Komornik - już sam dźwięk tego słowa napawa nas przerażeniem lub wywołuje nieprzyjemne skojarzenia. Co robić, gdy u twoich drzwi stanie komornik? Czy to powód do paniki? Co może komornik, a czego nie wolno mu robić? Jakie są uprawnienia komornika? Czytaj w naszym artykule!
Obowiązki komornika
Zgodnie z zapisem w kodeksie karnym, komornik jest funkcjonariuszem publicznym (podobnie jak prezydent, poseł, senator, policjant, sędzia, itd). Do obowiązków komornika należy między innymi:- wykonywanie orzeczeń sądowych dotyczących roszczeń pieniężnych i niepieniężnych;
- realizowanie tytułów wykonawczych i egzekucyjnych, które wystawiają banki, ZUS i organy podatkowe na podstawie innych przepisów, np. egzekucji komorniczych z konta;
- sporządzanie protokołu stanu faktycznego przed postępowaniem sądowym lub przed wydaniem orzeczenia (najczęściej w sprawach podatkowych);
- doręczanie zawiadomień sądowych, obwieszczeń i innych dokumentów za potwierdzeniem odbioru;
- sprawowanie urzędowego nadzoru na dobrowolnymi publicznymi licytacjami (tylko na wniosek organizatora licytacji);
- poszukiwanie majątku dłużnika na zlecenie wierzyciela;
- zabezpieczanie spadku i sporządzenie spisu inwentarza po spadkodawcy.
Komornik a przeszukiwanie mieszkania
Komornik może zażądać wpuszczenia i przeszukać dom na podstawie rozporządzenie ministra sprawiedliwości. Nie może jednak tak po prostu wejść do mieszkania - powinien okazać legitymację wydaną przez Krajową Radę Komorniczą oraz tytuł wykonawczy, czyli dokument wystawiony przez sąd, na podstawie którego będzie dokonywał egzekucji.Co się stanie, jeśli nie otworzysz drzwi komornikowi? Może wrócić w asyście policji i zażądać wyważenia drzwi. Jeśli będziesz utrudniać mu wykonywanie obowiązków, może zastosować środki przymusu bezpośredniego (np. zakuć cię w kajdanki). Ma do tego pełne prawo!
Kiedy komornik może wykonywać swoje obowiązki? Może przeprowadzać egzekucje od poniedziałku do soboty w godzinach 7-21. Jeśli rozpocznie tuż przed 21.00, to nie można go wyprosić, dopóki nie skończy wykonywać swoich obowiązków.
Jeśli utrudniasz pracę komornikowi, możesz otrzymać grzywnę w wysokości do 2000 zł.
Komornik a zajmowane przedmioty
To nie komornik decyduje, jakie przedmioty może zająć. To zadanie należy do wierzyciela - w złożonym do komornika wniosku wskazuje, jakie składniki majątku podlegać mają egzekucji.Banki poprzestają zwykle na zajęciu wynagrodzenia i oszczędności, znajdujących się na rachunkach bankowych.
Przy większych zobowiązaniach mogą wystąpić o zajęcie na poczet długów nieruchomości, samochodów i innych pojazdów, sprzętu RTV i AGD.
Komornik nie może jednak zająć absolutnie każdej rzeczy, którą zleci mu wierzyciel. Istnieje specjalny wykaz przedmiotów, które nie mogą być zajęte przez komornika. Są to na przykład:
- pościel, bielizna i ubranie codzienne dłużnika oraz członków jego rodziny,
- zapasy żywności, a także opału dla dłużnika oraz pozostających na jego utrzymaniu członków rodziny, które powinny wystarczyć na okres jednego miesiąca;
- z egzekucji wyłączone są też jedna krowa albo dwie kozy, albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i jego rodziny wraz z zapasem paszy dla zwierząt, która wystarczy do najbliższych zbiorów;
- narzędzia niezbędne do wykonywania pracy zarobkowej dłużnika;
- przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową.
Osoba, wobec której toczy się postępowanie, musi wtedy zażądać, by w protokole, który komornik sporządza podczas egzekucji, zaznaczyć, że zajęta na poczet wierzytelności ruchomość nie jest jego własnością.
Jej rzeczywisty właściciel powinien zwrócić się do sądu, by ją odzyskać.
Komornik a przejęcie całego wynagrodzenia dłużnika
Czy komornik może zająć całe wynagrodzenie, rentę lub emeryturę dłużnika?Jeżeli to bank za pośrednictwem sądu dopomina się o zaległe raty albo firmy o niezapłacone rachunki, to komornik może zająć najwyżej połowę wynagrodzenia. Jeżeli w grę wchodzą zaległe alimenty, to może potrącić 2/5 pensji. W obu przypadkach dłużnikowi nie może zostać „na życie” mniej niż wynosi minimalne miesięczne wynagrodzenie, czyli 1337,57 netto.
Z renty lub emerytury komornik nie może zająć więcej niż jedną czwartą świadczenia, a seniorowi nie może zostać na życie mniej niż połowa minimalnej renty lub emerytury (365,93 zł netto).
Komornik nie może zajmować alimentów, zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych, porodowych oraz dla sierot.
Uwaga! Powyższe wytyczne dotyczą jedynie osób zatrudnionych na umowę o pracę lub otrzymujących rentę albo emeryturę. Niestety, żadne przepisy nie chronią osób zatrudnionych na innych zasadach.
Jeśli pracujesz na umowę o zlecenie lub umowę o dzieło, to komornik może zająć całe twoje wynagrodzenie. Jeżeli jednak udowodnisz, że wykonywana praca powtarza się co miesiąc, to przysługują ci takie same prawa, jak w przypadku dłużników zatrudnionych na umowę o pracę.
Skarga na komornika
Skargę na komornika może złożyć dłużnik, wierzyciel, a także osoba trzecia (np. właściciel rzeczy zajętej przez komornika).Jeśli podejrzewasz złą wolę osoby przeprowadzającej postępowanie (np. uporczywe nękanie, zaniżanie wartości zajętego majątku), to możesz napisać skargę
do prezesa sądu rejonowego lub okręgowego.
Skarga nie musi spełniać żadnych wymagań formalnych. Powinna jednak zawierać twoje imię, nazwisko, adres, opis sprawy i zarzutów do komornika.
Na podstawie tekstu Igora Lagendy z "Poradnika domowego"