Herbata kratom to napar wytwarzany z rosnącej w Azji Południowo-wschodniej rośliny kratom. Przypisuje się jej całą gamę właściwości prozdrowotnych: od wspierających odchudzanie, po ulgę w biegunkach, aż po działanie przeciwbólowe. W większości przypadków kratom stosuje się jednak jak używkę. Wiele organizacji ostrzega, że kratom ma działanie narkotyczne, może uzależniać i przestrzega przed jego stosowaniem.
Spis treści:
- Kratom - co to jest?
- Jak działa kratom na organizm?
- Właściwości prozdrowotne kratom?
- Kratom - czy jest bezpieczny?
- Kratom na odchudzanie?
Kratom - co to jest?
Roślina kratom, botanicznie konkretniej: Mitragyna speciosa jest znana i uprawiana od lat w Azji Południowo-wchodniej: w Indonezji, Malezji, Tajlandii. Inne nazwy na herbatę kratom to: Maeng Da, biak-biak, thang i kakum.
Roślina kratom w dawnych czasach służyła do pobudzania i przedłużania czasu pracy rolników i osób pracujących przy żniwach. Żucie kratom pomagało im uporać się z nieznośnie ciepłą temperaturą, zwiększało wydajność i obniżało odczuwanie zmęczenia.
fot. Roślina kratom jest podobna do kawowca/ Adobe Stock, Jeffrey A McDonald
Kratom przypisuje się też inne właściwości prozdrowotne, większość z nich nie ma jednak żadnego poparcia w faktach. Podstawowym wykorzystaniem rośliny kratom jest jej działanie narkotyzujące i pewnie z tego powodu zdobywa ona coraz większe zainteresowanie.
Roślinę kartom stosuje się najczęściej w formie naparów z liści. Można ją też żuć, lub suszyć i mielić. Herbata kratom powstaje z zaparzenia suszonych liści lub wymieszania wrzątku z proszkiem kratom.
Jak działa kratom na organizm?
Choć niektórzy próbują stosować kratom w celu odchudzania lub dla celów prozdrowotnych, głównym zastosowaniem tej herbaty jest działanie narkotyzujące. Za ten efekt odpowiedzialne są dwie główne cząsteczki z kratom: mitragynina, 7-hydroksymitragynina.
Efekt, jaki kratom wywołuje na organizm, jest podobny do stymulantów i opioidów. Mocno zależy od dawki.
- Dawki kratom od 1 do 5 g działają jak stymulanty,
- dawki kratom od 5 do 15 g mają działanie uspokajające, otępiające i wywołujące euforię,
- dawki kratom powyżej 15 g mogą prowadzić nawet do utraty przytomności.
Kratom stosuje się więc głównie jako używkę, ale ma też on zastosowanie do łagodzenia zespołu odstawiennego od opioidów. Kratom bardzo rzadko stosuje się w innych celach niż jako używkę, ale co jakiś czas wypływają pozytywne (choć niesprawdzone) informacje o jego działaniu na organizm. Niektórzy próbują stosować kratom na odchudzanie lub do leczenia zaparć i biegunek.
Właściwości prozdrowotne kratom?
Stosowanie kratom jest przede wszystkim niebezpieczne, uzależniające i na dodatek w większości krajów Europy nielegalne. Mimo wszystko można usłyszeć o próbach stosowania kratom na:
- odchudzanie,
- walkę z zaparciami,
- walkę z biegunkami,
- ograniczanie kaszlu.
Warto podkreślić, że żadna z tych właściwości nie jest medycznie potwierdzona i nie warto ryzykować włączania kratom do diety z tych powodów.
Na odchudzanie lepiej sprawdzi się dieta redukcyjna, jest wiele skutecznych domowych sposobów na zaparcia i biegunki, a kaszel warto leczyć w porozumieniu z lekarzem. Nie warto pić herbaty z kratom z żadnego z wymienionych powodów.
Według najnowszych analiz naukowych z 2020 roku, jedynym medycznym użyciem kratom, które w przyszłości może zostać zatwierdzone, jest stosowanie tej substancji do łagodzenia zespołu odstawiennego od innych używek (np. opioidów). Na ten moment nie jest to jednak oficjalnie dopuszczony w tym celu specyfik. Potrzeba randomizowanych badań z udziałem ludzi, by jednoznacznie dopuścić kratom do tego celu.
Kratom - czy jest bezpieczny?
Wszystkie liczące się organizacje zajmujące się lekami, suplementami i ich bezpieczeństwem mówią jednym głosem: stosowanie kratom może być niezwykle niebezpieczne. Efekty uboczne stosowania kratom obejmują negatywnie prawie wszystkie układy, to np.:
- niewydolność wątroby,
- powiększenie tarczycy,
- powiększenie gonad,
- arytmia,
- ostra niewydolność nerek,
- ostra niewydolność płuc,
- nagłe uszkodzenie mózgu,
- upośledzenie funkcji poznawczych,
- śpiączka.
Stosowanie rośliny kratom wynika z jej nieregulowanego statusu prawnego w USA, gdzie można ją nabyć. W Europie prawo dotyczące kratom jest bardziej restrykcyjne, ale co jakiś czas na rynku pojawiają się suplementy z kratom w składzie.
Agencja Żywności i Leków FDA nie uznała herbaty z kratom, proszku z kratom, ani żadnych pokrewnych wyrobów z tej rośliny za bezpieczne lub polecane do stosowania medycznego. Oznacza to, że eksperci z FDA nie widzą zastosowania kratom w medycynie. Agencja do Walki z Narkotykami (DEA) wymienia kratom jako "środek wzbudzający obawy". Sprzedaż i zakup kratom jest regulowana w Polsce i innych krajach: Danii, Litwie, Łotwie, Rumunii, Szwecji, Malezji, Birmie, Australii.
Głównym powodem jest niebezpieczeństwo wynikające z zastosowania kratom. Nie ma też dowodów na jego benefity przy zastosowaniu „zdrowotnym". Ponad wszystko, herbata z kratom ma potencjał uzależniający.
W literaturze naukowej opisane zostało kilka tysięcy przypadków szeroko rozumianego złego samopoczucia po skorzystaniu z kratom. Są też przypadki śmierci po zażyciu kratom (najczęściej wymieszanego z innymi substancjami).
fot. Kratom na odchudzanie występuje często w formie kapsułek/ Adobe Stock, irissca
Kratom na odchudzanie?
Kratom faktycznie może mieć efekt odchudzający, to jednak po prostu efekt uboczny używki, nie coś pożądanego. Utrata masy ciała wynika z:
- odwodnienia,
- utraty apetytu,
- zwiększonego wydalania moczu,
- mdłości.
Kratom może pogarszać też występujące już zaburzenia odżywiania, a nawet je wywoływać. Zdecydowanie nie warto stosować herbaty z kratom na odchudzanie. Zawsze dokładnie sprawdzaj też skład suplementów, z których korzystasz, by uniknąć przyjmowania groźnych substancji w mieszankach „na odchudzanie”, "na poprawę metabolizmu” i innych.
Źródła:
Eastlack SC, Cornett EM, Kaye AD. Kratom-Pharmacology, Clinical Implications, and Outlook: A Comprehensive Review. Pain Ther. 2020;9(1):55-69. doi:10.1007/s40122-020-00151-x
Veltri C, Grundmann O. Current perspectives on the impact of Kratom use. Subst Abuse Rehabil. 2019;10:23-31. Published 2019 Jul 1. doi:10.2147/SAR.S164261
Adkins, J. E., Boyer, E. W., and McCurdy, C. R. (2011), ‘Mitragyna speciosa, a psychoactive tree from Southeast Asia with opioid activity’, Current Topics in Medicinal Chemistry, Volume 11, pp. 1165–1175.
DEA (U.S. Drug Enforcement Administration) (2005), ‘Herbal drug update: Kratom’, Microgram Bulletin, Volume 38(7), pp. 114–115
Czytaj także:
Kto nie powinien pić naparów z czystka? Przeciwwskazania są rzadkie, ale występują
Awokado to superfood, ale nie każdemu służy. Kto nie powinien jeść awokado?
Szkodliwość imbiru. Kto nie powinien stosować imbiru i czy można go pić codziennie?
