Kawa dla cukrzyka nie musi być czarna i niesłodka, choć taka jest z pewnością najlepsza, zwłaszcza gdy nie zawiera też kofeiny. Wiele zależy też od porcji – mała kawa z mlekiem będzie mniej wpływała na poziom cukru niż duże latte. Wszelkie kawy dosmaczane słodkościami są natomiast zdecydowanie najgorszym wyborem. Zobacz, którą kawę wybrać lub o co poprosić kelnera w kawiarni, gdy zmagasz się z cukrzycą.
Spis treści:
Czy cukrzycy mogą pić kawę?
To zależy jaką, czy chorują na inne choroby, oraz jak ich poziom cukru i insuliny zachowuje się po wypiciu kawy. Okazuje się bowiem, że nie u każdego cukrzyka kofeina zadziała tak samo.
- Na pewno bezpieczna jest dla wszystkich cukrzyków czarna kawa bezkofeinowa, bez cukru i mleka. Taki rodzaj napoju nie powinien w żaden sposób wpłynąć na poziom cukru ani insuliny.
- Na pewno dla cukrzyka nie jest bezpieczna kawa z kofeiną, słodzona cukrem czy słodkimi syropami i zabielona. Taki koktajl z pewnością podwyższy szybko poziom cukru we krwi.
Jednak między tymi skrajnościami jest całe spektrum kaw, na które cukrzyk może się skusić, choć nie każdy.
Jak kofeina wpływa na cukrzyka?
Okazuje się, że choć sama kofeina, czy też czarna, gorzka kawa z kofeiną nie zawierają węglowodanów, to reakcja organizmu cukrzyka może być na nie różna. U niektórych taki napój absolutnie nie wpłynie na poziom cukru we krwi i nie spowoduje wyrzutu insuliny. U innych jednak może się tak wydarzyć. I nie sposób stwierdzić, kto jak na czarną, gorzką kawę z kofeiną zareaguje. U niektórych poziom cukru po takim napoju może być o 8% wyższy. Powód? Indywidualna reakcja na kofeinę.
U niektórych bowiem kofeina zmniejsza wrażliwość tkanek na insulinę, co powoduje, że we krwi utrzymuje się wyższy poziom cukru, a w dodatku w związku z tym trzustka produkuje więcej insuliny. Stąd poziom cukru i tego hormonu we krwi mogą być w dniu wypicia kawy wyższe (zobacz: Kawa a trzustka).
Innym wytłumaczeniem są następujące mechanizmy:
- kofeina podnosi poziom adrenaliny, która podtrzymuje wyższy poziom cukru we krwi i zmusza organizm cukrzyka do wyprodukowania większych ilości insuliny,
- kofeina może utrudniać prawidłowy sen, a brak wypoczynku nocnego może zmniejszać wrażliwość ciała na insulinę.
Reakcja taka może wystąpić już przy spożyciu 200 mg kofeiny, co odpowiada 2 filiżankom parzonej kawy (lub jednej puszce energetyka).
Czy cukrzyk może pić kawę z mlekiem?
Tak, jednak najlepiej by było, aby było to mleko bezlaktozowe, jako że cukier mleczny może podnosić poziom cukru we krwi. A co się stanie, jeśli wypijesz zwykłe małe latte? Według specjalistów z Diabetes Victoria z Australii: nic. Twierdzą oni, że jedna mała kawa na mleku dziennie nie powinna zaszkodzić, ale kolejna tego dnia powinna już być czarna lub dosłownie z kropelką mleka.
Jeśli należysz do grupy diabetyków, którzy reagują podwyższonym poziomem cukru i insuliny po kofeinie, stawiaj na latte bezkofeinowe. Oczywiście wszelkie słodkie dodatki do latte nie są już wskazane, poza słodzikami, które nie podnoszą cukru we krwi.
Natomiast każdy diabetyk, który ma problemy z cholesterolem, powinien zamawiać latte lub zabielać kawę odtłuszczonym mlekiem.
fot. Jaka kawa dla cukrzyka/Adobe Stock, Goffkein
Jaka kawa najlepsza dla cukrzyka?
Poniżej oceniliśmy wybrane rodzaje kawy. Jeśli masz szczęście i twój organizm nie reaguje na kofeinę, nie musisz unikać normalnej kawy, a jedynie niektórych dodatków do niej. Masz pecha i reagujesz na kofeinę? Sorry, lepiej sięgnąć po bezkofeinową i pozbawioną dodatków.
- czarna, gorzka kawa bezkofeinowa, np. espresso – jest najbezpieczniejsza, nie wpływa na poziom cukru i insuliny,
- czarna, gorzka kawa z kofeiną, np. espresso – tylko u osób wrażliwych może podnieść poziom cukru i insuliny,
- mała kawa z mlekiem, małe latte lub małe cappuccino – ewentualnie jest dopuszczalna raz dziennie, najlepiej na mleku bezlaktozowym lub na mleku roślinnym, np. migdałowym;
- duża kawa z mlekiem, duże latte lub duże cappuccino – ups, lepiej zamów małą,
- mocha – ponieważ zawiera dodatek czekolady lub syropu, raczej trzeba sobie ją odpuścić, zwłaszcza jeśli to duża porcja;
- latte karmelowe – nie, nie i jeszcze raz nie, bo zawiera dodatek bardzo słodkiego syropu, no i mleko;
- kawa mrożona z bitą śmietaną i dodatkami (syrop, czekolada itp.) – absolutnie nie, bo to słodka bomba, która na bank wystrzeli twój cukier w kosmos.
Źródła:
1. Carolin Franziska Reichert, Tom Deboer, Hans-Peter Landolt „Adenosine, caffeine, and sleep–wake regulation: state of the science and perspectives” Journal of Sleep Research, 2022, 2022
https://doi.org/10.1111/jsr.13597
2. Dawn Ferchak „Caffeine and Diabetes: What You Need to Know” 4 stycznia 2024, healthcentral.com
3. Adele Mackie „Coffee comparison” Diabetes Victoria, diabetesvic.org.au
4. Dewar L, Heuberger R. The effect of acute caffeine intake on insulin sensitivity and glycemic control in people with diabetes. Diabetes Metab Syndr. 2017;11(Suppl 2):S631-S635. doi:10.1016/j.dsx.2017.04.017
Czytaj także:
Jaka jest dzienna dawka kofeiny?
Ile kofeiny ma kawa i inne napoje ją zawierające?
Tak rozpoznasz i zwalczysz przedawkowanie kofeiny
