Dieta płynna stosowana jest często w okresie rekonwalescencji, kluczowe jest więc, by dostarczała wszystkich niezbędnych składników i mocno odżywiała organizm. Dlatego tak szybko, jak się da, zamienia się ścisłą dietę płynną na płynną wzmocnioną.
Jeśli polecono ci dietę płynną, pewnie szybko znudzą cię zwykłe koktajle i blendowane zupy. Zebrałyśmy pomysły na dania i przepisy diety płynnej, które pozwolą ci przetrwać ten czas, utrzymując urozmaiconą dietę.
Spis treści:
- Co to jest dieta płynna?
- Dieta płynna – co jeść?
- Dieta płynna wzmocniona – co jeść?
- Dieta płynna – zasady
- Dieta płynna: przepisy
- Jadłospis diety płynnej
Co to jest dieta płynna?
Dieta płynna polega na spożywaniu wyłącznie pokarmów w formie płynnej lub półpłynnej, papkowatej (dieta płynna wzmocniona). Zaliczają się do nich np. zupy, buliony, smoothie, soki, koktajle, zblendowane warzywa i owoce, mleko, jogurty oraz napoje proteinowe. Może być stosowana jako dieta pełna, obejmująca wszystkie posiłki w ciągu dnia, lub częściowa, w której jeden lub więcej posiłków zastępowany jest płynnymi alternatywami.
Cel stosowania diety płynnej
Dieta płynna jest stosowana z różnych powodów, głównie zdrowotnych, ale również w kontekście odchudzania. Oto najczęstsze cele stosowania diety płynnej:
- Przygotowanie do zabiegów chirurgicznych. Dieta płynna jest często stosowana przed operacjami, szczególnie w obrębie jamy brzusznej, aby zmniejszyć obciążenie przewodu pokarmowego.
- Rekonwalescencja po zabiegach chirurgicznych. Po operacjach, zwłaszcza dotyczących przewodu pokarmowego (np. operacje żołądka, jelit, stomatologiczne), dieta płynna pomaga w powrocie do normalnego jedzenia, stopniowo obciążając układ pokarmowy.
- Problemy z przełykaniem (dysfagia). Osoby z trudnościami w połykaniu mogą korzystać z diety płynnej, aby zapewnić odpowiednią podaż kalorii i składników odżywczych.
- Odchudzanie. Niektóre osoby stosują dietę płynną jako krótko- lub średnioterminowy sposób na redukcję masy ciała. Taka dieta jest zazwyczaj niskokaloryczna i opiera się na niskiej zawartości tłuszczu i cukru.
Zalety diety płynnej
Płynne pokarmy są łatwiejsze do strawienia i szybciej przechodzą przez przewód pokarmowy. Zmniejsza pracę układu pokarmowego, oszczędzając energię organizmu, która może być skierowana na procesy naprawcze, np. gojenie po operacji.
Dieta płynna często jest niskokaloryczna, co może pomóc w krótkoterminowej redukcji masy ciała.
dzięki płynnym pokarmom osoby mające trudności z jedzeniem stałych pokarmów (np. z problemami stomatologicznymi lub po operacjach) mogą łatwiej przyjmować odpowiednią ilość płynów i składników odżywczych.
Zagrożenia związane z dietą płynną
Dieta płynna, zwłaszcza stosowana przez dłuższy czas, może prowadzić do niedoborów białka, witamin, minerałów i błonnika, jeśli nie jest odpowiednio zbilansowana.
Niskokaloryczna i uboga w białko dieta płynna może prowadzić do utraty masy mięśniowej, co jest szczególnie niekorzystne u osób starszych lub rekonwalescentów.
Płynne pokarmy mogą nie dawać uczucia sytości na dłużej, co prowadzi do częstszego uczucia głodu i może być trudne do wytrzymania psychicznie.
Długotrwałe stosowanie bardzo niskokalorycznych diet może prowadzić do spowolnienia metabolizmu, co może utrudnić utrzymanie wagi po powrocie do normalnej diety.
Kto musi stosować dietę płynną?
Dieta płynna jest często polecana osobom:
- po zabiegach i operacjach stomatologicznych,
- dieta przed kolonoskopią,
- po operacjach jelit,
- przed rektoskopią,
- po operacjach szczęki.
Najczęściej zalecenie stosowania diety płynnej dostaje się po zabiegu wyrywania ósemek.
Jak długo trwa dieta płynna?
Dieta płynna musi trwać zazwyczaj od kilku dni do kilku tygodni. W większości przypadków po kilku dniach stosowania całkowicie płynnej diety można przejść na dietę miękką, czy półpłynną.
Zalecenia dotyczące czasu stosowania diety płynnej powinnaś czerpać bezpośrednio od swojego lekarza, lub osoby, która zleciła ci tę dietę. Czas stosowania diety płynnej zależy od:
- powodu jej wprowadzenia,
- stopnia skomplikowania problemu zdrowotnego,
- szybkości gojenia ran.
Zazwyczaj dieta płynna po wyrywaniu zębów nie trwa dłużej niż 7 dni.
Dieta płynna – co jeść?
Dieta płynna z zasady obejmuje produkty lekkostrawne, dlatego tak naprawdę jest dietą płynną-lekkostrawną – dietą lekkostrawną i płynną jednocześnie.
W diecie ściśle płynnej wolno jeść tylko płynne pokarmy oraz pić napoje. Dozwolone są:
- woda,
- soki lub soki rozcieńczone wodą,
- bulion,
- słabe napary z herbaty i kawy,
- napoje izotoniczne,
- mleko 2%,
- kefir,
- jogurt naturalny.
Niedozwolone są nawet posiłki półpłynne, w tym kisiele, galaretki, przecierane soki.
fot. Zasady diety płynnej/ Adobe Stock, Xavier Lorenzo
Dieta płynna wzmocniona – co jeść?
Dieta płynna wzmocniona pozwala na sięganie po szerszy wachlarz produktów.
Wszystkie produkty składające się na posiłek trzeba zmiksować i ewentualnie rocieńczyć wodą, aby miały płynną konsystencję. Pieczywo i inne dozwolone wypieki trzeba namaczać.
Do przyprawiania można używać soku z cytryny, cynamonu, wanilii, lubczyku, natki pietruszki, koperku.
Do picia dozwolonona jest woda, słabe napary z herbaty lub kawy, w tym kawa zbożowa, lekkie kakao, soki owocowe i warzywne rozcieńczone wodą.
Produkty zbożowe zalecane w diecie półpłynnej
- czerstwe jasne pieczywo i suchary,
- ryżowe wafle,
- biała mąka pszenna i skrobia ziemniaczana,
- drobne kasze: manna, jęczmienna, kuskus, kukurydziana,
- komosa ryżowa,
- ryż biały, basmati, jaśminowy,
- drobne białe makarony pszenne,
- drobne płatki jęczmiennie, kukurydziane, ryżowe i owsiane błyskawiczne.
Produkty mięsne zalecane w diecie półpłynnej
- chude mięso: wołowe, drobiowe, cielęce, z królika,
- chude ryby: dorsz, pstrąg, leszcz, sola, mintaj, sandacz, szczupak,
- chude wędliny: szynka wieprzowa i wołowa, polędwica, schab, wędliny drobiowe.
Produkty mleczne i jaja zalecane w diecie płynnej wzmocnionej
- mleko 2% tłuszczu,
- jogurt naturalny,
- kefir,
- chudy biały ser i twarożek,
- jajecznica na parze,
- jaja gotowane na miękko,
- żółtko do zaprawiania zup.
Warzywa zalecane w diecie płynnej wzmocnionej
- marchewka,
- pieruszka,
- seler,
- dynia,
- buraki,
- szpinak,
- cukinia,
- kalafior,
- pomidor bez skórki,
- natka pietruszki,
- koperek,
- ziemniaki (zawsze w postaci puree).
Warzywa muszą być gotowane i podawane w postaci zup.
Owoce zalecane w diecie płynnej wzmocnionej
- jabłka pieczone i gotowane,
- brzoskwinie,
- morele,
- banany,
- truskawki,
- maliny,
- porzeczki.
Owoce muszą być dojrzałe, pozbawione pestek i skórek, najlepiej robić z nich przeciery.
Tłuszcze zalecane w diecie płynnej wzmocnionej
- masło,
- niewielkie ilośco słodkiej smietanki,
- oliwa,
- oleje,
- miękkie margaryny.
Cukier i słodycze dozwolone w diecie półpłynnej
- miód,
- dżemy bez pestek,
- kompoty,
- kisiele,
- cudynie,
- musy,
- galaretki z kompotów,
- czerstwe biszkopty i ciasta drożdżowe.
Produkty zakazane w diecie płynnej i półpłynnej
Wszystkie niewymienione wyżej produkty nie powinny być składnikami diety płynnej. Dotyczy to też orzechów i alkoholu. Nie włączaj do diety płynnej:
- majonezu,
- musztardy,
- ostrych przypraw,
- alkoholu,
- czekolady pitnej,
- mocnej kawy i herbaty,
- słodkich najpojów gazowanych.
Dieta płynna – zasady
Posiłki diety płynnej nie powinny być zbyt gorące, ani zbyt zimne. Najłagodniejsze są posiłki w temperaturze pokojowej.
Niektórzy chwalą sobie jedzenie miękkich, lekko roztopionych lodów, to dozwolone po uzyskaniu zgody lekarza. Na pewno trzeba wystrzegać się posiłków zbyt gorących.
Jeśli dieta płynna trwa tylko kilka dni, nie doprowadzisz do poważnych niedoborów. Jeśli zalecenie stosowania diety płynnej przedłuża się, trzeba bardzo mocno przyjrzeć się składnikom diety i komponować ją tak, by była jak najbardziej odżywcza.
Potrawy płynne są często niskokaloryczne. By nie osłabiać organizmu i aby dostarczyć mu wszystkich składników, można stosować te techniki:
- dodawanie żółtek do zupy i koktajli,
- zagęszczanie potraw skrobią ziemniaczaną i kukurydzianą,
- wykorzystywanie śmietanki do koktajli,
- dodawanie do płynnych potraw zdrowych olejów na zimno: np. wzmacniającego odporność oleju z czarnuszki, zdrowego oleju lnianego lub przeciwzapalnego oleju z wiesiołka,
- dodawanie wysokokalorycznego masła orzechowego do wszystkich koktajli na słodko,
- uzupełnianie płynnych posiłków o białko w proszku.
Dieta płynna: przepisy
Poniżej cała lista przepisów, które pasują do diety płynnej, głównie w jej półpłynnej wersji (wzmocnionej). Dieta ściśle płynna wyklucza przygotowywanie posiłków wieloskładnikowych, więc trudno byłoby podac przepisy do niej.
Koktajle na diecie płynnej - 10 przepisów
Skorzystaj z pomysłów na wysokoenergetyczne koktajle diety płynnej. To najprostszy sposób na płynny posiłek.
- Banan + kefir + masło orzechowe + szpinak,
- mango + jogurt+ ananas + siemię lniane,
- brzoskwinia + mleko + jarmuż + sezam,
- truskawki + mleko + śmietanka + wiórki kokosowe,
- banan + kakao + mleko sojowe + natka pietruszki,
- mleko kokosowe + ananas + nasiona chia,
- płatki jaglane + mleko + maliny + szpinak,
- awokado + mleko + miód + zielona pietruszka,
- banan + awokado + kakao + kefir,
- pieczone jabłko + cynamon + napój ryżowy + seler naciowy.
Przygotuj koktajle blendując dokładnie podane składniki w blenderze kielichowym lub poręcznym blenderze na jedną porcję koktajlu. Dobierz proporcje do osiągnięcia pasującej ci konsystencji.
Zupy - najlepsze obiady na diecie płynnej. 11 pomysłów
Zupy to inny klasyczny element diety płynnej. Przetarte lub zblendowane klasyczne zupy mogą być bezpiecznie jedzone na diecie płynnej. Nie wymaga to dodatkowego gotowania, jeśli tylko jeden z członków rodziny musi stosować dietę płynną. Pamiętaj tylko o tym, by na diecie płynnej wzbogacać zupy kalorycznymi dodatkami oraz podawać je ciepłe, a nie gorące.
Sprawdzi ci się większość przepisów stosowanych w odchudzającej diecie zupowej. Zastosuj też poniższe pomysły na podbicie kaloryczności zup diety płynnej.
- Zupa krem z dyni + masło orzechowe,
- krem z kalafiora + śmietanka 30% i odżywka białkowa naturalna,
- zupa krem z pieczonych pomidorów + jasny chleb nasączony oliwą,
- krem z pieczonej papryki zblendowany z serem feta,
- zupa ogórkowa zblendowana z ziemniakami i żółtkiem,
- krem z buraków z serem pleśniowym,
- hiszpańskie gazpacho z oliwą z oliwek,
- zupa cebulowa z żółtym serem,
- chłodnik ogórkowy na kefirze z dodatkiem jogurtu greckiego i olejem lnianym,
- rosół z mięsem przetartym na papkę,
- zupa pomidorowa z masłem migdałowym.
fot. Dieta półpłynna: zupy krem/Adobe Stock, Yaruniv-Studio
Desery na diecie płynnej - 13 pomysłów
Dieta płynna na początku wcale nie jest trudna do przestrzegania: można legalnie jeść lody i desery. Po pewnym czasie nawet ten produkty się nudzą. Poniżej przygotowaliśmy 10 propozycji słodkich przekąsek i deserów na diecie płynnej.
- Domowy budyń z rozpuszczoną czekoladą,
- banan z twarogiem i cynamonem,
- mus z gotowanej gruszki z dodatkiem goździków,
- domowe lody mango (zamrożone mango + jogurt grecki),
- czekoladowy mus z mascarpone i jogurtu,
- domowe lody masło orzechowe (masło orzechowe + zamrożony banan + jogurt naturalny),
- czekoladowy mus awokado (awokado zblendowane z bananem i kakao),
- pudding chia,
- kisiel owocowy - przestudzony,
- przetarte pieczone jabłko z cynamonem,
- jogurt naturalny z nasionkami chia i miodem,
- domowy budyń z syropem malinowym,
- mus czekoladowy z tofu zblendowanego z aquafabą i rozpuszczoną czekoladą.
Kaszki i owsianki na diecie płynnej - 12 propozycji
Odpowiednio rozcieńczona owsianka, kaszka i jaglanka też będą odpowiednie na diecie płynnej. Dodaj do płatków lub kaszy dużo wody, mleka lub napoju roślinnego. Możesz zblendować dla uzyskania gładszej konsystencji. Nie sprawdzi się to jednak na diecie płynnej przed kolonoskopią, która musi być jednocześnie dietą ubogoresztkową.
- Kaszka manna z musem malinowym,
- kasza kukurydziana z dżemem,
- płatki owsiane na napoju sojowym z blendowaną brzoskwinią,
- płatki jaglane na mleku kokosowym z musem jagodowym,
- lekka owsianka z musem daktylowym i masłem orzechowym,
- kasza manna z dodatkiem żółtka i kakao,
- płatki owsiane na mleku kokosowym z musem truskawkowym i tahini,
- jaglanka z bananem i masłem orzechowym,
- kaszka dla dzieci z musem truskawkowym,
- owsianka z musem mango i jogurtem naturalnym,
- płatki jaglane z musem morelowym i masłem migdałowym.
Soki - najlepsza przekąska na diecie płynnej. 10 pomysłów
Choć u osób na klasycznej diecie niezbyt poleca się picie soków, bo są pozbawione błonnika i zdrowiej zjeść po prostu owoce. W diecie płynnej soki to świetny element uzupełniający jadłospis w witaminy i antyoksydanty. Wypróbuj nasze smaczne, sprawdzone propozycje:
- Burak + imbir + ananas,
- marchew + jabłko + banan,
- marchew + seler,
- pomarańcza + burak + jabłko,
- gruszka + cytryna + imbir,
- ananas + seler naciowy + cytryna,
- imbir + pomarańcz,
- seler + gruszka + jabłko + cynamon,
- jabłko + burak + pietruszka,
- grejpfrut + mięta + seler.
Inne pomysły na przekąski i dodatki na diecie płynnej i półpłynnej
- Lody (po uzyskaniu zgody lekarza),
- musy owocowe,
- zupki dla niemowląt,
- ciepła czekolada pitna,
- kawa kuloodporna,
- kakao,
- jogurty pitne z dobrym składem,
- kompoty,
- kawa z mlekiem kokosowym,
- soki przecierowe,
- passata pomidorowa,
- kefir,
- hummus,
- pasty warzywne.
fot. Jadłospis diety płynnej/ Adobe Stock, M.studio
Jadłospis diety płynnej
Oto przykładowy jadłospis diety płynnej na 5 dni, z podziałem na pierwsze dwa dni diety płynnej ścisłej i kolejne trzy dni diety półpłynnej (wzmocnionej). W diecie ścisłej wszystkie posiłki są płynne, natomiast w diecie wzmocnionej wprowadza się produkty o konsystencji półpłynnej.
Dni 1-2: dieta płynna ścisła
Dzień 1:
- Śniadanie: jogurt naturalny z dodatkiem wody, aby miał bardziej płynną kosnystencję, słaba her-bata zielona
- Przekąska: kawa z mlekiem 2%
- Obiad: bulion klarowny
- Przekąska: sok jabłkowy, rozcieńczony wodą w proporcji 1:1.
- Kolacja: napój mleczny z kefiru lub maślanki (opcjonalnie można dodać odrobinę miodu, jeśli to nie jest przeciwwskazane).
Dzień 2:
- Śniadanie: miseczka kefiru
- Przekąska: słaba herbata ziołowa (np. miętowa)
- Obiad: bulion klarowny
- Przekąska: sok pomarańczowy, rozcieńczony wodą w proporcji 1:1.
- Kolacja: jogurt naturalny z dodatkiem wody, aby miał bardziej płynną kosnystencję, słaba herbata zielona
Dni 3-5: Dieta półpłynna (wzmocniona)
Dzień 3:
- Śniadanie: koktajl owocowy na bazie mleka 2% z przecierem z malin lub truskawek i bananem. Wszystko blendowane na gładko.
- Przekąska: jogurt naturalny, lekko rozcieńczony wodą lub mlekiem, do uzyskania bardziej płyn-nej konsystencji.
- Obiad: zupa krem z dyni z odrobiną jogurtu naturalnego i blendowaną gotowaną piersią z kurcza-ka.
- Przekąska: Mus jabłkowy z cynamonem, zblendowany na gładko.
- Kolacja: kasza manna na mleku 2% z dodatkiem odrobiny miodu i przetartymi malinami.
Dzień 4:
- Śniadanie: kremowy serek homogenizowany zmiksowany z przecierem owocowym (np. truskaw-kowym).
- Przekąska: zblendowany twarożek z jogurtem naturalnym i miodem.
- Obiad: zupa krem z buraka z jogurtem naturalnym, zblendowana na gładką konsystencję, z dodat-kiem chudego mięsa z kurczaka (zblendowanego).
- Przekąska: rzadki kisiel owocowy na bazie domowego kompotu.
- Kolacja: koktajl z kefiru, banana i upieczonego jabłka (bez skórki).
Dzień 5:
- Śniadanie: smoothie z mlekiem 2%, drobnymi płatkami owsianymi (wcześniej namoczonymi) i przecierem z truskawek.
- Przekąska: mus z pieczonego jabłka z cynamonem i łyżeczką miodu.
- Obiad: zupa krem z ziemniaków i pora z dodatkiem rozdrobnionego, chudego mięsa drobiowego, rzadka.
- Przekąska: galaretka owocowa (domowa) z przecierem z owoców leśnych.
- Kolacja: kaszka ryżowa na mleku 2% z dodatkiem rozgniecionego banana.
Treść artykułu opublikowano pierwotnie 11.10.2021
Czytaj także:
Niedoczynność tarczycy dieta - zasady, suplementacja, chudnięcie. Jak obniżyć TSH dietą?
Refluks dieta - zasady, jadłospis, tabela produktów zakazanych i polecanych
Dieta redukcyjna - jadłospis, przepisy, zasady, efekty
