Czystek – właściwości, działanie, przeciwwskazania

Kobieta pijąca czystek fot. Adobe Stock
Czystek to zioło, które warto stosować w okresie infekcji. Herbata z czystka skraca czas biegunki i zapobiega nadciśnieniu. Wykorzystaj jego właściwości i pij regularnie 2-3 filiżanki dziennie.
Barbara Dąbrowska / 03.12.2019 12:30
Kobieta pijąca czystek fot. Adobe Stock

Spis treści:

Co to jest czystek?

Czystek to cieszące się dużą popularnością zioło. Botanicznie czystek należy do rodziny czystkowatych i jest średniej wielkości krzewem. Ze swoich właściwości wspierających zdrowie słynie przede wszystkim czystek szary (czystek siwy), czyli Cistus incanus. Zioło to naturalnie rośnie przede wszystkim w rejonach basenu Morza Śródziemnego.

Czystek od setek lat stosowany był jako zioło lecznicze w medycynie bliskowschodniej, szczególnie tureckiej.

Zioło to kupisz w postaci suszonych liści, z których przygotowuje się herbatę, czyli wodny napar czystka. W dobrych sklepach zielarskich możesz spotkać także olejek eteryczny z czystka, który ma żywiczny, drzewny, lekko słodki zapach.

Czystek właściwości

Działanie czystka wynika z wysokiej zawartości związków z grupy flawonoidów. Czystek jest szczególnie bogaty także w inne naturalne przeciwutleniacze np. w kwercytynę (występuje także w czerwonym winie). Inne związki znajdujące się w czystku to:

  • terpeny (odpowiadają za aromat),
  • fitohormony (w niewielkiej ilości).

Na co warto stosować czystek?

Sprawdź, jakie korzyści dla organizmu daje regularne picie herbaty z czystka.

Na odporność

Czystek wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Napar z czystka warto pić w okresie jesienno-zimowym, a także wtedy, gdy czujesz, że dopada cię przeziębienie. Inhalacja z olejku eterycznego może dodatkowo spowolnić rozwój infekcji bakteryjnych.

Na zdrowe serce

Związki zawarte w czystku wykazują działanie rozluźniające mięśnie gładkie, czyli te, których nie potrafisz kontrolować. Ten rodzaj mięśni otacza między innymi naczynia krwionośne. Ich rozluźnienie wpływa na obniżenie ciśnienia tętniczego. Dzięki temu działaniu czystek wspiera leczenie nadciśnienia i zapobiega chorobom serca.

Na niski poziom cukru

Badania wskazują, że czystek może wspomagać utrzymanie prawidłowego stężenia cukru we krwi. Dzieje się tak dzięki hamowaniu działania enzymów trawiących węglowodany. Właściwości te nie zostały jednak potwierdzone w badaniach na ludziach.

Przeciwko chorobie Alzheimera

Silne właściwości antyoksydacyjne potwierdzone przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności sprzyjają także profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych, w tym przede wszystkim choroby Alzheimera.

Na biegunkę

Czystek rozluźnia mięśniówkę przewodu pokarmowego otaczającą jelita. Dzięki temu zmniejsza się intensywność ruchów perystaltycznych jelit, co skraca czas trwania biegunki. Zioło to poleca się osobom, które chorują na zespół jelita drażliwego.

Na alergię

Czystek hamuje wydzielanie histaminy, związku, który odpowiada za objawy alergii. To właśnie histamina wywołuje alergiczny nieżyt nosa, swędzenie skóry czy oczu.

Na odchudzanie?

Wbrew powtarzanym mitom czystek nie wykazuje właściwości wspierających odchudzanie. Jednak wypicie kilku filiżanek dziennie może zmniejszyć apetyt, a tym samym pośrednio przyczynić się do utraty wagi.

Czystek właściwości
fot. Adobe Stock

Czystek przeciwwskazania i skutki uboczne

Nie ma wyraźnych przeciwwskazań do stosowania czystka. Tak, jak w przypadku wszystkich innych ziół, zanim zaczniesz pić czystek, skonsultuj się z lekarzem zawsze wtedy, gdy przyjmujesz leki lub tabletki antykoncepcyjneJedynym przeciwwskazaniem do picia czystka jest alergia na to zioło.

Jakie są skutki uboczne picia dużej ilości czystka? Zioło to możesz pić bezpiecznie nawet w ilości 2-3 filiżanek dziennie. Nigdy jednak nie popijaj czystkiem posiłków. Łączenie ziół z żywnością może zahamować wchłanianie żelaza z produktów, co przyczynia się do rozwoju niedokrwistości.

Czystek cena i opinie

Opinie o działaniu czystka są podzielone. Musisz pamiętać, że zioło to wykazuje korzystne właściwości tylko wtedy, gdy pijesz je regularnie przez okres kilku miesięcy. Samo picie czystka nie poprawia zdrowia, jeśli jednocześnie nie dbasz o zdrową dietę i aktywność fizyczną. Przeczytaj, co o działaniu czystka piszą osoby, które dzięki niemu pozbyły się różnych dolegliwości.

Cena suszu z czystka waha się w granicach 10-25 zł za pół kilograma. Czystek możesz także kupić w formie suplementu diety, który zawiera skoncentrowane substancje aktywne z tego zioła. Cena suplementów z czystkiem jest bardzo zróżnicowana i wynosi od kilkunastu do kilkuset złotych za opakowanie.

Herbata z czystka – jak przygotować?

Przeczytaj, jak prawidłowo zaparzyć napar z czystka.

  1. Przygotuj łyżeczkę suszonych liści czystka.
  2. Liście zalej gorącą wodą.
  3. Parz liście pod przykryciem przez około 10 minut.
  4. Tą samą porcję liści możesz wykorzystać 2-3 krotnie.

Dowiedz się więcej o ziołach:
Ostropest plamisty+zastosowanie, działanie odchudzające, korzyści dla organizmu
Skrzyp polny – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Leczenie ziołami - 9 kuracji ziołowych na różne dolegliwości zdrowotne

Specjalistka z zakresu żywieniowego leczenia otyłości, insulinooporności i zespołu jelita wrażliwego.
Barbara Dąbrowska-Górska
mgr inż.
Barbara Dąbrowska-Górska
dietetyk
Specjalistka z zakresu żywieniowego leczenia otyłości, insulinooporności i zespołu jelita wrażliwego.

Dietetyk z 12 letnim doświadczeniem. Ukończyła Technologię Żywności i Żywienie Człowieka w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Pomaga pacjentom trwale zmienić nawyki żywieniowe. Uczy realnych rozwiązań, szacunku do ciała, konsekwencji i „godzenia” się z jedzeniem. Twórczyni autorskiego podejścia w nurcie pozytywnej dietetyki. Prowadzi poradnię online barbaradabrowska.pl.

Redakcja poleca

REKLAMA