Nobel jest kobietą - historia kobiet noblistek z Polski i świata

noblistki fot. ONS.pl/kolaż Polki.pl
Wprawdzie to mężczyźni nie płaczą, jednak w czasach wojny to kobiety pokazują często niezwykłą siłę i wolę walki. I równie mocno zasługują na Pokojową Nagrodę Nobla, którą nadal dostają niestety za rzadko.
/ 07.10.2016 11:10
noblistki fot. ONS.pl/kolaż Polki.pl

Tegoroczna Nagroda za działalność na rzecz światowego pokoju została przyznana. Otrzymał ją prezydent Kolumbii Juan Manuel Santos.

Chociaż wśród kandydatów było wyjątkowo dużo pań (m.in. Angela Merkel, Angelina Jolie, Amal Clooney, Swietłana Gannuszkina, czy Susan Sarandon), to ich szanse w starciu z męską konkurencją jak widać okazały się niewielkie...

Kobiety noblistki

Kiedy w 1903 roku Marie Skłodowska-Curie jako pierwsza kobieta odbierała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za badanie zjawiska promieniotwórczości, świat oszalał.

Później kobiety znacznie rzadziej zyskiwały jednak uznanie jury. Wprawdzie Skłodowska-Curie powtórnie zaszokowała świat już kilka lat później, kiedy w 1911 roku – odebrała kolejnego Nobla (tym razem w dziedzinie chemii za wydzielenie radu), to jednak w całej noblowskiej historii nagrody odebrało zaledwie 49 kobiet na 821 mężczyzn.

Jeśli chodzi o Pokojową Nagrodę jest jeszcze lepiej, ponieważ do ubiegłego roku został przyznany 96 razy, z czego zaledwie 16 laureatów stanowiły kobiety. A przecież paradoksalnie to właśnie kobieta sprawiła, że Pokojowa Nagroda Nobla została w ogóle ustanowiona.

O historii Pokojowej Nagrody Nobla

Bertha von Suttner - bo to o niej mowa - przez tydzień była sekretarką i gospodynią u Alfreda Nobla. Traf chciał, że w późniejszym czasie została jedną z największych działaczek ruchu pacyfistycznego w Austrii, a następnie redaktorką dziennika pacyfistycznego o zasięgu międzynarodowym oraz honorową przewodniczącą Międzynarodowego Stałego Biura Pokoju.

Do śmierci Alfreda prowadziła z nim ożywioną korespondencję, w której miała go wielokrotnie namawiać do nagradzania właśnie działalności na rzecz pokoju. Jak widać robiła to tak wytrwale, że w 1905 roku jako pierwsza kobieta została uhonorowana Pokojową Nagrodą Nobla. Druga przedstawicielka płci pięknej odebrała nagrodę dopiero w 1931 roku i była to Jane Adams, przewodnicząca Women’s International League for Peace and Freedom. I zanim to w końcu nastąpiło, Jane była nominowana do Nobla aż …. 91 razy.

Kolejne Pokojowe Noble trafiły w kobiece ręce dopiero 40 lat później, do założycielek Północnoirlandzkiego Ruchu Pokoju – Elisabeth Williams i Mairead Corrigan, a następnie do Matki Teresy z Kalkuty, która odmówiła wzięcia udziału w przyjęciu noblowskim w Oslo prosząc, żeby przekazano pieniądze za jej kolację ubogim.

Historia Malali

Lata 90. w historii Pokojowego Nobla należały do Aung San Suu Ky walczącej przez lata o niepodległość Birmy oraz Rigoberta Menchú Tum, bojowniczki o prawa człowieka oraz sprawiedliwość społeczną w Gwatemali. Jednak wszystko to były pojedyncze przypadki kobiet, które od lat wymieniano wśród zasłużonych na polu walki o pokój.

Pod koniec lat 90. Norweski Komitet Noblowski zaczął trochę bardziej dostrzegać pokojową działalność kobiet doceniając amerykańską działaczkę Jody Wiliams na rzecz wyeliminowania min przeciwpiechotnych oraz Szirin Ebadi, pierwszą kobietę w historii Iranu, która została sędzią i której zabroniono wykonywania zawodu.

Polki mają moc! - felieton Hanny Samson

Trzeba przyznać, że w wyjątkowy sposób, bo aż potrójnie nagrodzono kobiety w roku 2011, kiedy to laureatkami zostały Ellen Johnson-Sirleaf, prezydent Liberii, Leymah Roberta Gbowee, organizatorka kobiecego ruchu chrześcijanek i muzułmanek, który przyczynił się do zakończenia wojny domowej w Liberii oraz Tawakkul Karman, jemeńska dziennikarka, działaczka na rzecz praw człowieka.

Najbardziej wzruszający był jednak chyba rok 2014, kiedy nagroda trafiła w ręce 17-letniej Malali Yousafzai, która stała się symbolem walki o prawa pakistańskich kobiet do nauki. Została najmłodszą laureatką Pokojowej Nagrody Nobla. Malala w wieku 11 lat pod pseudonimem zaczęła prowadzić bloga, w którym podkreślała, że kobiety mają takie samo prawo uczyć się i decydować o własnym losie jak mężczyźni. Dziewczynka pochodziła z doliny Swat, gdzie pakistańscy talibowie dopuszczali edukację tylko w przypadku chłopców. Jesienią 2012 roku Malala została postrzelona w drodze do szkoły. Cudem przeżyła.

Dwa razy pokonała raka. Teraz wspiera innych - poznajcie tę niezwykłą historię!

Redakcja poleca

REKLAMA