Prawidłowe oznakowanie kosmetyków określa art. 6 ustawy z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach. Ustawa ta wymusza na producentach kosmetyków przede wszystkich oznakowanie kosmetyków w sposób widoczny, czytelny i trwały.
Prawidłowe oznakowanie kosmetyków
Na każdym egzemplarzu kosmetyku obowiązkowo powinny znaleźć się następujące informacje:
1. Nazwa handlowa kosmetyku
2. Imię i nazwisko lub nazwa i adres producenta kosmetyku
W przypadku produkcji poza terytorium Polski i krajów członkowskich Unii Europejskiej powinna także zawierać nazwę państwa. Jeśli umieszczony zostanie więcej niż jeden adres producenta, to adres pod którym gromadzone są informacje o produkcie musi być podkreślony.
3. Ilość nominalna kosmetyku w opakowaniu
Podawana jest w jednostkach masy lub objętości. Dotyczy masy w momencie pakowania. Informacja ta może być pominięta w przypadku kosmetyków poniżej 5 gramów lub 5 mililitrów, bezpłatnych próbek oraz opakowań jednorazowego użytku.
4. Termin trwałości kosmetyku
Termin trwałości to data, do której kosmetyk, przechowywany w zalecanych przez producenta warunkach, zachowa swoje właściwości i działanie. Na opakowaniach określany jest zwrotem „najlepiej zużyć przed końcem”. Jeśli kosmetyk wymaga szczególnych warunków przechowywania, producent zobligowany jest do umieszczenia takiej informacji na opakowaniu.
Data ważności kosmetyku może być pominięta w przypadku kosmetyków o długim terminie przydatności przekraczającym 30 miesięcy, ale na jej miejscu powinien pojawić się graficzny znak PAO (czytaj poniżej).
5. Szczególne ostrzeżenia przy stosowaniu kosmetyku
Mówimy tu o ostrzeżeniach typu: „produkt łatwopalny”, „chronić przed dziećmi”, „nie stosować w okolicach oczu”, „chronić przed ogniem”.
6. Numer partii kosmetyków
A jeśli nie numer to inne dane, które ułatwią identyfikację partii produktów.
7. Funkcję kosmetyku
Tylko wtedy, kiedy nie jest ona jednoznaczna.
8. Wykaz składników
Lista składników poprzedzana jest zawsze wyrazem „składniki” lub „ingridients”. Wszystkie składniki winny być zapisywane zgodnie z nazwami przyjętymi w Międzynarodowym Nazewnictwie Składników Kosmetycznych (INCI). Składniki muszą być wymieniane w kolejności od największej do najmniejszej masy. Tylko składniki, które stanowią poniżej 1 proc. mogą być wymienione w dowolnej kolejności, ale za składnikami o stężeniach powyżej 1 proc.
Kompozycje zapachowe i aromatyczne określone są wyrazem „zapach” lub „aromat”, albo ich odpowiednikiem przyjętym w INCI np. „aroma”, „perfum”.
Informacje o barwnikach wymieniane są po innych składnikach w dowolnej kolejności, zgodnie z ich numerami określonymi w liście CI (Color Index). W przypadku kosmetyków sprzedawanych w wielu odcieniach kolorów zazwyczaj umieszcza się informacje o wszystkich barwnikach, po symbolu „+/–”.
Jeśli opakowanie kosmetyku jest za małe, by pomieścić wszystkie informacje dotyczące składu produktu, mogą być one umieszczone na ulotce, nalepce, taśmie lub kartce, dołączonej do produktu lub widocznej w punkcie sprzedaży.
W składzie podaje się też czasami informacje o potencjalnych alergenach (nie określa jednak tego wspomniana ustawa).
Czasami producenci ze względu na tajemnicę swojej firmy zwracają się do Głównego Inspektora Sanitarnego o zgodę na nieujawnienie na opakowaniu nazw jednego bądź kilku składników, wówczas zobligowani są do wpisania zamiast nazwy składnika jego numeru.
Polecamy: Termin przydatności kremów do twarzy i ciała
Najczęstsze znaki graficzne widoczne na opakowaniach kosmetyków
Znak PAO (Period After Opening)
Symbolizuje czas przydatności kosmetyku po otwarciu. W ikonie otwartego słoiczka pojawiają się określenia czasowe: 6M, 12M, 24M. Jest to czas, w którym producent gwarantuje nam bezpieczeństwo stosowania kosmetyku. To ważna informacja, gdyż po otwarciu kosmetyku, w wyniku jego kontaktu z powietrzem lub ze skórą, zaczynają się rozmnażać drobnoustroje np. bakterie, drożdże. Należy zaprzestać używanie kosmetyku, który zmienił zapach, konsystencję lub kolor, nawet jeśli nie minął jego termin przydatności. Jeśli znak PAO pojawia się bez oznaczeń czasowych w formie samego otwartego słoiczka to znaczy, że mamy w ręce kosmetyk o terminie przydatności powyżej 30 miesięcy.
Znak „dodatkowe informacje na ulotce”
Znak informuje, że producent dołączył do kosmetyku dodatkową ulotkę, naklejkę lub kartkę z ważnymi dla konsumenta informacjami, które dotyczyć mogą składu kosmetyku, sposobu użycia lub specjalnych ostrzeżeń. Najczęściej znajdziecie ten znak na małych produktach lub produktach o nietypowym kształcie, na których niemożliwe jest umieszczenie wielu informacji.
Znak „nie testowane na zwierzętach”
Informuje o tym, że kosmetyk nie był testowany na zwierzętach. A co to oznacza w praktyce? Umieszcza się go tylko wtedy, kiedy zarówno producent jak i jego dostawcy nie wykonywali i nie zlecali testów na zwierzętach kosmetyku, jego prototypu ani żadnego z jego składników. Jeśli używamy składników wytworzonych przez innych producentów, one również nie mogą być testowane na zwierzętach.
Znak „zobacz pod spodem”
Czasami opis składu danego kosmetyku znajduje się pod etykietą, którą należy odkleić. Ten znak o tym informuje.
Znak „e”
Ten znak jest czasami umieszczany przy wartości nominalnej produktu podawanej w gramach lub mililitrach. Oznacza to, że producent skorzystał z uznaniowego standardowego systemu kontroli wagi lub objętości na etapie produkcji. Mówiąc prościej - produkt ma taką samą wagę, jak podana na opakowaniu.
Znak UVA
Znak stosowany na opakowaniach kosmetyków przeciwsłonecznych. Informuje o tym, że produkt spełnia zalecania Komisji Europejskiej dotyczące skutecznej ochrony kosmetyków przeciwsłonecznych przed szkodliwym promieniowaniem UVA.
Symbol oznakowania materiału
Informuje z jakiego materiału zostało wykonane opakowanie (możliwe różne wersje graficzne).
Znak „zachowaj czystość”
Przypomina konsumentowi o tym, że po zużyciu kosmetyku, jego opakowanie należy wyrzucić do kosza, aby nie zanieczyszczać otoczenia.
Znak „produkt łatwopalny”
Znak, który obowiązkowo jest umieszczany na opakowaniach kosmetyków w aerozolu. Informuje nas o tym, że produkt jest łatwopalny.
Znak kosmetyków naturalnych BDIH
To znak używany przez niemiecką organizację BDIH. Produkt oznaczony tym znakiem jest produktem naturalnym w rozumieniu założeń BDIH co do składu i produkcji kosmetyków.
Znak kosmetyków naturalnych NaTure
Znak kosmetyków naturalnych przyznawany przez International Natural & Organic Cosmetics Association.
Dwa ostatnie wymienione znaki to tylko nieliczne przykłady komercyjnych znaków przyznawanych przez różne organizacje polskie, zagraniczne i międzynarodowe. Często odpłatnie.
Sprawdź w naszej tabelce, który z podanych wyżej znaków jest obowiązkowy.
Znak |
Obowiązkowy? |
znak PAO |
symbol obowiązkowy w przypadku kosmetyków, o terminie ważności powyżej 30 miesięcy |
znak „ręka na książce” |
symbol obowiązkowy w przypadku małych opakowań kosmetyków, na których nie zmieściła się pełna informacja o składzie produktu |
znak „nie testowane na zwierzętach” |
znak nieobowiązkowy - obecnie coraz rzadziej stosowany, ponieważ istnieje całkowity zakaz testowania kosmetyków na zwierzętach |
znak „zobacz pod spodem” |
znak nieobowiązkowy |
znak „e” |
znak nieobowiązkowy |
znak UVA |
znak nieobowiązkowy |
symbol oznakowania materiału |
znak nieobowiązkowy |
znak „zachowaj czystość” |
znak nieobowiązkowy |
znak „produkt łatwopalny” |
znak obowiązkowy na aerozolach |
Zobacz także: Silikon w kosmetykach – jak wpływa na skórę?