Uczucie przemęczenia, bóle głowy, obniżenie sprawności psychofizycznej czy spowolnione trawienie to tylko niektóre z sygnałów, jakie wysyła nam organizm, który potrzebuje oczyszczenia z toksyn. Czy raw food może być rozwiązaniem tych problemów?
Agnieszka Piskała: Nagromadzenie toksycznych związków w organizmie zaburza jego wewnętrzną równowagę, co może przełożyć się na złe samopoczucie czy choroby skóry. Do jednej z metod oczyszczania, czyli działania mającego na celu przyspieszenie eliminacji toksyn z organizmu, należą diety owocowo-warzywne. Raw food może więc być traktowany jako forma jesiennego detoksu.
Posiłki przygotowane według zasad diety witariańskiej są niskotłuszczowe, bezglutenowe i niskosolne. Jesień jest okresem pierwszych zbiorów młodej brukselki, cykorii, dyni czy jarmużu. Nie brakuje również warzyw, takich jak: bakłażan, brokuły, cukinia, fasolka szparagowa, kalafior, marchewka, pietruszka, papryka, pomidory, pory czy rzodkiewka. Z owoców królują brzoskwinie, jeżyny, maliny, porzeczki, gruszki, jabłka oraz śliwki. Wykorzystując te sezonowe produkty, można przygotować bogate w witaminy surówki i sałatki czy świeżo wyciskane soki.
Raw food opiera się na idei wykluczającej termiczną obróbkę kulinarną. Dieta polega na spożywaniu produktów roślinnych, które w minimum 70% są surowe, a maksymalna temperatura, w której mogą być przygotowywane posiłki to 42°C. Czy dieta ta może być stosowana długotrwale i przez każdego?
Agnieszka Piskała: Zwolennicy raw food podkreślają, że jest to styl życia, a nie rodzaj diety, wskazując przy tym jego korzystny wpływ na zdrowie. Wysoka temperatura niszczy naturalne enzymy, białka, witaminy i mikroelementy zawarte w pożywieniu. Szczególnie podatne na nią są witaminy C i B6 oraz potas, które są zawarte w produktach, takich jak rośliny strączkowe, warzywa liściaste czy pełnoziarniste produkty zbożowe.
Świeże warzywa i owoce są również doskonałym źródłem antyoksydantów, które zwalczają wolne rodniki odpowiedzialne za wiele poważnych schorzeń.
Trzeba jednak pamiętać też o drugiej stronie „raw foodowego” medalu. Nie wszystkie substancje są lepiej przyswajane przez organizm w surowej postaci. W przypadku β-karotenu czy likopenu wysoka temperatura zwiększa przyswajalność dobroczynnych substancji. U osób, które jedzą wyłącznie produkty roślinne istnieje duże ryzyko wystąpienia niedoborów składników mineralnych: wapnia, cynku, selenu i żelaza oraz witamin z grupy B, zwłaszcza B12, której jedynym źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego. Stosowanie nieodpowiednio zbilansowanej diety może prowadzić także do powstania schorzeń, wynikających z niedoboru składników pokarmowych. Dlatego najlepiej stosować zasadę złotego środka, czyli wszystko z umiarem.
Zmiany wprowadzane w naszym sposobie odżywiania powinny być uzgadniane ze specjalistą. Bez odpowiedniej wiedzy możemy bowiem znacznie osłabić swój organizm.
Na surową dietę nie powinny decydować się kobiety w ciąży, chorzy na cukrzycę, anemię, osteoporozę czy osoby z niedowagą lub alergiami pokarmowymi. Może być ona natomiast skuteczna podczas łagodzenia pierwszej fazy objawów schorzeń reumatologicznych.
Czytaj więcej: Raw food, czyli witarianizm
Posiłki, inspirowane surową dietą, są spożywane na zimno albo podgrzewane, dlatego niektórzy określają dietę raw jako „gotowanie słońcem”. W jaki sposób przygotowuje się tego typu potrawy?
Agnieszka Piskała: Większość dań składa się ze świeżych owoców, warzyw i orzechów, na bazie których przygotowuje się niewymagające zbyt dużych nakładów czasu i energii sałatki i surówki. Pozostałe dania wiążą się jednak z większym zaangażowaniem oraz użyciem m.in. sokowirówek, mikserów, malakserów czy suszarek (dehydratory). Główne sposoby przygotowywania posiłków to moczenie, rozdrabnianie, marynowanie, kiełkowanie i suszenie. Przykładowo namoczone ziarna, które mogą kiełkować, są przekładane do pojemnika do kiełkowania, a następnie pozostawione w pokojowej temperaturze. Dehydratorów używa się natomiast do przygotowania rodzynek, suszonych pomidorów oraz owoców i warzyw. Zwolennicy raw food są zdania, że najlepszą metodą jest łączenie mieszanych lub siekanych składników przy użyciu robota kuchennego.
Jakie są zalety i wady surowej diety?
Agnieszka Piskała: Raw food to dieta szczególnie bogata w błonnik, kwas foliowy, potas i witaminę C. Jej krótkotrwałe stosowanie może korzystnie wpłynąć na kondycję skóry, zachowanie odpowiedniej masy ciała i wzrost energii. Do jej zalet należą także: zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka i choroby układu krążenia oraz ochrona organizmu przed powstaniem stanów zapalnych. Surowa dieta może być stosowana jako forma oczyszczenia organizmu z toksyn.
Trzeba jednak pamiętać, że jej długotrwałe stosowanie wiąże się z niedoborami ważnych składników pokarmowych, takich jak wapń czy białko, zbyt gwałtownym obniżeniem masy ciała i zanikiem tkanki tłuszczowej oraz zaburzeniem u kobiet cyklu miesiączkowania. Dieta ta nie dostarcza też odpowiedniej podaży energii, powodując tym samym spadek termogenezy poposiłkowej.
Mądre, zbilansowane odżywianie polega na umiejętnym łączeniu zasad i możliwości, jakie dostarcza nam nauka i różnego rodzaju diety. Raw food może być jedną z alternatyw zdrowego oczyszczania organizmu. Warto, abyśmy zainspirowani surową dietą, częściej sięgali po świeże owoce i warzywa i na stałe wprowadzili do naszych jadłospisów, np. świeżo wyciskane soki. Produkty te mają właściwości oczyszczające i przyspieszają metabolizm. Przy odpowiedniej podaży płynów, zwiększamy dostępność zawartych w nich witamin i minerałów, a tym samym możemy poczuć przypływ energii, tak bardzo potrzebnej podczas jesiennych dni.
Polecamy: Freeganizm – jedzenie ze śmietników sposobem na życie?
Źródło: udostępnione przez biuro Prasowe Nestle SA/ mk
