Teoria dominacji
Po swoich przodkach psy odziedziczyły zachowania związane z hierarchią stada, w którym jest jeden przewodnik, a reszta osobników mu się podporządkowuje. Szkolenie psów opiera się na tym instynkcie.
Psy pochodzą od udomowionych wilków i wiele z ich instynktów społecznych pozostało takich samych. Wilki żyją w stadach o ustalonej strukturze i hierarchii społecznej, respektowanej przez wszystkich członków. Każde stado ma przewodnika, który jest odpowiedzialny za wszystkich jego członków. Przewodnikiem stada może być zarówno samiec, jak i samica. Przewodnik stada i jego partner tworzą razem parę alfa.
Kiedy przynosisz do domu nowego psa, najbardziej interesuje go, kto tu rządzi. Dlatego właśnie szkolenie jest tak ważne — i dla Ciebie, i dla psa. Większość psów woli się podporządkować, jednak jeśli Ty nie będziesz przewodnikiem stada, to one przejmą na siebie tę rolę.
Psy, które uważają siebie za przewodnika stada, zazwyczaj wykazują jedno lub więcej z poniższych zachowań:
- szczekają lub trącają Cię łapą, by zwrócić na siebie Twoją uwagę,
- ignorują Cię lub uciekają, kiedy je wołasz do siebie,
- zachowują się niesfornie w towarzystwie,
- załatwiają się w niedozwolonych miejscach,
- ciągną na smyczy.
Te zachowania nie oznaczają, że pies jest „zły”, po prostu pokazują, że pies uważa, że do niego, jako do szefa stada, należy podejmowanie decyzji.
Kto tu rządzi?
Zachowanie Twojego psa jest motywowane uwagą, jaką mu poświęcasz. Czas, który poświęcasz psu, jest najważniejszym punktem jego dnia, i dlatego zwierzę zrobi wszystko, byś je zauważył, nawet jeśli oznacza to rozrabianie.
Twoja uwaga jest dla psa wszystkim
Pies pragnie, byś poświęcał mu uwagę, i nie ma dla niego znaczenia, czy ta uwaga jest pozytywna, czy negatywna. Negatywna uwaga często postrzegana jest przez psa jako rodzaj konfrontacyjnej zabawy albo — co gorsza — wywołuje w nim strach. Jeśli będziesz na kogoś wrzeszczał dostatecznie głośno, to zacznie wyglądać na przestraszonego. To samo dotyczy psów. Możesz krzyczeć na psa, robić mu wyrzuty i łudzić się, że zrozumie, że jesteś na niego zły. Tymczasem pies może rozumieć Twoją frustrację zupełnie opacznie i nie być w stanie powiązać jej ze swoim zachowaniem. Co więcej, pies może postrzegać Twoje zachowanie jako rodzaj konfrontacyjnej zabawy i przez to zachowywać się jeszcze bardziej nie do opanowania.
Poniżej znajdziesz skalę uwagi, w której 1 oznacza sen, a 10 — zachowanie całkowicie nie do opanowania. Żeby to lepiej zrozumieć można podzielić skalę na dwie części: od 1 do 8, kiedy pies jest spokojny i zadowolony, i od 8 do 10, czyli zachowanie maniakalne, kiedy pies dosłownie nie potrafi się kontrolować.
Jako szczenięta, wszystkie psy prezentują pełną skalę zachowań, w miarę dojrzewania jednak większość z nich uczy się kontrolować swoje impulsy.
Przeczytaj: Dlaczego psy gryzą się między sobą?
Wiele osób skupia się na zachowaniach, które plasują się w drugiej części skali, rozpaczliwie usiłując jak najszybciej uzyskać kontrolę nad psem. Jednak krzyczenie, popychanie, chwytanie, zmuszanie psa do uległości to wszystko formy uwagi poświęcanej psu. Dlatego taka reakcja, zamiast uspokoić psa, jeszcze bardziej go pobudza, przez co jego zachowanie staje się bardziej intensywne lub zdarza się częściej.
Zobacz też: Agresja psa wobec ludzi - jak sobie z nią radzić?
Pamiętaj: zachowanie, które sprawia, że poświęcasz psu najwięcej uwagi, jest tym zachowaniem, które pies będzie ciągle powtarzał. Twoim celem jest nauczenie psa, jak kontrolować swoje impulsy, tak by jego zachowanie mieściło się w sferze od 1 do 8 (spokojnej i cywilizowanej).
Artykuł jest fragmentem książki: Jak wyszkolić psa? Patrz i ucz się!, Sarah Hodgson, wyd. Helion
Jak rozpoznać kto rządzi - ty czy pies?
