Fuksja kwitnąca doskonale prezentuje się samodzielnie, ale także w towarzystwie innych roślin. Kwiaty fuksji wyglądają jak kolorowe, tańczące baletnice. Są piękną ozdobą domu, balkonu i ogrodu. Fuksja kwitnie od wiosny aż do nadejścia mrozów. Podpowiadamy, jak dbać o fuksję, jak ją rozmnażać i jak zabezpieczyć ją na zimę.
Spis treści:
- Fuksja kwitnąca: pochodzenie
- Odmiany fuksji
- Fuksja kwitnąca: uprawa
- Fuksja na pniu
- Fuksja kwitnąca doniczkowa
- Jak dbać o fuksję?
- 5 kroków do pięknej fuksji
- Zimowanie fuksji
- Fuksja kwitnąca: rozmnażanie
Fuksja kwitnąca: pochodzenie
Fuksja uprawiana współcześnie w domach, na balkonach czy w ogrodach, wywodzi się z Ameryki Środkowo-Południowej. Nazwa rośliny pochodzi od nazwiska botanika, Leonharta Fuchsa, i została przyporządkowana w XVII wieku. Dzisiejsze fuksje są efektem krzyżówek międzygatunkowych przeprowadzanych nawet kilka wieków temu. Z tego powodu wszystkie mieszańcowe fuksje mają tą samą nazwę.
Niegdyś fuksję nazywano ułanką, bo amarantowe barwy kwiatów kojarzono z ułańskimi mundurami. Z kolei w Hiszpanii często określa się ją kolczykami królowej ze względu na to, że kwiaty osadzone na długich cienkich ogonkach przypominają kolczyki. Była znana i uprawiana już przez Majów oraz Inków, jednak do Europy trafiła znacznie później. Pierwszą fuksję odkrył i wyhodował w 1695 r. francuski zakonnik i botanik Charles Plumier.
fot. Fuksja kwitnąca/Adobe Stock, M. Schuppich
Odmiany fuksji
Odmian tej rośliny jest bez liku. Różnią się wysokością i pokrojem. Istnieją więc zarówno maleństwa wysokości 20 cm i okazy dorastające do 1 m lub więcej. Najwięcej jest fuksji zwisających, które tworzą urokliwe kaskady. One najlepiej wyglądają w wiszących koszach i ładnych pojemnikach.
Są też fuksje o półzwisłym pokroju. Te początkowo rosną ku górze, a dopiero gdy osiągają już spore rozmiary, zwieszają się w dół. Godne polecenia są również odmiany o wzniesionym pokroju i sztywnych pędach. Niektóre osiągają wysokość małych krzewów. Niektórzy mówią na nie fuksje drzewiaste, choć nazwa ta przynależy do imponujących drzew, które u nas nie rosną. Dostępne w sprzedaży rodzaje fuksji mogą mieć kwiaty w różnych kolorach. Najwięcej jest tradycyjnych amarantowych.
Fuksja kwitnąca: uprawa
Jak hodować fuksję w miejscach narażonych na zmienne warunki atmosferyczne? Uprawa tej rośliny wygląda podobnie zarówno w ogrodzie, jak i na balkonie. Możesz uformować z tej rośliny np. metrowe drzewko. Najlepiej z odmiany półzwisłej lub z odmiany o sztywnych łodygach, podcinając stopniowo dolne gałązki.
Gdy umieścisz ją w dużej donicy, np. wielkości wiaderka, to możesz jeszcze posadzić wokół pnia inne rośliny, np.:
- bluszcz,
- bluszczyk kurdybanek,
- barwinek,
- plektrantus.
fot. Fuksja kwitnąca/Adobe Stock, Jolanta Mayerberg
Fuksja na pniu, czyli formowanie drzewka z fuksji
Fuksja na pniu to pięknie pnąca się forma, która doskonale prezentuje się na tarasie i ogrodzie. Najlepiej szczepić na pniu fuksję o sztywnych pędach. Dzięki temu roślina będzie pięła się wzdłuż pnia, a kolorowe kwiaty będą zwisać, okrywając go jak parasol.
Formowanie drzewka z odmiany sztywnej lub półzwisłej trwa ok. 3 lat i przeprowadza się je dwuetapowo:
- Najpierw z sadzonki usuwa się wszystkie boczne pędy. W ten sposób powstaje pień, który powinien mieć podporę. Regularnie trzeba usuwać pojawiające się na nim pędy.
- Gdy pień dorośnie do 1 m, można zacząć formować koronę. Przycina się wierzchołek rośliny, aby zaczęła się rozkrzewiać, a następnie odpowiednio skraca pędy boczne, by nadać koronie regularny kształt. Do uzyskania formy piennej o sztywnej koronie nadają się m.in. „Marin Glow” z fioletowo – niebieskimi płatkami i białymi działkami kielicha i „Beacon” o czerwonych kwiatach z fioletowym środkiem.
Fuksja w formie drzewka oczywiście może też rosnąć w ogrodzie na rabacie lub w pojemniku. Można jej nadać kształt drzewka na pniu, ale może też mieć pokrój krzewu z wieloma pędami. Trzeba tylko wybrać odmianę zimotrwałą, której część nadziemna wprawdzie zimą ginie, ale z korzeni wyrastają wczesną wiosną nowe pędy.
Gdybyś natomiast chciała mieć fuksję jak drzewko z przewieszającą się koroną, wówczas trzeba (na wcześniej wyprowadzonym pniu odmiany sztywnej lub półzwisłej), zaszczepić odmianę o zwisającym pokroju. Jeśli zaszczepisz kilka odmian, wówczas drzewko będzie wielobarwne.
fot. Fuksja na pniu/Adobe Stock, Albert
Fuksja kwitnąca doniczkowa
Dom w fuksjach (jeśli ustawisz na parapecie kilka doniczek), będzie wyglądał bardzo romantycznie i elegancko. Zdecyduj się na odmiany niskie, dorastające do 20–30 cm. Zwykle bardzo ładnie się rozkrzewiają i mają zwarty pokrój, więc nie zajmują dużo miejsca. Najlepiej będą rosły na parapecie od strony wschodniej.
Okno południowe lub zachodnie nie jest dla nich najlepsze, jeśli jednak od skwaru zabezpieczysz je żaluzjami lub roletami, także będzie im tu dobrze. Zimą rośliny tracą na ogół swoją urodę. Wtedy trzeba je przenieść np. na chłodną klatkę schodową lub na strych, a wiosną fuksje znów się zazielenią i zaczną wypuszczać pąki.
Jak dbać o fuksję?
Fuksja pięknie kwitnie nawet na tych balkonach i tarasach, gdzie słońce zagląda tylko przez parę godzin, ale rozproszone światło bardzo jej odpowiada. Potrzebuje ziemi żyznej, przepuszczalnej o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym.
Fuksja wymaga regularnego, umiarkowanego podlewania. Nie można dopuścić do wyschnięcia podłoża ale też należy zapobiegać zaleganiu wody. Do podlewania najlepiej używać letniej wody. Warto ją nawozić raz w tygodniu wieloskładnikowym nawozem do roślin kwitnących. Usuwanie przekwitłych kwiatów fuksji, sprzyja tworzeniu się nowych pąków.
Przycinanie i obrywanie pędów
Aby roślina obficie kwitła, warto obrywać zwiędnięte kwiaty. Dzięki temu będzie tworzyć więcej nowych pąków. Obfitemu kwitnieniu sprzyja także przycinanie pędów. Fuksje lubią cięcie i ładnie się wtedy krzewią. Pierwsze zabieg wykonuje się jesienią, drugi - pod koniec okresu spoczynku, usuwając pędy uszkodzone i skracając zdrowe o 1/3.
Chociaż opóźnia to kwitnienie o 3-4 tygodnie, przyczynia się do podwojenia liczby pędów. Jeśli zaatakują je mszyce lub przędziorki, trzeba jak najszybciej zastosować oprysk z szarego mydła (2 łyżki mydła na litr wody) lub czosnku (3 ząbki czosnku gotujemy w litrze wody). Choroby grzybowe najskuteczniej zwalcza Topsin.
fot. Pielęgnacja fuksji/Adobe Stock, B747
5 kroków do pięknej fuksji
Żeby móc cieszyć się piękną rośliną, trzeba znać kilka podstawowych i ważnych zasad pielęgnacji fuksji. Dzięki nim będzie zawsze piękna i obdarzy cię wspaniałym widokiem swoich kwiatów.
Stanowisko dla fuksji
Wszystkie odmiany fuksji najbardziej lubią półcień, ale nieźle rosną nawet w cieniu. Gdy światła jest zbyt dużo, pąki kwiatowe więdną, zanim się rozwiną. Najlepiej fuksja czuje się w zacienionych kątach albo w cieniu innych, większych roślin.
Podłoże dla fuksji
Fuksje lubią podłoże o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym (pH 6,0–7,0). Fuksja lubi żyzną glebę próchniczą. Uprawa fuksji możliwa jest w zasadzie na każdej glebie wzbogaconej torfem. Najlepsza jest mieszanka ziemi inspektowej, kompostowej i piasku (w proporcjach 1:1:1), bogata w próchnicę. W ostateczności może rosnąć w ziemi uniwersalnej. Piaszczysta, lekka gleba łatwo przesycha, więc się nie nadaje. Niewskazane jest też podłoże gliniaste, bo w nim rośnie wolno i słabo kwitnie.
fot. Jak pielęgnować fuksję/Adobe Stock, rawintanpin
Jak podlewać fuksję?
Fuksję trzeba podlewać regularnie - w okresie upałów nawet 2 razy dziennie. Nie możesz dopuszczać do przesuszania. Niedostatek wody przyczynia się do więdnięcia najmłodszych liści, kwiatów i pąków. Gdy kwiaty fuksji zwiędną, na ogół potem szybko opadają. Niedostateczna wilgotność podłoża spowoduje, że fuksja będzie podatna na choroby i inwazje mączlików, przędziorków i mszyc.
Fuksja kwitnąca: nawożenie i zwalczanie chorób
Jeśli zauważysz objawy żerowania szkodników na roślinie, opryskaj ją preparatem z ząbka czosnku zalanego jednym litrem ciepłej wody.
Aby fuksje wydawały dużo kwiatów, od kwietnia do końca sierpnia powinny być nawożone co dwa tygodnie wieloskładnikowym nawozem dla roślin kwitnących. Można także wzbogacić podłoże przed sadzeniem roślin, dodając nawóz wolnodziałający (np. Osmocote). Trzeba go starannie wymieszać z glebą.
Warto jeszcze pamiętać o tym, że:
- Wiosną fuksję powinno się przycinać zostawiając jedynie 2-3 oczka zeszłoroczne.
- Młode fuksje przesadzamy na wiosnę, starsze co 2-3 lata.
fot. Jak dbać o fuksję/Polki.pl
Zimowanie fuksji
Aby roślina dobrze zimowała, trzeba ją posadzić w lekkim zagłębieniu (ok. 10 cm). Przed mrozami wokół fuksji ogrodowej warto zrobić kopczyk z liści lub ziemi. Będzie to ochrona przed niskimi temperaturami.
Jak zabezpieczyć fuksję przed mrozem? Te fuksje, które nie są mrozoodporne, a rosły na balkonie lub w ogrodzie, muszą spędzać zimę w chłodnym pomieszczeniu (ok. 8°C). Nie muszą mieć dużo światła.
Oto kilka najważniejszych zasad zimowania fuksji:
- Zanim zabierzesz rośliny pod dach, skróć im pędy o 1/3 (jesienią lub w lutym).
- Jeśli fuksje zdobiły latem balkon lub taras, trzeba przenieść donice do chłodnego (0-3 st. C) i dość ciemnego pomieszczenia. Od marca przetrzymuj fuksję w temperaturze pokojowej i częściej ją podlewaj.
- Podczas zimowania podlewaj fuksje rzadko. Stracą liście, ale to naturalne zjawisko.
- Kiedy wiosną wypuszczą jasnożółte młode pędy, przenieś donice do cieplejszego, dobrze oświetlonego pomieszczenia.
- Fuksje mrozoodporne np. odmiany tzw. fuksji magellańskiej, będące zgrabnym krzewem o prostych pędach i niedużych czerwono – fioletowych kwiatach) mogą pozostać w ogrodzie. Jednak jeśli roślina stała tam latem w pojemniku, trzeba wykopać dołek, zagłębić go w ziemi i obsypać drzewko liśćmi lub zabezpieczyć np. agrowłókniną. Tak samo postępujemy z fuksją zwisającą i szczepioną na pniu.
Fuksja zimująca w gruncie
W naszym klimacie jest tylko jedna odmiana fuksji, którą możesz pozostawić na zimę w gruncie.To fuksja falklandzka (Fuchsia magellanica). Wymaga słonecznego, przeciętnie wilgotnego miejsca. Na zimę trzeba ją okryć kompostem lub korą. Wiosną skracamy jej pędy na poziomie przemarznięcia. Ten gatunek pochodzi z Argentyny i Chile, gdzie dorasta do 3 m wysokości. U nas może osiągnąć najwyżej 1,5 m wysokości.
fot. Fuksja kwitnąca/Adobe Stock, Dee Carpenter
Rozmnażanie fuksji
Najłatwiej rozmnożysz fuksje, ukorzeniając sadzonki. Powinny one być dorodne, bo wtedy nowe rośliny szybciej urosną i będą miały więcej pięknych kwiatów. Jakość sadzonek zależy od kondycji rośliny. Dlatego zadbaj najpierw o swoją fuksję! Jeśli dotąd słabo ją nawoziłaś, teraz zasil nawozem wieloskładnikowym do roślin kwitnących i nie zapominaj o podlewaniu. Na pewno szybko strzeli w górę.
Gdy przekwitnie, utnij sadzonki i ukorzeń je. Możesz je posadzić w małych doniczkach lub w skrzynce z wilgotnym piaskiem. Sadzonki powinny mieć długość 8-10 cm i co najmniej trzy węzły, z których wyrosną liście. Odetnij je od swojej fuksji ostrym nożykiem lub nożyczkami około 0,5 cm pod najniższym węzłem.
Pobieranie sadzonki fuksji
Aby pobrać sadzonkę fuksji, musisz zerwać nowy pęd, po czym usunąć dolne liście (pamiętaj o zachowaniu górnych). Powinny być zagłębione w podłożu na około 2 cm i stać w pomieszczeniu o temperaturze 18 – 20 st. C, do czasu wykształcenia korzeni (trwa to przeważnie ok. 3 tygodni).
Warunki dla sadzonek
Wskazane jest przykrycie skrzynek folią, aby utrzymać większą wilgotność. Ustaw skrzynkę w jasnym miejscu, w pomieszczeniu o temperaturze ok. 20 st. C. Po trzech tygodniach sadzonki powinny być już dobrze ukorzenione. Przesadź je do żyznej ziemi, bogatej w próchnicę, o lekko kwaśnym odczynie (pH 6,0-6,5). Wtedy warto uszczknąć pędy nad drugim liściem, aby rośliny lepiej się rozkrzewiły. Po kolejnych ośmiu tygodniach można przesadzić je do pojedynczych doniczek i zacząć zasilać nawozami. Jak tylko roślina podrośnie, przesadź ją do większej doniczki o średnicy 11 cm. Już w maju następnego roku młode rośliny zakwitną.
Można też zrobić sadzonki wiosną, ale zakwitną dopiero w lipcu. Żeby pobudzić rośliny do wydania dużej ilości pędów na sadzonki, pod koniec sierpnia trzeba je przyciąć. Kiedy fuksje wykształcą nowe pędy, ścina się z nich odcinki długości 8-10 cm z co najmniej trzema węzłami, z których wyrosną liście. Ucina się je około 0,5 cm pod najniższym węzłem.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 27.05.2013.
Czytaj także:
Kwiaty doniczkowe zielone
Kwiat doniczkowy w prezencie zamiast ciętych
Kwiaty idealne na zacieniony ogródek
