Chociaż jak dotąd nie sformułowano bezwzględnych przeciwwskazań do używania rokitnika doustnie czy na skórę, w pewnych sytuacjach należy zachować ostrożność. Należą do nich: kamica nerkowa, problemy z pęcherzykiem żółciowym, choroby trzustki i wątroby, choroba wrzodowa, stosowanie leków przeciwzakrzepowych oraz na nadciśnienie, ciąża i karmienie piersią. Dlatego w razie wątpliwości lepiej zapytać lekarza, zwłaszcza przed zastosowaniem suplementów z rokitnika.
Spis treści:
- Przeciwwskazania do stosowania rokitnika
- Sok z rokitnika: przeciwwskazania
- Olej z rokitnika – przeciwwskazania
Przeciwwskazania do stosowania rokitnika
Ogólnie rzecz biorąc, owoce rokitnika są uważane za bezpieczne do jedzenia w postaci dżemów, soków, w ciastach itp. Wiadomo, że u zdrowej osoby regularne ich spożywanie czy stosowanie na skórę przez 90 dni nie przynosi żadnych negatywnych skutków.
Jeśli chodzi o ekstrakty z owoców czy liści rokitnika, to nie ma na ten temat żadnych informacji. Zatem nie wiadomo czy są bezpieczne, czy są jakieś konkretne przeciwwskazania do ich stosowania oraz jak długo i w jakich dawkach można ich bezpiecznie używać. W związku z tym obecnie środowisko naukowe nie formułuje przeciwwskazań do stosowania rokitnika, ale zaleca ostrożność w następujących przypadkach:
- Zaburzenia krzepnięcia krwi – rokitnik wykazuje działanie przeciwzakrzepowe. Zatem jego przyjmowanie w zaburzeniach krzepnięcia krwi czy podczas przyjmowania leków przeciwzakrzepowych może skutkować krwawieniami i tworzeniem się wybroczyn pod skórą.
- Niskie ciśnienie krwi – preparaty z rokitnikiem mogą obniżać ciśnienie krwi, co w przypadku „niskociśnieniowców” lub osób stosujących leki hipopresyjne (na obniżenie ciśnienia) może skutkować jego dalszym obniżeniem i złym samopoczuciem.
- Okres okołooperacyjny – właśnie ze względu na zmniejszające krzepnięcie krwi działanie rokitnika, lepiej go nie stosować przed i po operacji, aby nie prowokować krwawień i nie zaburzać gojenia się tkanek.
- Ciąża i karmienie piersią – nie ma żadnych informacji na temat bezpieczeństwa stosowania rokitnika na tych etapach życia, dlatego lepiej traktować ciąże i karmienie piersią jako przeciwwskazanie do używania rokitnika, z wyłączeniem niewielkich ilości w pożywieniu.
- Przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych i obniżających ciśnienie – np. aspiryna, clopidogrel, diclofenac, ibuprofen, naproxen, warfaryna, heparyna.
Działania niepożądane rokitnika
U niektórych osób, które stosowały olej z rokitnika doustnie przez 3 miesiące, zaobserwowano dolegliwości żołądkowe oraz bóle stawów.
Bezpieczeństwo stosowania rokitnika
Oto, co mówi nauka o bezpiecznym stosowaniu preparatów z rokitnikiem:
- olej i ekstrakt z nasion, ale i z pulpy rokitnika można bezpiecznie stosować doustnie do 90 dni. U dzieci 1-7 lat – do 8 tygodni.
- kremy z wyciągami z rokitnika można bezpiecznie aplikować na skórę przez 13 dni, ale u niektórych osób może dochodzić pod wpływem rokitnika do zaczerwienienia skóry i/lub jej swędzenia.
Zawsze stosuj preparaty z rokitnika zgodnie z instrukcją z opakowania. Nigdy nie zwiększaj dawki. W razie jakichkolwiek wątpliwości czy w obliczu chorób przewlekłych, przed rozpoczęciem kuracji zawierającej rokitnik, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Sok z rokitnika: przeciwwskazania
Sok z rokitnika jest dość bezpiecznym suplementem diety. Nie zawiera skoncentrowanych dawek substancji aktywnych, przez co ryzyko związane z jego przyjmowaniem nie jest wysokie. Trzeba jednak pamiętać, że szklanka soku z rokitnika to całe mnóstwo wyciśniętych owoców, a więc w rezultacie całkiem spora dawka rokitnika.
Nie prowadzono badań nad skutecznością i bezpieczeństwem picia tego soku. Dlatego do końca nie wiadomo, jakie jest jego działanie, jakie mogą być skutki uboczne czy działania niepożądane oraz przeciwskazania do picia soku z rokitnika. Dlatego na wszelki wypadek nie należy przesadzać z jego ilością.
Nawet naturalny sok z owoców rokitnika sprzedawany jako suplement ma na opakowaniu zalecenie, aby przyjmować go w niewielkich ilościach, np. 2 razy dziennie po 30 ml. Jednak nie jest wykluczone, że i w tak niedużej dawce może u niektórych osób nie działać korzystnie.
Porozmawiaj z lekarzem, zwłaszcza jeśli jesteś w ciąży, karmisz piersią, przyjmujesz leki na nadciśnienie czy przeciwzakrzepowe. Skonsultuj się również, gdy szykujesz się do operacji lub jesteś w okresie rekonwalescencji po zabiegu chirurgicznym.
Olej z rokitnika – przeciwwskazania
Przeciwwskazania do stosowania oleju z rokitnika (i suplementów z tym olejem) mogą obejmować:
- choroby wątroby i trzustki,
- choroby pęcherzyka żółciowego,
- kamicę nerkową,
- chorobę wrzodową,
- ciąże i karmienie piersią.
Nie są to jednak przeciwwskazania bezwzględne, więc w niektórych z tych przypadków przyjmowanie oleju z rokitnika może być dozwolone.
Olej z rokitnika bywa polecany na atopowe zapalenie skóry i egzemę. Choć nie ma bezpośrednich przeciwwskazań do stosowania rokitnika w tych dolegliwościach, to warto wiedzieć, że jedynie olejek z pulpy z rokitnika przyjmowany w preparatach doustnych przez 4 miesiące wykazuje działanie lecznicze. Preparaty z oleju z nasion rokitnika, ani kremy zawierające wyciągi z owoców tej rośliny, nie wykazują działania leczniczego w tych dolegliwościach.
Nie udowodniono też działania leczniczego oleju z rokitnika w następujących sytuacjach:
- oparzenia – olej ten może być wręcz gorzej tolerowany niż inne sposoby na oparzenia,
- odchudzanie – przyjmowanie oleju z rokitnika w badaniach naukowych nie wykazało działania wspomagającego redukcję masy ciała.
Chociaż nie są to przeciwwskazania do stosowania oleju z rokitnika (i innych wykonywanych z niego produktów), to po prostu nie ma co liczyć, że ich stosowanie przyniesie pożądane efekty.
fot. Olej z rokitnika – przeciwwskazania/ Adobe Stock, murziknata
Źródła:
1. rxlist.com/supplements,
2. Wang Z, Zhao F, Wei P, Chai X, Hou G, Meng Q. Phytochemistry, health benefits, and food applications of sea buckthorn (Hippophae rhamnoides L.): A comprehensive review. Front Nutr. 2022 Dec 6;9:1036295. doi: 10.3389/fnut.2022.1036295. PMID: 36562043; PMCID: PMC9763470.
3. Larmo PS, Yang B, Hyssälä J, Kallio HP, Erkkola R. Effects of sea buckthorn oil intake on vaginal atrophy in postmenopausal women: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Maturitas. 2014 Nov;79(3):316-21. doi: 10.1016/j.maturitas.2014.07.010. Epub 2014 Jul 21. PMID: 25104582.
Czytaj także:
Witamina C w rokitniku
Oto idealny czas na zbiór rokitnika
Jakie owoce mają najwięcej witaminy C?