Kontuzje możemy podzielić na dwie duże grupy. Pierwsza to kontuzje, które zdarzają się w wyniku nagłych wypadków – uderzenia, stłuczenia, zwichnięcia. Druga grupa natomiast to kontuzje wynikające z długotrwałego przeciążenia lub „zużycia” danej struktury lub tkanki.
Najczęstsze kontuzje
Najczęstsze rodzaje kontuzji to stłuczenia, naciągnięcia lub naderwania ścięgien bądź mięśni, zwichnięcia, skręcenia. Krótko je scharakteryzujemy:
- stłuczenie – powstaje najczęściej w wyniku uderzenia, objawy mogą być różne, w zależności od siły „zderzenia” – najczęściej pojawia się obrzęk, krwiak, zaczerwienie i bolesność stłuczonego miejsca. Za to wszystko odpowiada tworzący się stan zapalny.
- zwichnięcie – dotyczy stawów czyli połączeń kości. Aby staw działał prawidłowo, zbudowany jest z wielu struktur, które zapewniają mu stabilność, wytrzymałość, a jednocześnie wystarczającą ruchomość. Należą do nich: torebka stawowa, więzadła, w kolanie mamy też łąkotki, a np. w nadgarstku kaletki maziowe. Bywa, że kości w stawie w wyniku nieprawidłowego ruchu, przemieszczają się i tracą ze sobą kontakt. Wtedy mamy do czynienia ze zwichnięciem. Jeśli natomiast w wyniku nadmiernego ruchu dojdzie do naderwania lub rozerwania struktur stawowych, mówimy o skręceniu.
- naciągnięcie lub naderwania mięśni, ścięgien, więzadeł to różnorodne typy kontuzji, które zdarzają się zarówno sportowcom wyczynowym, jak i w zwykłym codziennym życiu. Polegają na uszkodzeniu wymienionych struktur w okolicach przyczepu do kości w wyniku nadmiernego ich rozciągnięcia. Jak łatwo się domyślić, brak odpowiedniej rozgrzewki lub nieproporcjonalnie duży wysiłek zwiększają ryzyko takiego urazu.
Polecamy serwis Rehabilitacja
Pierwsza pomoc w kontuzji
Warto zapamiętać sobie prostą zasadę RICE. Nazwa jest skrótem od pierwszych liter angielskich słów opisujących właściwe postępowanie w wyniku kontuzji. A więc po kolei:
- rest, czyli odpoczynek. Jeśli przytrafiła Ci się kontuzja, należy przerwać aktywność sportową. Odpoczynek pozwoli nie tylko na ocenę uszkodzenia, ale także uchroni Cię przed kolejnymi, niepotrzebnymi urazami.
- ice, czyli lód. Ochładzanie uszkodzonego miejsca pozostaje działaniem „pierwszej linii” w urazach sportowych. Zmniejsza obrzęk, a tym samym ogranicza objawy zapalenia. Ważne jest, żeby nie przykładać lodu bezpośrednio na gołą skórę, lepiej owinąć go w kawałek materiału.
- compression, czyli ucisk. Dobrze jest ucisnąć uszkodzone miejsce, aby ograniczyć tworzący się obrzęk. Uciśnięcie powinno być równomiernie rozłożone na całej powierzchni urazu – najlepszy jest oczywiście bandaż.
- elevation, czyli uniesienie. W miarę możliwości warto unieść kontuzjowaną kończynę powyżej poziomu serca. To również ograniczy powstawanie wysięku zapalnego.
Polecamy serwis Pierwsza pomoc
Rozgrzewka
To naprawdę święta zasada każdego treningu. Podczas rozgrzewki należy przygotować do treningu wszystkie najważniejsze grupy mięśniowe, niezależnie od tego, jaki rodzaj sportu będziemy wykonywać. Należą do nich: głowa i szyja, ramiona, nadgarstki, tułów, biodra i pachwiny, kolana oraz stawy skokowe. Rozgrzewka zapewnia nam „rozruszanie” całego ciała oraz daje sygnał organizmowi, że czas na wysiłek!
