Adopcja, zwana również przysposobieniem to skomplikowany i długotrwały proces, który często ciągnie się nawarstwiającą papierologią. Podpowiadamy jak wyprzedzić fakty i być uzbrojonym na każdą ewentualność.
Fot. Depositphotos
Adopcja dziecka powinna być świadomie przemyślana decyzją. A aby przejść przez wszystkie procedury należy uzbroić się w cierpliwość i maksymalną wiedzę na ten temat. Choć dla przyszłych rodziców cała ta procedura (często) wygląda jak duet paradoksu i absurdu, należy podejść do tego jak do życiowego testu. Adopcja dla wielu rodzin jest alternatywą dla niemożności biologicznego rodzicielstwa. Jeśli współmałżonkowie są zdecydowani na adopcję, a status materialny pozwoli na utrzymanie maluszka, a stan zdrowia nie przeszkadza w zaangażowanie się w wychowywanie dziecka to idealna okazja do zmierzenia się z formalnościami całej procedury prawnej. Zresztą, oddawanie dziecka w „obce” ręce to niesamowicie odpowiedzialny krok, dlatego przedstawiamy w skrócie na co się przygotować.
Koniecznie zajrzyj: Adopcja - spełnienie marzeń o rodzicielstwie
Kto będzie „idealnym rodzicem”:
Nasze polskie prawo zakłada, że przysposobić można osobę małoletnią, a więc taka, która nie ukończyła jeszcze 18-go roku życia. Wymaganie małoletniości musi być spełnione w dniu złożenia wniosku o przysposobienie, oznacza to że w dniu orzekania o przysposobieniu albo nawet w dniu uprawomocnienia się wyroku adoptowany może być już pełnoletni. Jeśli dziecko ukończyło
natomiast 13 lat brana jest pod uwagę przede wszystkim jego opinia i zgoda.
Nie można natomiast adoptować maluszków, które zostały porzucone dopóki nie zostanie ustalone, kim są i gdzie przebywają ich biologiczni rodzice. Choć istnieje szansa na sytuacje, których ta zasada nie obowiązuję (gdy zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, nie są znani, albo porozumienie z nimi napotyka na trudne do przezwyciężenia przeszkody lub ich zgoda jest sprzeczna z dobrem dziecka)
Zgodnie z prawem przyszli rodzice muszą mieć co najmniej pięcioletni staż małżeński, a różnica wieku między przyszłymi rodzicami a dzieckiem nie może przekraczać 40 lat. Rodzice adopcyjni powinni mieć pełną zdolność do czynności prawnych i odpowiednie kwalifikacje. Między nimi a dzieckiem musi też istnieć odpowiednia różnica wieku. W praktyce sądowej przyjmuje się, że powinna być taka jak zazwyczaj między rodzicami biologicznymi i ich dziećmi. Adoptowane dziecko musi być małoletnie, przynajmniej w dniu złożenia wniosku o przysposobienie.
W wyjątkowych sytuacjach prawo zezwala na adopcje także osobom samotnym. Trzeba się jednak liczyć się z tym, że sąd przychylniej spojrzy na małżeństwo, ponieważ najważniejsze jest dobro dziecka. Podobnie jest z nieformalnymi związkami, które są traktowane przez ośrodek jak osoba samotna.Wspólnej adopcji nie mogą natomiast podjąć się konkubenci.
Fot. Depositphotos
Warto przeczytać: "Adopcja. Czy jesteście gotowi?" - fragment poradnika
Po zapoznaniu się z podstawowym warunkiem niezbędnym do adopcji, przedstawiam krok po kroku procedurę adopcyjną:
Niezbędnym krokiem do adopcji jest zarejestrowanie się w jednym z 86 ośrodków adopcyjno-opiekuńczych ( uwaga, tylko kilka z nich ma możliwość przeprowadzać adopcje zagraniczne). Każdy z owych ośrodków ma własne procedury adopcyjne, jednak opierają się one, mniej więcej na tych samych zasadach:
1. Rejestracja małżonków lub osoby samotnej, odbywa się wstępna rozmowa kwalifikacyjna
2. Dostarczanie niezbędnych dokumentów takich jak:
- Akt małżeństwa (osoby samotne- odpis aktu urodzenia)
- Zaświadczenie o zatrudnieniu i dochodach
- Zaświadczenie lekarskie o ogólnym stanie zdrowia z adnotacją o predyspozycjach do adopcji dziecka
- Zaświadczenie o niekaralności
- Wspólna fotografia małżonków
-
Opinia księdza proboszcza, niekiedy zaświadczenie o niepłodności.
3. Rozmowa z psychologiem i pedagogiem dotycząca:
- Motywów adopcji
- Więzów małżeńskich
- Statusu materialnego
- Zasad higieny
- Pielęgnacji i wychowania dziecka
- Akceptacji potrzeb dziecka i ewentualnej odmienności
4. Wywiad środowiskowy:
Ten etap odbywa się w domu małżeństwa, z zachowaniem poufności (np. przed sąsiadami)Pracownicy ośrodka adopcyjno-opiekuńczego sprawdzają, czy dziecko będzie miało godne warunki do życia w rozwoju.
5. Warsztaty dla przyszłych rodziców – szkolenia, które maja na celu wzajemna wymianę zdań, problemów, wątpliwości między przyszłymi rodzicami adopcyjnymi a tymi, którzy już nimi są. Na takie spotkania „zaprawieni” rodzice często przychodzą z dziećmi, aby inne pary mogły zaobserwować, jak rozwiązywać rożne sytuacje (min. związane z zaakceptowaniem nowej rodziny)
6. Komisja- to ona decyduję, po zebraniu wszystkich niezbędnych dokumentów i informacji czy rodzice spełniają wymogi. Ale nie należy się poddawać, zawsze można spróbować w innych ośrodkach adopcyjnych.
7. Oczekiwanie- należy pamiętać, że to rodziców dopiera się do dziecka a nie na odwrót.
8. Propozycja i ewentualna akceptacja – ośrodek przedstawia dokumentacje wybranego dziecka na podstawie zebranych informacji. Jeśli przyszli rodzice wyrażają zgodę co do wyboru dziecka, ośrodek proponuję wizytę w domu dziecka lub oddziale preadopcyjnym. W rozmowie uczestniczy dyrektor placówki, psycholog, wychowawca oraz lekarz.
9. Spotkanie z dzieckiem - to najtrudniejszy moment, zarówno dla dziecka jak i dla rodzica. Trzeba być przygotowanym na ewentualne „rozczarowanie” dziecka rodzicami. Czasami dziecko boi się przyszłych rodziców i trzeba go oswoić.
10. Oswajanie- rodzice mają możliwość swobodnego odwiedzania dziecka w miejscu jego dotychczasowego pobytu w celu nawiązania bliższej relacji i poznania się. Póki nie zostaje nawiązana pozytywnie wzajemna relacja między rodzicami a dzieckiem dziecko pozostaje w placówce.
11. Przeprowadzka – gdy wież została już nie jako wytworzona opiekun prawny dziecka prosi sąd o zgodę na zmianę dotychczasowego miejsca pobytu na rzecz adresu rodziców. Jeśli sąd zaakceptuję prośbę, rodzice mogą zabrać dziecko do domu.
12. Kontrola - kurator sądowy i pracownik ośrodku adopcyjnego odwiedzają dziecko w jego nowym domu, aby kontrolować jak się tam czuję.
13. Postępowanie sądowe – nie mozna zapomnieć o: numerze swojej sprawy, wnioskowanie o przysposobienie dziecka, ewentualna zmianę imienia dziecka, wydanie nowego aktu urodzenia
14. Uprawomocnienie – zgodę na adopcje uzyskuje się prawnie w ciągu 21 dni. Następnie z uzyskaniem nowego odpisu aktu urodzenia dziecka z ich własnym nazwiskiem i zapisem, zaświadczający o ich statusie wobec dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego.
Fot. Depositphotos (2)
I to tyle lub raczej aż tyle. Dość żmudna procedura, lecz niestety niezbędna dla pełnego bezpieczeństwa dziecka. Trwa w najlepszym wypadku od kilkunastu miesięcy do aż 2-3 lat.