Cholesterol – co to takiego?
Cholesterol zawarty w pożywieniu i we krwi należy do rodziny steroli. Jest substancją zbudowaną z węgla, wodoru i tlenu. Istnieją dwie frakcje tego związku chemicznego. Cholesterol LDL (o niskiej gęstości), gromadzi się w komórkach i zwiększa ryzyko miażdżycy naczyń krwionośnych. Odwrotną funkcję posiada cholesterol HDL (o dużej gęstości), który transportuje „zły” cholesterol z komórek do wątroby i tym sposobem działa ochronnie.
Polecamy też: Rodzaje cholesterolu
Źródła cholesterolu w diecie
Cholesterol występuje wyłącznie w produktach zwierzęcych. Typowa dieta dostarcza około 300 – 600 mg cholesterolu dziennie, przy czym zalecana dzienna dawka cholesterolu nie powinna przekroczyć 300 mg.
Mimo iż związek ten nie znajduje się w produktach roślinnych, jego stężenie może wzrastać pod wpływem spożywania nasyconych tłuszczów roślinnych, a szczególnie: palmowego i kokosowego.
Do pokarmów bogatych w cholesterol należą:
- wątroba cielęca;
- wątroba wieprzowa;
- jaja kurze;
- nerki wieprzowe;
- ser żółty pełnotłusty;
- masło;
- tłuste mleko i przetwory mleczne;
- mięso z drobiu ze skórą.
Szkodzi czy pomaga?
Pomimo negatywnych opinii dotyczących szkodliwości cholesterolu, związek ten jest niezbędny do utrzymania dobrego stanu zdrowia. Wchodzi w skład wielu substancji chemicznych (np. hormonów płciowych) i struktur komórkowych w organizmie (komórek nerwowych i błon komórkowych). Organizm ludzki pozyskuje cholesterol zarówno ze spożywanych pokarmów, oraz w wyniku syntezy prostych związków. Większość cholesterolu produkują wątroba i jelito cienkie, natomiast każda komórka ciała jest zdolna do wykorzystywania cholesterolu zgodnie z własnymi potrzebami.
Polecamy też: Cholesterol - wróg czy sprzymierzeniec?
Jak ustrzec się przed chorobą?
Należy odróżnić cholesterol pochodzący z diety od cholesterolu krążącego we krwi. Jeśli zawartość cholesterolu w pożywieniu jest odpowiednio niska, jego poziom we krwi nie powinien się zwiększać. Znaczny wzrost zawartości cholesterolu we krwi wiąże się z koniecznością stosowania diety niskocholesterolowej.
Wysoki poziom „złego” cholesterolu (LDL) we krwi jest zawsze przyczyną rozwoju chorób naczyń krwionośnych: miażdżycy i choroby wieńcowej, a w konsekwencji – zawału serca, czy udaru mózgu.
Istnieją czynniki, które wpływają na wzrost zawartości cholesterolu we krwi, pomimo stosowania diety o obniżonej ilości cholesterolu. Na podwyższenie poziomu tego związku wpływają również: niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych, kwasu foliowego lub lecytyny, predyspozycje genetyczne oraz niedostateczna aktywność fizyczna.
Fragment pochodzi z książki „Schudnij skutecznie i bezpiecznie. Schudnij zdrowo!” autorstwa Aniki Ragiel, wydawnictwo Printex. Tytuł, lead i śródtytuły są dziełem redakcji.