Berberysy mają najpiękniejszy pokrój, gdy pozwala się im rosnąć swobodnie. Wymagają gleb dość żyznych, dostatecznie wilgotnych, ale przepuszczalnych i ciepłych. Najlepiej wybrać im miejsce zaciszne i osłonięte przed mroźnym wiatrem. Są mało wrażliwe na zanieczyszczenia powietrza, więc świetnie nadają się do uprawy w miastach. Krzewy mają różne rozmiary: od miniaturowych po całkiem spore – sprawdzą się zarówno w niewielkim ogródku, jak i całkiem dużym ogrodzie.
Jak pielęgnować berberysy
Nie trzeba ich specjalnie przycinać. Silnie rosnące gatunki, zrzucające na zimę liście, dobrze jest tylko prześwietlać co 3-4 lata. Usuwa się wówczas (na przedwiośniu) część najstarszych pędów. Bardzo długie gałązki można ewentualnie skrócić latem. Jeśli chcemy, by berberys się zagęścił, należy raz do roku przeprowadzić cięcie formujące – przycinamy wówczas wszystkie najmłodsze pędy.
Najciekawsze odmiany berberysu
- Berberys bukszpanolistny 'Nana'. Jest niskim, gęstym, ciernistym krzewem o kulistym pokroju. Osiąga ok. pół metra wysokości. Gdy zima jest łagodna, nie traci liści. Odporny na suszę. Świetny na niskie żywopłoty i do ogródków skalnych.
- Berberys pośredni 'Red Jewel'. Jego wyróżniającą cechą są purpurowoczerwone, błyszczące liście. Osiąga 1,5 m wysokości. Ma bardzo ostre, potrójne ciernie, Wydaje niewielkie czarne jagody. Dobrze rośnie na każdej glebie. Odporny na niskie temperatury i zanieczyszczenie powietrza.
- Berberys Thunberga 'Admiration'. Wolnorosnący, karłowy krzew o kulistym pokroju. Wyrasta na wysokość 0,5 m wys. Ma bardzo ładne ciemnopomarańczowe liście z żółtą obwódką. Polecany jest na rabaty, obwódki, do ogródków skalnych.
- Berberys Thunberga 'Atropurpurea'. Jest dość sporym krzewem. Wyrasta na wys. 1,5-2 m. Ma czerwonopurpurowe liście. Dobrze rośnie zarówno w ziemi kwaśnej, jak i umiarkowanie zasadowej. Odporny na mróz i suszę. Nadaje się na żywopłoty, szpalery.
- Berberys Thunberga 'Natasza'. Ma oryginalne wielobarwne liście pokryte zielonymi, różowymi i białymi plamkami. Także młode pędy mają różowoczerwony kolor. Roślina wyrasta na wysokość 1 m. Toleruje większość przeciętnych, umiarkowanie wilgotnych gleb ogrodowych.
Właściwości lecznicze berberysu
W celach leczniczych wykorzystuje się korzenie i liście zbierane w maju lub czerwcu oraz dojrzałe, sierpniowe i wrześniowe owoce. Jego właściwości wykorzystywali już mieszkańcy starożytnego Babilonu i Indii. Ceniła go też sobie św. Hildegarda.
W całej roślinie znajdują się alkaloidy, m.in. berberyna i berbamina, które mają działanie bakteriobójcze i przeciwzapalne. Owoce zawierają także saponiny, kwasy organiczne, pektyny, cukry, witaminę C. Przetwory z berberysu podnoszą ogólną odporność organizmu, nieznacznie zwiększają krzepliwość krwi, działają żółciopędnie i moczopędnie. Mają również własności przeciwgorączkowe. Są cennym źródłem witaminy C i prowitaminy A. Podaje się je m.in. w przeziębieniach, stanach gorączkowych różnego pochodzenia, chorobie reumatycznej. Zalecane są też w niewydolności wątroby, bo berberys ułatwia wydzielanie żółci i łagodzi bóle pęcherzyka żółciowego.
Uwaga! Przetworów z berberysu nie powinny przyjmować kobiety w ciąży, osoby z nadciśnieniem i małe dzieci, u których mogą wywołać nudności.
Czytaj też:
5 roślin ogrodowych, które są piękne przez cały rok
Kwiaty ogrodowe, które lubią cień
Dopasuj roślinę do doniczki
Trawy ozdobne na balkon i do ogrodu
