Budowa domu jest skomplikowanym przedsięwzięciem organizacyjnym, które wymaga zaangażowania czasowego i finansowego. O ile to pierwsze jest całkowicie zależne od inwestora, tak w przypadku finansowania można wesprzeć się zewnętrznymi źródłami. Jednak zanim przystąpimy do wyboru najlepszej oferty kredytowej, warto uporządkować swoją wiedzę w właśnie w zakresie kredytów na budowę domu.
Kredyt na dom, dom na kredyt
W żargonie bankowym nie istnieje pojęcie kredytu na budowę domu. Ubiegając się o środki na taki cel będziemy starali się o tzw. kredyt budowlano-hipoteczny lub po prostu kredyt hipoteczny (mieszkaniowy), itp. Dla banku budowa domu, to po prostu jeden z celów finansowania inwestycji. Jednak w odróżnieniu od kredytów, gdzie celem jest jedynie zakup nieruchomości, np. mieszkania na rynku wtórnym, kredyt na budowę domu charakteryzuje się pewnymi unikatowymi rozwiązaniami. Przede wszystkim, przy takich kredytach banki stosują najczęściej wydłużony okres karencji i wykorzystania kredytu. Oznacza to, że przez pewien czas po uruchomieniu kredytu nie trzeba spłacać do banku całej raty kapitałowo-odsetkowej, a jedynie same odsetki. Dzięki temu można tak zaplanować budowę, aby koszty raty kredytu nie obciążały zbytnio budżetu domowego w okresie samej budowy. W ten sposób kredyt zostaje spłacany dopiero po wybudowaniu i wprowadzeniu się do domu. Innym ważnym atrybutem takich kredytów jest to, że wypłacane są one najczęściej w transzach. Co powoduje, że koszty odsetkowe nie są od razu płacone od pełnej kwoty uzyskanego kredytu, a jedynie od tej części, która została uruchomiona. Należy też zaznaczyć, że procedura ubiegania się o taki kredyt wymaga zgromadzenia dużo większej ilości dokumentów niż przy zwykłym kredycie (łącznie z wykonaniem dodatkowej wyceny).
Na co zwrócić uwagę
Przymierzając się do kredytu na budowę domu należy zwrócić uwagę na dużo więcej czynników niż w przypadku zwykłego kredytu na zakup mieszkania. Oprocentowanie, ubezpieczenia czy prowizje nie różnią się od kredytów na zakup. Wpływ na te parametry mają wysokość kwoty kredytu, posiadany wkład własny i w wielu wypadkach wysokość uzyskiwanych dochodów. Ważną rzeczą w przypadku posiadania wkładu własnego jest to, że bardzo duża część banków za takowy uzna wartość posiadanej już działki. Dlatego warto zastanowić się czy wzięcie kredytu na 100% wartości nie spowoduje konieczność poniesienia dodatkowych kosztów w postaci ubezpieczenia wkładu własnego.
Kolejną istotną rzeczą jest sposób rozliczenia się z bankiem z pożyczonych pieniędzy. Część banków stosuje najbardziej formalny wymóg, czyli przedstawienie faktur potwierdzających przeznaczenie tych pieniędzy na budowę. Najczęściej na 50% lub 60% pożyczonych środków. Całe szczęście nie na 100%, ponieważ budowa to nie tylko wydatki na materiały budowlane. To w bardzo dużej części koszty ponoszone na robociznę, czyli fachowców. Najlepszym sposobem rozliczania pieniędzy jest policzeni kosztów faktycznie wykonanych prac. Może się to odbyć poprzez inspekcję na budowie pracowników banku lub rzeczoznawcy, ale także zdjęcia wykonane przez kredytobiorcę potwierdzające postępy prac czy wpisy w dzienniku budowy.
Dodatkowe kwestie
Przy staraniach się o kredyt na budowę domu systemem gospodarczym, warto uwzględnić to, ile czasu dany bank daje na wybudowanie. W większości przypadków nie może to trwać dłużej niż 24 miesiące. Jednak w kilku bankach dopuszczalny jest nawet 36 miesięczny okres budowy.
Ważną kwestią jest również kosztorys inwestycji. Przy jego opracowywaniu nie należy zbytnio przesadzić w żadną stronę. Jeśli bank uzna szacowania za zawyżone lub zaniżone, to może odmówić przyznania finansowania lub postawi wymóg wniesienia środków własnych w wysokości wymaganej do dokończenia budowy.
Tomasz Maciejewski
