w tym interes prawny, a także notariusz.  


Warto wiedzieć.
W księdze są też tzw. wzmianki, które świadczą o tym, że do sądu wpłynął wniosek o dokonanie jakiegoś wpisu w księdze. Od treści wniosku zależy, w którym z działów księgi znajdzie się dana wzmianka. Nie lekceważ ich.

Uwaga!
Wzmianka wyłącza rękojmię wiedzy publicznej. To oznacza, że w razie kłopotów nie można zasłaniać się niewiedzą na ten temat.

Kto i kiedy powinien założyć księgę

Nie w każdej sytuacji trzeba zakładać księgę wieczystą. Powinnaś to zrobić, wówczas, gdy kupujesz:
  • Mieszkanie na kredyt. Bank wymaga, aby pożyczka była zabezpieczona tzw. hipoteką, czyli odpowiednim wpisem do księgi wieczystej
  • Nowe mieszkanie od dewelopera lub spółdzielni mieszkaniowej. W tym drugim wypadku wniosek o założenie księgi składa notariusz.

Bywa, że kupowana nieruchomość nie ma księgi wieczystej. Wtedy musisz ją założyć. Wniosek wraz z dokumentem potwierdzającym, że jesteś właścicielką (np. umowa kupna – sprzedaży, darowizny), składasz w sądzie rejonowym. Jeżeli kupiłaś grunt, musisz do tego dołączyć:
  • wypis z rejestru gruntów określający powierzchnię i przeznaczenie terenu (dostaniesz go w gminie),
  • wyrys z mapy ewidencyjnej,
  • wykaz zmian gruntowych (sporządza go geodeta).
Jeśli zakładasz księgę dla mieszkania spółdzielczego, konieczne jest zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej.

Uwaga!
Wszystkie dokumenty muszą być w oryginale.

Sąd na posiedzeniu niejawnym (to znaczy bez obecności zainteresowanych stron) sprawdza dane z ewidencji gruntów  oraz autentyczność dokumentów. Następnie powiadamia zainteresowane strony, tzn. właściciela i urząd prowadzący rejestr gruntów, o założeniu księgi (podając jej numer).  

Redakcja poleca

REKLAMA