Szacunkowa długość życia psa w ciągu ostatnich piętnastu lat wydłużyła się o około 3 lata. Dłuższe życie naszych pupili związane jest przede wszystkim ze zmianą podejścia do żywienia zwierząt rozwojem wiedzy weterynaryjnej. Oto witaminy, które warto wprowadzić do psiej diety!
Fot. bestwallpaperhd.com
Do przeszłości odchodzi tzw. koncepcja bytowa, według której karma miała zapewniać głównie przetrwanie, która obecnie zastępowana jest świadomym zapewnianiem psu składników odżywczych najlepszej jakości oraz suplementów już na poziomie karmy pomagających w utrzymaniu jego zdrowia profilaktyce schorzeń i dobrej kondycji.
Do składników mających niebagatelny wpływ na skórę, układ nerwowy, przemianę materii i wygląd sierści należą między innymi witaminy.
Podział witamin
Nazwa „witamina” pochodzi z języka łacińskiego, z połączenia słów: vitae – życie i amina – związek chemiczny zawierający grupę aminową. Z czasem rozszerzając to pojęcie witaminami zaczęto nazywać inne składniki pokarmowe konieczne do funkcjonowania organizmu, nawet jeśli pod względem chemicznym nie są aminami.
Dwie główne grupy witamin to witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K), oraz rozpuszczalne w wodzie (B, C i inne). Każda z nich ma udział w procesach zachodzących w organizmie psa: witaminy rozpuszczalne w tłuszczach min. usprawniają proces widzenia, przyspieszają metabolizm wapnia i fosforu, wpływają na proces krzepnięcia krwi i są dobrymi przeciwutleniaczami. Witaminy rozpuszczalne w wodzie chronią np. układ nerwowy, wpływają na usprawnienie procesu wzrostu, utrzymują w dobrej kondycji skórę i włosy, odpowiadają za sprawny przebieg przemiany materii, syntezę krwinek i fosfolipidów, wykazują również właściwości przeciwutleniające.- mówi Edyta Gierałt, specjalista ds. żywienia Royal Canin.
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
WITAMINA A.
Naturalnym źródłem witaminy A są: wątroba, mleko, ryby, żółtka, jaja, mięso, a także owoce i warzywa. Witamina A pozwala zachować psu dobry wzrok i widzieć po zachodzie słońca, ma również niebagatelny wpływ na rozród, dzięki syntetyzowaniu niektórych hormonów. Niedobór witaminy A powoduje między innymi tzw. kurzą ślepotę (ślepota zmierzchowa), zmętnienie rogówki i suchość spojówek. Ze względu na regulację wzrostu komórek naskórka i pracy gruczołów łojowych, podawanie psu witaminy A zapobiega nie tylko łojotokowi i wypadaniu włosów, ale również świądowi skóry i podrażnieniom, wynikającym z nadmiernego drapania się. Trzeba jednak zaznaczyć, że nadmiar witaminy A może być równie szkodliwy i może powodować min. Schorzenia stawów i zaburzenia reprodukcji.
WITAMINA D
Niedobór witaminy D, której naturalnymi źródłami są przede wszystkim tłuszcze pochodzące z wątroby ryb, oraz ryb tłustych, nabiału, może powodować krzywicę – choć ta u psów i kotów występuje rzadko oraz problemy z układem kostnym tzw rozmiękczenie kości. Pies, który nie otrzymuje wystarczającej dawki witaminy D jest narażony na bóle mięśni i stawów oraz bardziej podatny na uszkodzenia kości. Zapewnienie odpowiedniej dawki witaminy D jest szczególnie ważne dla szczeniąt ras dużych, ponieważ w okresie intensywnego wzrostu, nadmiar witaminy D może sprzyjać zaburzeniom procesu kostnienia.
WITAMINA E
Obecna w produktach pochodzenia roślinnego witamina E (zarodki zbóż, oleje, ziarna roślin oleistych) jest naturalnym przeciwutleniaczem, wzmacniającym układ odpornościowy i chroniącym komórki przed zbyt szybkim starzeniem się. O uzupełnienie poziomu witaminy E u psa powinni dbać szczególnie właściciele psów pracujących, poddawanych dużemu wysiłkowi fizycznemu, a także psów żyjących w miejscach o silnym zanieczyszczeniu (w miastach). Witamina E wykorzystywana jest również w profilaktyce schorzeń sercowo-naczyniowych i neurologicznych.
WITAMINA K
Obecna w mięsie, ale również w warzywach takich jak kapusta, szpinak i pietruszka witamina K pozwala na prawidłowe działanie wielu enzymów, stanowi też czynnik niezbędny w prawidłowym przebiegu procesu krzepnięcia krwi. Jej niedobór może być groźny dla życia i zdrowia zwierzęcia: przy braku witaminy K u psa mogą wystąpić krwawienia z przewodu pokarmowego, anemia i zwiększa się ryzyko wystąpienia wylewu krwi do mózgu.
Witaminy z grupy B
Dla utrzymania dobrego samopoczucia czworonoga niezbędne jest zapewnienie mu witamin z grupy B: tiaminy (B1) i ryboflawiny (B2). Niedobór tiaminy objawia się ogólnym pogorszeniem kondycji fizycznej zwierzęcia, które szybciej się męczy i staje się osłabione. Tiamina uczestniczy w reakcjach biochemicznych, które dostarczają psu energii, a także w syntezie neuroprzekaźników, warunkujących prawidłową pracę układu nerwowego. Najbogatszym naturalnym źródłem tiaminy są drożdże i kiełki pszenne Niedobór ryboflawiny skutkuje pogorszeniem stanu skóry i włosów, szczególnie w okolicy oczu i na brzuchu, wynikających z nieprawidłowego funkcjonowania komórek. Ryboflawiny należy poszukiwać w drożdżach, podrobach (wątroba), jajach, serach i nabiale. Poprawę stanu skóry wspomaga także witamina B5 (kwas pantotenowy – składnik koenzymu A), sprzyjający syntezie lipidów skóry, ograniczającej utratę wody, oraz witamina B6 (pirydoksyna), redukująca możliwość występowania zmian skórnych, objawów nerwowych i niedokrwistości. Ponadto kwas pantotenowy uczestniczy w niemal wszystkich procesach metabolicznych.
Do witamin z grupy B należy też witamina B12(kobalamina), która powinna być suplementowana szczególnie u starszych psów ze schorzeniami przewodu pokarmowego lub zmianami nowotworowymi, ponieważ odpowiada ona np. za syntezę białek i syntezę czerwonych krwinek. Wśród ważnych dla kondycji psa witamin wymienić warto również cholinę i inozytol, wspomagające przemiany tłuszczy w organizmie, zapobiegające stłuszczeniu wątroby i uczestniczące w procesie syntezy błon komórkowych (obecne w mięsie, jajach, orzechach, podrobach wołowych).
Innym znanym związkiem jest kwas foliowy, biorący udział w rozwoju tkanki nerwowej i z tego powodu zalecany sukom tuż przed i w trakcie trwania ciąży oraz szczeniętom. Kwas foliowy, podawany suce w ciąży, zmniejsza ryzyko wystąpienia u szczeniąt takich wad jak rozszczep podniebienia, stanowi również ważny element profilaktyki przeciwanemicznej. Źródłem kwasu foliowego, oprócz drożdży, są zielone warzywa – przede wszystkim szpinak.
Niacyna - inaczej witamina PP wpływa korzystnie na jakość włosa i stan zdrowia skóry, można ją znaleźć min mięsie, rybach, zbożach, grzybach. Biotyna również wpływa na stan skóry i sierści ale także zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Nutraceutyki w diecie psa
Nie troszcząc się o odpowiednie witaminy dla psa zawarte w codziennej diecie, ryzykujemy pogorszenie kondycji fizycznej i psychicznej zwierzęcia. Brak witamin przekłada się na problemy skórne i morfologiczne – pogorszenie wyników badań, osłabioną sierść, słabszy wzrok. Oprócz witamin istnieje cały szereg składników pokarmowych, których brak nie decyduje wprawdzie o pogorszeniu się stanu zdrowia psa, ale ich obecność znacznie poprawia dobrostan zwierzęcia. Składniki z grupy nutraceutyków wpływają na poprawę nie tylko stanu fizycznego, ale również psychicznego zwierzęcia. Przykładem mogą tu być przeciwutleniacze – wprowadzone do diety szczenięcia będą miały dodatni wpływ na funkcje poznawcze psiego dziecka, a w starszym wieku przeciwdziałają rozwojowi zaćmy i spowalniają osłabienie percepcji. Źródłem przeciwutleniaczy, wśród których najpopularniejsza jest witamina C, witamina E i tauryna są niektóre owoce (cytryny, pomarańcze, melony, olej z pestek winogron zielona herbata). Dobroczynne działanie przeciwutleniaczy polega na zapobieganiu efektom oddziaływania wolnych rodników, których nadmierna produkcja w organizmie wzmaga m. in. stany zapalne.
Co ciekawe, do nutraceutyków należy również… woda. W profilaktyce zdrowotnej nieograniczony dostęp do świeżej wody pomaga zapobiegać odwodnieniu organizmu. Należy pamiętać, że utrata 10% wody z organizmu jest dla zwierzęcia śmiertelna. U odwodnionego psa można zauważyć zmniejszoną elastyczność i wysuszenie skóry. Zapotrzebowanie na wodę może być również wskaźnikiem zdrowia – jeśli pies, zwłaszcza w zaawansowanym wieku, nagle zaczyna pić więcej niż dotychczas, może to stanowić objaw choroby nerek lub cukrzycy.
W przypadku ras dużych i olbrzymich, ważne jest stosowanie składników odżywczych wykazujących ochronną funkcję dla stawów i kości.
Dla uniknięcia ryzyka degeneracji chrząstki stawowej warto zadbać, aby posiłki psa zawierały glukozaminę i chondroitynę, uzyskiwane z chrząstki zwierzęcej, ryb i skorupiaków.
Rozwój dietetyki weterynaryjnej i rozpowszechnianie wiedzy na temat zdrowego żywienia zwierząt sprawiają, że coraz większa ilość właścicieli karmi swoich pupili w sposób odpowiedzialny. Dziedzina nauki, skoncentrowana na poznawaniu roli i ustalaniu efektywnych dawek składników pokarmowych, rozwija się w sposób dynamiczny od co najmniej kilkunastu lat. Oprócz dostępności do dużej ilości opracowań teoretycznych, właściciele psów mogą wybierać spośród coraz to nowszych rodzajów karm i innowacji w zakresie odżywiania zwierząt.
Źródło: materiały prasowe