Niektóre kamienie, mimo iż nie powstały za sprawą natury, lecz w laboratorium, zalicza się je do kamieni szlachetnych. Myślą przewodnią twórców tych kamieni była chęć połączenia w jednym kamieniu możliwie wielu dobrych własności, a na dodatek oferowanie go po niskiej cenie. W przyrodzie bowiem bardzo rzadko występują niemal idealne kamienie szlachetne i ozdobne.
Kamienie syntetyczne
Kamienie syntetyczne to produkty syntez, o własnościach chemicznych i fizycznych identycznych lub zbliżonych do własności naturalnych kamieni szlachetnych i ozdobnych, lub też o specjalnych chemicznych i fizycznych właściwych dla produktów, niemających swoich odpowiedników naturalnych. Najstarsze i najbardziej znane są szklane imitacje biżuterii. Kamienie wytwarzane były i są nadal zarówno z transparentnego, jak i nieprzezroczystego szkła, o najróżniejszym zabarwieniu. nie błyszczą jednak tak wspaniale jak oryginały, bo szkło wykazuje jedynie pojedyncze załamania światła. Do produkcji biżuterii używa się taniego szkła płaskiego lub silnie załamującego światło szkła kryształowego (ołowianego).
Diamenty
Najbardziej znanymi imitacjami diamentów są strasy. Znaczący rozwój i udoskonalenie szklanych imitacji kamieni jubilerskich datuje się od roku 1770, kiedy to George Ravenscroft dzięki zastosowaniu domieszki ołowiu wynalazł nowy rodzaj szkła. Szkło ołowiowe, gdy zostało oszlifowane fasetowo, wykazywało właściwości optyczne podobne do diamentu. Te szklane imitacje znane są jako strass, od nazwiska Georgeía Fredericka Strassa, paryskiego jubilera, w latach 1734-1754 nadwornego złotnika króla Francji. Interesujące, że ta sztuczna biżuteria cieszyła się uznaniem przedstawicieli zarówno zamożnych, jak i uboższych warstw społeczeństwa. Nowy, tani materiał bardzo szybko stał się modny. Jako imitacji diamentów używa się najrozmaitszych materiałów naturalnych, bardzo dobra do tego celu jest cyrkonia.
Imitacje pereł
Metod podrabiania prawdziwych pereł jest sporo. Od imitacji z tworzyw sztucznych po okazy hodowlane. We Francji produkowane są „perły antylskie” i tzw. francuskie. W Australii hodowane są perły łuskowe zwane japońskimi lub Mabe, natomiast czarne perły często imitują polerowane kulki hematytu.
Imitacje opali
Charakterystyczne błyski barwne (światła) w opalach są określane grą barw lub migotliwością (iryzacją). Jest ona wywołana interferencją światła od zawartych w kamieniu drobinek krzemionkowych. Ta struktura została odtworzona w imitacji opali wytwarzanych we Francji. Amerykanie rozwinęli i nieco udoskonalili produkcję imitacji opali. Obecnie mają one wyrazistszą grę barw, ale ich połysk oraz żywości plam barwnych nie dorównują niestety tym prawdziwym kamieniom.
Kryształy Swarovskiego
Kryształy Swarovskiego powstają z odpowiednio szlifowanego szkła krystalicznego. Jedną z najważniejszych cech syntetycznych kryształów jest oczywiście – poza ich pięknem – przystępna cena. Naturalne kryształy są rzadkie i ciężkie w wydobyciu, natomiast produkowane przez maszyny dają nieograniczone możliwości w wyborze wzoru, koloru i zastosowania. Dzięki tym cechom: piękno, zgodność strukturalna z oryginalnym kryształem, cena, nieograniczone możliwości w wyrobie nowych wzorów sprawiają, że od momentu powstania firma produkująca kryształy Swarovskiego cieszy się ogromną popularnością i ciągle się rozwija.
Impregnowanie
Barwienie substancjami chemicznymi może różnicować wygląd kamieni i obejmować jedynie ich zewnętrzną powłokę albo też zmieniać cały okaz. Aby uzyskać efekt, kamień musi być porowaty bądź mieć szczeliny lub spękania, przez które barwnik może wnikać do środka np. howlit, który po zabarwieniu może imitować turkus.
Inne imitacje
Istnieją również inne imitacje – z mas plastycznych lub składane z kilku części. Dublety – to kamienie składane z dwóch części w jedną całość. Części łączone są klejem, spiekania lub stapiane, przy czym poszczególne elementy dubletu mogą być kamieniami naturalnymi, syntetycznymi, lub innymi substancjami jak szkło czy żywice.
Tryplety – są to sztucznie sporządzone kamienie, składające się z trzech części. Warstwa środkowa najczęściej wykonana jest z odpowiednio zabarwionego szkła. W ten sposób naśladowane są nieraz szmaragdy, w których górna i dolna część jest sporządzona z berylu, a środkowa ze szkła.
Kupując kamienie składane należy dowiedzieć się, w jakich rozpuszczalnikach można je czyścić, aby się nie rozpadły. Jednak ostatnio, gdy powszechnie stosuje się kamienie syntetyczne, dublety i tryplety są coraz rzadziej wykonywane.
